مهاجرت از زیبای زاگرس

روح‌الله زرین | سروآباد-خبرنگار: 


«دگاگا» روستایی در ۱۴کیلومتری سروآباد است که در میان دره‌ای پوشیده از جنگل و طبیعت سرسبز قرار دارد. این ظرفیت‌ موجب شده دامپروری، باغداری و کشاورزی شغل اهالی باشد. با وجود این، برخی از ساکنان این روستا سهم اندکی برای کسب درآمد از این راه‌ها دارند، به‌طوری که برای تامین هزینه‌های زندگی کولبری را در پیش گرفته‌اند. برخی نیز به مهاجرت تن داده‌اند. از طرفی اهالی با مشکلاتی مانند کمبود آب و امکانات درمانی نیز روبه‌رو هستند.
یکی از ساکنان روستای دگاگا می‌گوید: به دلیل هم‌مرز بودن این روستا با کشور عراق شاهد کولبری مردم و قاچاق انواع کالا بودیم که این شغل به دلیل منع قانونی کنار گذاشته شد.

«نرمین بهرامی» ادامه می‎دهد: اکنون بانوان دگاگا علاوه بر تولید صنایع دستی، در زمینه تولید لبنیات و نخ‌ریسی فعالیت دارند. این مساله موجب کارآفرینی زنان شده است.
این بانوی روستایی می‌افزاید: طبیعت این منطقه مستعد پرورش زنبور عسل است. هر یک از اهالی با در اختیار داشتن سرمایه ۵میلیون تومانی می‌توانند چندین کندو خریداری کنند‌. ازطرفی این حرفه نیاز به زمان و زحمت زیادی ندارد. از فروش موم و عسل می‌توان در هر دوره برداشت، درآمد ۱۰ تا ۱۲میلیون تومانی به دست آورد.


مشکلات و کمبودها

بهرامی تاکید می‌کند: با وجود منبع توزیع آب در بالادست روستا، به دلیل نبود تجهیزات پمپاژ، ساکنان در فصول تابستان با مشکل کمبود آب آشامیدنی مواجه هستند‌.
وی می‌افزاید: در زمینه خدمات درمانی کمبود داریم و فقط یک خانه بهداشت در دگاگا وجود دارد. ‌بسیاری از مادرانی که نوزاد دارند برای دریافت خدمات درمانی و دارویی و غربالگری به شهر می‌روند که نیازمند پرداخت هزینه فراوان است. ضرورت دارد برای رفاه حال روستاییان این امکانات در دگاگا ایجاد شود.

بهرامی ادامه می‎دهد: عمده محصول باغی این منطقه انگور است که سهم زیادی از آن در زمان برداشت از طریق واسطه‌ها به ازای هر کیلو ۲ هزار تومان به فروش می‌رسد. این در حالی است که این محصول در بازار تهران با نرخ ۸ تا ۱۲ هزار تومان در‌اختیار مصرف‌کننده قرار می‌گیرد. همچنین بخش اندکی از آن برای مصارف خانگی به مویز و کشمش تبدیل می‌شود. 


طرح‌های اجراشده

دهیار دگاگا می‌گوید: این روستا در ۱۴کیلومتری سروآباد و در دل دره‌های رشته‌کوه‌ زاگرس، میان جنگل‌های طبیعی قرار گرفته است.
«عدنان حسینی» ادامه می‎دهد: وجه تسمیه «دگاگا» این است که در روزگاران قدیم چند چوپان برای چرای دام‌های خود به این منطقه مهاجرت می‌کنند‌. آنها این منطقه را به دلیل طبیعت بکر و سرسبز آن مکانی مناسب برای ایجاد روستا می‌یابند که دگاگا در گویش اورامی به معنی محل اسکان روستاست. همچنین براساس قبور قدیمی و بقایای به‌جامانده، قدمت این روستا ۲۵۰ سال تخمین زده شده است.

وی می‌افزاید: در این روستا ۲۴۹ خانوار و مجموعاً ۸۰۰ نفر ساکن هستند. خانه‎های روستای دگاگا پلکانی است و در 2 بخش سنتی و جدید احداث شده که در محوطه‌ای حدود یک کیلومتر است.
حسینی تصریح می‌کند: در زمینه اجرای طرح هادی، حدود هزار و ۱۰۰ متر از معابر اصلی روستا آسفالت‌‌ریزی  شده است. ‌
همچنین برای هدایت آب‎های سطحی و فاضلاب خانگی ۲هزار متر جدول‌کشی در تمام معابر روستا صورت گرفته است.


نیاز به اعتبار برای بهسازی کوچه‌ها

دهیار دگاگا عنوان می‌کند: برخی از کوچه‌های این روستا به مساحت ۵۰۰ متر سنگفرش شده است. ادامه این طرح در ۲ هزار متر محیط اصلی روستا نیازمند اعتبار ۴۰۰ میلیون تومانی است.وی ادامه می‎دهد: طرح دفن فاضلاب خانگی از طریق چاه فاضلاب و سپتیک صورت می‌گیرد که هر چند سال یک‌بار از آن در مصارف باغی نیز استفاده می‌شود. برای استفاده‌ استاندارد نیازمند ایجاد تصفیه‌خانه در این روستا هستیم. 


ظرفیت‌های موجود
 
رئیس شورای اسلامی دگاگا نیز می‌گوید: این روستا در یک منطقه‌ کوهستانی پوشیده از جنگل و انواع گیاهان دارویی، خوراکی و دامی، در مسیر جاده کامیاران و مریوان در سروآباد قرار دارد. 
«اقبال خانی» ادامه می‎دهد: ظرفیت‌های طبیعی منطقه موجب شکل‌گیری مشاغلی مانند دامپروری، کشاورزی، باغداری و صنایع دستی شده است. همچنین این روستا دارای ۴۰۰ هکتار اراضی کشاورزی و باغی است که سهم عمده آن به صورت دیم زیر کشت رفته است. 

وی می‌افزاید: ۴ حلقه چشمه در کوهستان‌های دگاگا وجود دارد که بهره‌برداران از آنها برای پرورش درختان گردو، انگور، آلوچه و زردآلو استفاده می‌کنند. همچنین ۲ حلقه چشمه نیز در روستا وجود دارد که از آنها برای تامین آب آشامیدنی و آب مورد نیاز دام‌های روستا استفاده می‌شود.خانی تصریح می‌کند: جنگل‌های این روستا پوشیده از درختان بلوط، بادام وحشی، گون و ون است. به دلیل آگاه نبودن مردم و نبود صنایع تبدیلی و فراوری، محصولات به‌دست‌آمده مانند کتیرا و شیره درخت ون به صورت خام‌فروشی و با قیمت اندک و به صورت خرده‌فروشی در بازار سایر شهرهای استان عرضه می‌شود.


راه‌اندازی تعاونی در روستای دگاگا

«اقبال خانی» رئیس شورای اسلامی دگاگا می‌گوید: تنها کارگاه صنایع دستی این روستا که با حضور ۳۰ نفر در زمینه کلاش‌بافی و تولید فرش فعالیت دارد، به دلیل نبود بازار فروش و درآمدزایی در حال تعطیلی است‌‌. 
وی می‌افزاید: ما شاهد مهاجرت از روستا هستیم. به همین دلیل، برای کاهش مهاجرت، با همکاری بخشداری یک تعاونی با ۱۶۹ نفر عضو در حال راه‌اندازی است که در آن مشاغل مختلفی آموزش داده می‌شود. متقاضیان پس از مهارت‌آموزی و دریافت گواهینامه وارد بازار کارآفرینی می‌شوند و می‌توانند از تسهیلات بانکی نامحدود برای ایجاد کارگاه استفاده کنند. همچنین این روستا دارای جمعیت جوان و نیروی کار ماهر در حوزه‌های دامپروری و صنایع‌دستی است.