تجارت الکترونیک، سرلوحه مباحث اقتصادی

پرهام رضایی ـ رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی استان البرز

وقتی از ایده‌ها و اهداف آینده‌ساز برای اقتصاد مولد روزهای پیش‌رو صحبت به میان می‌آید، بحث بهره‌وری صحیح اقتصادی از ظرفیت‌های درونی، بسط و گسترش سطح حضور در بازارهای سرمایه و افزایش رقابت‌پذیری میان تولیدات داخلی مطرح می‌شود. در شرایط کنونی، با توجه به تحریم‌های داخلی، نگاه‌ها به سمت تولید باکیفیت و تمرکز بر مازاد آن و توجه به فعالیت‌های صادرات‌محور در راستای پیاده‌سازی اقتصاد مقاومتی است. از سوی دیگر، پیشرفت در عرصه تجارت بین‌الملل که مبتنی بر رقابت کالاهای باکیفیت و مرغوب تولید داخل برای قرارگیری در فهرست ویترین‌های صادراتی است، در کنار پویایی و تحرک دیپلماسی تجاری کشورهای تولیدکننده، به‌عنوان استراتژی اقتصادی در دولت‌ها یک رویکرد مهم است و نقش بسزایی در گسترش تجارت خارجی یک کشور دارد. و اما موضوع وابستگی اقتصادی کشور به نفت و دیگر منابع انرژی زیرزمینی یک ضعف ساختاری اقتصاد ایران از ابتدای تشکیل دولت و ملت در یک‌صد سال اخیر بوده و متأسفانه تجربه‌ای نه‌چندان موفق در استفاده از درآمدهای حاصل از این منابع را برای ما به ‌همراه داشته است. به‌نظر می‌رسد با تمام نقدها و بررسی‌های به عمل آمده برای توسعه تجارت خارجی در ایران این نگاه مبنایی باید نهادینه شود که پیشرفت، رشد و درنهایت گسترش صادرات تولیدات ایرانی باید در سایه اتحاد، همدلی و عزم ملی و در راستای ثروت‌آفرینی و حضور موفق در سطح بازارهای بین‌المللی پایه‌ریزی شود و مبرهن است که چنین اهدافی با برنامه‌ریزی مدون و آگاهانه نتیجه‌بخش خواهد بود.
در پیچ و خم مسیر روشنی که با برنامه‌ریزی یکپارچه و هدفمند می‌توان از دل آن عبور کرد و به خلق حماسه در شکوفایی اقتصاد داخلی متکی به درآمدهای غیرنفتی رسید، بروز یکسری رفتارهای احساسی در داخل کشور و مسئله عدم‌جذب سرمایه‌گذار داخلی و خارجی، عوامل بازدارنده شروع یک تحول در تجارت خارجی است و در این میان موضوع عدم‌حمایت کافی دولت از بخش خصوصی حداقل به‌عنوان یک بسترساز و نه عامل حرکت، ضعف ساختاری در راستای دگرگونی در عرصه تجارت‌های بین‌المللی را دوچندان می‌کند.
در فراسوی تقویت دیدگاه اقتصادی به عرصه تجارت‌های خارجی، خوشبختانه صنعتگران و تولیدکنندگان ایرانی نشان داده‌اند که با وجود کمبود امکانات در گذشته و حال و با وجود تمامی مشکلات در فرایند تولید و ارائه خدمات، به‌دلیل آنچه با تکیه بر هوش برتر و شم ذاتی در تولید و فروش داشته‌اند، موانع سد راه خود را برداشته‌اند.
تولیدکنندگان ایرانی با استفاده از فناوری نوین و مدیریت معکوس تکنولوژی بازار توانسته‌اند که بازار داخلی را تامین کرده و گوشه نگاهی هم به بازارهای بین‌المللی داشته و حضور خود در عرصه رقابت‌های جهانی را بیش از بیش تقویت کنند.
هم‌اکنون با توجه به اپیدمی بیماری کووید- ۱۹ و اثرات منفی آن بر اقتصاد جهانی به‌نظر می‌رسد که با استفاده از تکنولوژی و فناوری نوین و توجه به کسب‌وکار نوپا، بستر بسیار مناسبی برای توجه به خدمات مهندسی و فروش تحت فضای وب یا همان تجارت الکترونیک فراهم شده است که باید سرلوحه مباحث اقتصادی در حوزه تجارت بین‌الملل باشد.
استفاده از تجارت الکترونیک در شرایطی که اقتصاد جهان بر محور فعالیت بنگاه‌های اقتصادی خرد و متوسط می‌چرخد، نقش مهمی در صرفه‌جویی هزینه‌کردها، افزایش کارایی، تغییر فرایندهای مدیریت، دسترسی بیشتر و راحت‌تر به اطلاعات، کاهش محدودیت ورود به بازار و یا افزایش رقابت‌پذیری میان تولیدکنندگان و صنعتگران خواهد داشت.
در پایان، اظهار امیدواری می‌شود که تعامل، عقلانیت و مشارکت نخبگان اقتصادی و حاکمیتی در کنار حضور پرثمر مردم در عرصه‌های مختلف موجب خلق آینده درخشانی برای میهن عزیزمان شود؛ آتیه‌ای که در آن تمامی چشم‌اندازهای ترسیمی حال‌ حاضر تحلیلگران و برنامه‌ریزان اقتصادی کشور عملیاتی شود.