گزارش
جشنواره جهانی فجر، کرونا را دور می‌زند
از صحبت‌های دبیر جشنواره جهانی فیلم فجر در «کلابهاوس» معلوم است که این جشنواره برگزار می‌شود
یاور یگانه- روزنامه‌نگار
گویا جشنواره فیلم فجر، چه بخش داخلی‌اش و چه بخش بین‌المللی‌اش، چندان از وجود کرونا متأثر نمی‌شود و نمی‌خواهد به‌هیچ‌وجه میدان را خالی کند. 33دوره زمان برد تا مسئولان جشنواره فجر به این نتیجه برسند چه‌بسا چنانچه جشنواره جهانی فیلم فجر فعالیت خود را به‌صورت مستقل از بخش ملی آغاز کند، موفقیت بیشتری را تجربه خواهد کرد. سال 1393 بود که بخش بین‌المللی فیلم فجر از بخش داخلی آن جدا شد تا شاید بتواند سری در میان سرهای جشنواره‌های معتبر جهانی درآورد و توجه بیشتری را به خود معطوف کند. در طول 4دوره، دبیری این جشنواره را سیدرضا میرکریمی برعهده داشت که طبیعتا مثل هر جشنواره و رویداد فرهنگی‌ـ‌هنری دیگری منتقدان و تحسین‌کنندگانی داشت. پس از آن، محمدمهدی عسگرپور دبیر سی‌وهشتمین جشنواره جهانی فجر شد که با شیوع کرونا، برگزاری این دوره، از سال پیش به امسال موکول شد. اما حالا برای چندمین‌بار منحنی‌ها از خیزبرداشتن کرونا و متعاقب آن پرهیز از حضور در مکان‌های عمومی و اجتماعات خبر می‌دهند. شاید به نظر برسد در چنین وضعیتی، برگزاری جشنواره جهانی فیلم در هاله‌ای از ابهام است؛ اما این‌طور که معلوم است جشنواره جهانی فجر برگزار خواهد شد. محمدمهدی عسگرپور، به رسم جدید و نوپایی که دارد در میان مسئولان حسابی جا باز می‌کند، جمعه شب سیزدهم فروردین‌ماه با حضور در «کلابهاوس» به اظهارنظر درباره این جشنواره پرداخته است.
چالش‌های یک جشنواره سینمایی در زمان کرونا
فعلا مهم‌ترین مسئله درباره جشنواره جهانی فیلم فجر نه فیلم‌ها و مهمانان خارجی این جشنواره و نه هیأت داوران آن است بلکه اساسا باید دید این جشنواره با وضعی که کرونا در کشور رقم زده برگزار می‌شود یا نه. صحبت‌های عسگرپور نشان می‌دهد که تمایل و اراده مسئولان بر برگزاری جشنواره است. عسگرپور در سخنان خود در کلابهاوس درباره جشنواره گفت: «از آنجا که جشنواره سال گذشته برگزار نشد، بخشی از کارهایی که در سال گذشته انجام شده بود، موکول به امسال شد و بخشی از کارها هم به‌عنوان فعالیت جدید آغاز شده است. مهم‌ترین بخش، بخش انتخاب فیلم‌ها بود که از خرداد و تیر سال گذشته کارش آغاز شد و به‌صورت مداوم فعالیت در آن بخش برقرار بود. وضعیت کارها هم امروز خوشبختانه خوب است. تنها نکته مربوط به وضعیت برگزاری جشنواره است که با توجه به شرایط کرونا مثل همه رویدادهای سینمایی وضعیت روشنی نیست. وقتی برگزاری جشنواره جهانی فجر در سال گذشته منتفی شد، همان زمان، بنده و سایر دوستان مصاحبه‌هایی داشتیم و مختصات احتمالی برگزاری را اعلام کردیم و گفتیم مثلاً اگر جشنواره به نیمه دوم سال موکول شود چه تمهیداتی در نظر خواهیم گرفت. آن زمان هنوز جشنواره‌های جهانی برگزار نشده بودند و تجربه‌ای وجود نداشت که بخواهیم به آن استناد کنیم. وقتی کرونا آمد جشنواره برلین برگزار شده بود. جشنواره کن هم که نتوانست برگزار شود و تنها بخش بازار آن به شکل مجازی برگزار شد. این اتفاق هم همان ایده‌ای بود که ما پیش‌تر از برگزاری جشنواره کن آن را اعلام کرده بودیم. نه اینکه این ایده کشف ما بود، بلکه راه دیگری وجود نداشت. هر رویداد دیگری، با حضور تعداد زیادی مهمان، صورت دیگری نمی‌توانست در آن مقطع داشته باشد. فقط مهم این بود که از چه پلتفرم‌هایی می‌توان استفاده کرد و این مسئله هم تنها برای ما نبود و همه رویدادهای جهانی با آن مواجه بودند.» او ادامه داد: «تقریبا تمام رویدادهای سینمایی که از شروع کرونا تا امروز برگزار شده‌اند، نشده‌اند یا به صورت نیمه برگزار شده‌اند را رصد کرده‌ایم. تعدادی برگزاری دوگانه داشتند. آخرین نمونه جشنواره برلین بود که به صورت مجازی روی سایت خودشان برگزار شد. استفاده از پلتفرم‌های خارجی و بحث کپی‌رایت 2چالش اصلی ما برای برگزاری مجازی جشنواره هستند.»
بازار مجازی، اکران فیزیکی
عسگرپور درباره برگزاری جشنواره جهانی فیلم فجر در وضعیت کرونایی توضیح داد: «پلن اول ما این است که بخش بازار را به‌صورت مجازی و با استفاده از یک پلتفرم معتبر جهانی برگزار کنیم و بخش اکران فیلم‌ها به صورت فیزیکی و با تعدادی مهمان که هنوز آمارش قطعی نیست، برگزار شود. اینکه چه تعداد مهمان می‌توانیم داشته باشیم هنوز مشخص نیست و با پیگیری و هماهنگی با ستاد کرونا این آمار مشخص می‌شود. آن هم بسته به شرایطی که زمان زیادی هم برای تعیین آن نداریم؛ مثلا اگر به صورت قطعی مشخص شود که پایان اردیبهشت فضا برای آمدن مهمان بین‌المللی مساعد است، شاید ما دیگر امکان دعوت از مهمانان را، به دلیل زمان کم، نداشته باشیم. 2جشنواره کن و برلین 2رویدادی هستند که اقتصادشان و تعداد مهمانان‌شان به گونه‌ای است که الگوی بسیاری از جشنواره‌ها می‌شوند. ما هم این تجربه‌ها را مدنظر داشته‌ایم اما قبل از برگزاری این رویدادها ایده‌هایی را برای برگزاری جشنواره جهانی مطرح کرده بودیم.»
بازار مجازی فجر برای شرکت‌کنندگان بازار و مهمانان جشنواره
صحبت‌های معاون دبیر و رئیس دبیرخانه مرکزی سی‌وهشتمین جشنواره جهانی فیلم فجر با ایسنا نشان می‌دهد که جشنواره جهانی هم مانند جشنواره ملی برگزار خواهد شد. امیر اسفندیاری درباره جزئیات برگزاری بازار فیلم جشنواره سی‌وهشتم جهانی فجر در شرایط همه‌گیری کرونا گفته است: «در فضایی که بعد از کرونا اتفاق افتاد تصمیم گرفتیم نمایش فیلم‌ها در جشنواره جهانی فیلم فجر امسال به شکل فیزیکی و برگزاری بازار به شکل مجازی در دستور کار قرار گیرد. به این ترتیب آنچه در قالب بدنه خود جشنواره در کشورمان برگزار می‌شود به شکل فیزیکی خواهد بود و بازار فیلم که شرکت‌کنندگان داخلی و خارجی در آن حضور دارند به شکل مجازی برپا می‌شود.» او افزود: «همان‌طور که پیش از این در مقررات اعلام شده است، تاریخ پنجم تا دوازدهم خردادماه برای برپایی این رویداد تعیین شده است و با توجه به تجربیاتی که در طول دوران کرونا در جشنواره‌های دیگر اتفاق افتاده و قوت‌گیری کتابخانه‌های برخط ویدئویی، تصمیم قطعی جهت بهره‌گیری از این فضاها برای برپایی بازار فیلم اتخاذ شد. در این دوره از بازار جشنواره جهانی، 2گروه شرکت‌کنندگان بازار و مهمانان جشنواره برای دیدن فیلم‌های بازار درخواست خود را به صورت مستقیم به صاحب اثر ارائه می‌دهند و در صورت تأیید، امکان تماشای فیلم برای این 2گروه فراهم می‌شود.»
