بمب‌های ساعتی در شهر خنثی می‌شوند

پریسا نوری  | روزنامه‌نگار 

 طرح «دوشنبه‌های ایمنی» از چند‌ماه پیش با هدف ایمن‌سازی‌ ساختمان‌های ناایمن پایتخت با همکاری دادستانی و مدیریت شهری کلید خورده است. این طرح به‌تازگی به یک‌مجتمع مسکونی پرجمعیت در جنوب تهران رسید. براساس این طرح، هیأتی متشکل از مدیران شهری و آتش‌نشانی به همراه نماینده دادستان از یکی از ساختمان‌های مسکونی پرخطر در منطقه16 بازدید کرد و پس از بررسی‌ها، اخطار نهایی برای ایمن‌سازی توسط نماینده دادستان صادر شد. ‌ در این بازدید چه گذشت؟ 

بی‌توجهی به اخطارهای مکرر 
مجتمع مسکونی حضرت ابوالفضل(ع) در بلوار دستواره منطقه16 مقصد هیأت بازدیدکننده است؛ ساختمانی 10طبقه با 189واحد و 800نفر جمعیت ساکن که 20سال قدمت دارد، اما به‌دلیل تخلف سازنده، پایان‌کار ندارد. کمی به ساعت 9صبح مانده و بازدید قدرت‌الله محمدی، مدیرعامل سازمان آتش‌نشانی به‌همراه ولی‌الله مهبودی، معاون حقوق عامه و پیشگیری از وقوع جرم دادستان تهران، شهردار منطقه16 و جمعی از مدیران از پارکینگ ساختمان آغاز می‌شود. مدیرعامل سازمان آتش‌نشانی کلافی از سیم‌های برق درهم‌تنیده را که به کنتورها منتهی شده نشان می‌دهد و می‌گوید: «سیم‌کشی‌های غیراستاندارد پارکینگ یکی از خطرناک‌ترین بخش‌هاست که باید فورا اصلاح شود. علاوه بر برق‌کشی غیراصولی، هیچ‌ سیستم اعلام و اطفای حریق، تهویه و راه‌پله اضطراری ایمنی در ساختمان وجود ندارد و این موضوع بارها به مالکان و سازنده تذکر داده شده است.» 

قانون اجازه نمی‌دهد مردم متضرر شوند 
ساختمان خیابان دستواره تاکنون 10اخطار گرفته؛ اما مالکان به آن توجهی نکرده‌اند. حضور هیأت بازدیدکننده در محوطه ساختمان باعث جلب توجه ساکنان می‌شود و یکی‌یکی از راه می‌رسند تا نگرانی‌شان را به گوش مدیران و نماینده دادستانی برسانند. مرد میانسالی به نمایندگی از همسایه‌ها خطاب به نماینده دادستان می‌گوید: «سال‌ها پیش با حقوق کارگری و به‌سختی یک واحد در این ساختمان خریدیم؛ اما به‌دلیل نداشتن پایان‌کار به ما سند نداده‌اند و حالا هم مدام اخطار می‌دهند که باید برای ایمن‌سازی‌ ساختمان هزینه کنیم.» سپس با گلایه ادامه می‌دهد: ‌«چرا ما باید هزینه تخلف سازنده را پرداخت کنیم؟» مهبودی تأکید می‌کند: ‌«تخلف سازنده محرز است و ما برای رسیدگی به این موضوع و ایمن‌سازی‌ سقفی که برای خانواده‌تان فراهم کرده‌اید، امروز اینجا جمع شده‌ایم. مطمئن باشید قانون اجازه نمی‌دهد شما متضرر شوید.» 


تعیین مهلت 2ماهه برای رفع خطر 
بازدید نمایندگان از مشاعات و محوطه ادامه دارد. سپس بازدیدکنندگان و ساکنان در حیاط مجتمع دور هم جمع می‌شوند تا تکلیف ساختمان ناایمن مشخص شود. در این میان سازنده مجتمع از راه می‌رسد. ساکنان ساختمان از مستأجران و مالکان به نوبت صحبت‌هایشان را مطرح می‌کنند و از شهرداری و نماینده دادستان می‌خواهند هرچه زودتر تکلیف ایمنی، پایان‌کار و سند ساختمان را روشن کنند. ولی‌الله مهبودی، معاون دادستانی پس از شنیدن صحبت‌‌های ساکنان و نمایندگان شهرداری، مهلت دوماهه‌ای به سازنده مجتمع می‌دهد تا برای رفع خطر، انجام الزامات آتش‌نشانی و ایمن‌سازی‌ ساختمان تلاش کند و می‌گوید: «پس از گذشت مهلت مقرر، پرونده ایمنی ساختمان دوباره بررسی می‌شود.» 

تعیین‌تکلیف بیش از 21هزار واحد مسکونی 
حسین کاشانی‌پور، شهردار منطقه16: 21هزارو350واحد مسکونی در منطقه بدون پایان‌کار بودند؛ اما در یک‌سال اخیر مشکل حل شد. موضوع رفع خطر ساختمان‌های ناایمن هم با کمک آتش‌نشانی و دستگاه قضا با جدیت دنبال می‌شود. بخشی از مسائل ناایمنی ساختمان‌ها مربوط به اعلام حریق و مشکلات مالکیتی است که باعث شده صدور سند به تعویق بیفتد. با پیگیری مداوم و همکاری همه‌جانبه در شهرداری در تلاشیم که این مشکلات را هرچه سریع‌تر رفع کنیم.

کاهش آمار ساختمان‌های پرخطر 
قدرت‌الله محمدی، مدیرعامل سازمان آتش‌نشانی: تاکنون حدود ۸۰هزار ساختمان در شهر به‌صورت حضوری بازدید و برایشان دستورالعمل ایمنی صادر شده است. در این بازدیدها ۱۲۹ساختمان بسیار پرخطر شناسایی شد که با پیگیری‌های مستمر و همکاری دستگاه قضا به ۵۶مورد کاهش یافت. هدف ما این است که تا پایان سال این عدد به حداقل برسد. برخی ساختمان‌ها ممکن است اصول ایمنی را رعایت کرده باشند، اما هنوز برای دریافت تأییدیه به ما مراجعه نکرده‌‌اند و تأییدیه مکتوب ندارند. از دید ما این ساختمان‌ها هم ناایمن محسوب می‌شوند، تا زمانی که خلاف آن ثابت شود. به همین دلیل از مالکان درخواست کرده‌ایم که زودتر برای بررسی و تعیین‌تکلیف مراجعه کنند و ما هم کمک می‌کنیم تا در کوتاه‌ترین زمان وضعیت ایمنی ساختمان‌ها مشخص شود.

مقاوم‌سازی‌ تا پایان سال 
ولی‌الله مهبودی، معاون حقوق عامه و پیشگیری از وقوع جرم دادستان تهران: در برخی ساختمان‌ها الزامات ایمنی رعایت نشده و در برخی موارد هم مقررات با پرداخت جریمه یا دورزدن قانون نادیده گرفته می‌شود. همین سهل‌انگاری‌ها درنهایت منجر به بروز مشکلاتی می‌شود که سال‌ها ادامه دارد. در بازدید اخیر مقرر شد همه ساکنان، مالکان، شهرداری و سایر دستگاه‌های مسئول با همکاری یکدیگر برای رفع نواقص ایمنی اقدام کنند. سازمان آتش‌نشانی نیز تأکید کرده است که اقدامات ایمنی آتش‌نشانی ساختمان باید در سریع‌ترین زمان ممکن انجام شود؛ به همین دلیل به سازنده فرصت دادیم تا در 2ماه مشکلات مربوط به ایمنی حریق را با همکاری سازمان آتش‌نشانی تهران رفع کند. این ساختمان در رده کم‌خطر قرار دارد و از نظر ایمنی سازه‌ای مشکل حادی ندارد؛ اما مقرر شده مقاوم‌سازی لازم تا پایان سال انجام شود تا اطمینان کامل از ایمنی آن حاصل شود.