تجمیع خطرناک تانکرها در پیرانشهر
2هفته از تجمیع خطرناک تانکرهای حامل بنزین به مقصد اربیل عراق در گمرک تمرچین و شهر پیرانشهر میگذرد اما معطلی برای تعیین تکلیف ادامه دارد
مریم سرخوش_خبرنگار
تانکرهای حامل بنزین متوقف شده در مرز تمرچین و خیابانهای پیرانشهر دو هفته است که معطل صدور یک مجوز ورود از سوی مقامات اربیل عراق ماندهاند. کامیونهایی که اکنون به نگرانی مردم منطقه تبدیل شدهاند زیرا ممکن است با هر اتفاق ناخواستهای، خسارتهای غیرقابل جبرانی به بار آید. مرز تمرچین در پیرانشهر از مرزهای مهم ایران و تنها مرز رسمی آذربایجان غربی با عراق است. با وجود اینکه پیرانشهر همواره زیر چرخ تانکرهای حامل مواد سوختی بوده اما تاکنون سابقه نداشته این حجم از تانکرها در پارکینگ مرزی و داخل شهر صف بکشند. مردم و رسانههای محلی از تجمیع بیش از 2هزار تانکر خبر میدهند، نماینده پیرانشهر و سردشت این تعداد را بیش از هزار تانکر اعلام میکند اما مسئولان تعدادشان را کمتر میدانند و تأکیدشان همان 245تانکری است که شاید شرایط عبورشان از مرز باشماق مریوان فراهم شود. هرچند که مسئولان استان کردستان هم تاکنون عبور این تانکرها از مریوان را تأیید نکردهاند. وضعیت تانکرها و کشندههایی که در داخل شهر پارک شدهاند مشخص نیست و مردم نگران تکرار حادثهای مشابه منطقه مرزی دوغارون هستند که انفجار یکی از ماشینهای حامل گاز به کامیونهای دیگر سرایت و انفجار مهیبی را رقم زد. هرچند که با تأکید محمدمهدی شهریاری، استاندار آذربایجانغربی از جمعه گذشته تلاش دستگاههای متولی ازجمله گمرک، فرمانداری پیرانشهر، مدیریت بحران، راهداری و مرزبانی برای رفع مشکل و اتخاذ تدابیر لازم برای پیشگیری از حوادث احتمالی با جدیت بیشتری لحاظ میشود.
وضع نگرانکننده شهر
یکی از شهروندان پیرانشهری میگوید: چندی پیش با توجه به شیوع گسترده کرونا مردم درخواست بسته شدن مرز تمرچین را داشتند اما قرار نبود مشکل دیگری در شهر ایجاد شود. در خانه را که باز میکنیم تانکرهای بزرگ حامل بنزین روبهرویمان سبز میشوند. با توجه به سرمای شدیدی که در منطقه وجود دارد، میتواند هر اتفاقی رخ بدهد. حالا هم که یک تصمیم عجیبتر گرفتهاند، فرمانداری پیرانشهر به همه رانندگانی که خودروهایشان را در محوطه پارکینگ گذاشتهاند اعلام کرده که تا تعیین وضعیت باید از منطقه خارج شوند. تنها جایی که آنها میتوانند ماشینهایشان را پارک کنند همین خیابانهای شهر است. علاوه بر این بسیاری از کشندهها هم داخل کوچهها رها شدهاند که ممکن است نشتی هم داشته باشند. با توجه به اینکه چهارشنبهسوری نزدیک است، بچهها بیخبر از خطرات این کشندهها اقدام به ترقهبازی میکنند و هر لحظه ممکن است فاجعهای رخ بدهد. یکی ازساکنان پیرانشهر هم عنوان میکند: برخی رانندگان غیربومی پس از چند روز معطلی، ماشینهایشان را اینجا رها کرده و به شهرهایشان برگشتهاند. اهالی شهر به نماینده مجلس و فرمانداری نامه نوشتهاند اما هنوز هیچ خبری نشده است.
15روز بلاتکلیفی
یکی از تانکرداران حاضر در منطقه مرزی تمرچین هم با گلایه از اینکه 15روز از بلاتکلیفیشان میگذرد و هیچ اقدامی برای رفع مشکل نشده است، بیان میکند: وزارت نفت کردستان عراق هر روز یک بهانه میتراشد و تحویل بنزین را به تعویق میاندازد. جمعه و شنبه هم که تعطیل رسمی بود و باید منتظر تعیین تکلیف شرایط طی امروز و فردا باشیم. وی میافزاید: تانکرها را در پارکینگ و محوطه بیرونی گمرک پارک کردهایم و برخی هم که اطلاعی از وضعیت نداشتند پس از رسیدن به این منطقه مجبور به پارک ماشینهایشان در داخل شهر شدهاند. اهالی شهر نسبت به این اقدام رانندگان اعتراض دارند اما کاری از دست ما برنمیآید و شرایطی هم برای برگشت نداریم. اگر طرف عراقی از قبل این وضعیت را اعلام کرده بود چنین مشکلی پیش نمیآمد. ناگهان ممنوعیت گذاشتند و این مشکل بهوجود آمد. برای عبور از مرز باشماق هم جواب نهایی نگرفتهایم و نمیتوانیم خودسرانه تغییر مسیر دهیم. خیلی از همکاران من خوشبین هستند که حداقل رایزنیهای دولت ایران با عراقیها در اربیل به نتیجه برسد و ماشینهایی که در منطقه حضور دارند، بتوانند عبور کنند.
عراقیها از دریافت محموله امتناع میکنند
نماینده سردشت و پیرانشهر در مجلس هم در اینباره اظهار میکند: بهدلیل اینکه هیچ اعلام قبلی از سوی کشور همسایه انجام نشده بود، تانکرها نتوانستند به موقع از مرز عبور کنند و با ورود ماشینهای جدید شاهد تجمیع تانکرهای حامل سوخت در پارکینگ مرزی و سطح شهر هستیم. کمال حسینپور، میافزاید: پیگیریهای لازم در این زمینه انجام شده و هیچ مشکلی هم از سوی ما وجود ندارد اما عراقیها ادعا میکنند که بنزین صادراتی ما کیفیت مورد تأیید را ندارند و به همین دلیل از دریافت محموله امتناع میکنند. البته معاون سیاسی استانداری، روز جمعه به این منطقه سفر کرد و احتمالا تا روز دوشنبه این تانکرها از مرز باشماق مریوان به کشور عراق وارد شوند.
امکانات آتشنشانی پیرانشهر کم است
وی با بیان اینکه اکنون بالای هزار تانکر حامل بنزین در پیرانشهر توقف کردهاند، یادآوری میکند: توقف این تانکرها در منطقه یک خطر بالقوه خواهد بود که شهر را تهدید میکند. پیرانشهر کمترین امکانات آتشنشانی را دارد و هر اتفاقی میتواند شرایط غیرقابل جبرانی را در منطقه رقم بزند. در اینباره اطلاعرسانیها را انجام داده و امیدواریم تا روز دوشنبه مشکل خروج این تانکرها نهتنها از محوطه پارکینگ گمرک که از داخل شهر هم برطرف شود. این نماینده درباره توقف صادرات بنزین از گمرک تمرچین به اربیل عراق و تأثیر آن بر وضعیت منطقه بیان میکند: این شرایط نمیتواند تأثیری در اقتصاد و معیشت مردم داشته باشد زیرا روزانه 300 تا 400ماشین حامل کالاهای غیرنفتی و ترانزیتی ازجمله مواد خوراکی، مواد صنعتی، مصالح ساختمانی از این منطقه صادرات میشود و این گمرک یکی از مهمترین مرزهای زمینی کشور بهشمار میرود.
تهدیدی برای شهر وجود ندارد
البته فرماندار پیرانشهر تجمیع خطرناک تانکرهای حامل سوخت در سطح شهر را تأیید نمیکند و میگوید: این عدد آن میزان که اعلام میشود، نیست. هماکنون 245تانکر سوخت در پارکینگ گمرک تمرچین قرار دارد که کار گمرکی 95دستگاه انجام شده بود تا وارد کشور عراق شود اما نظر به اینکه تجار عراقی و شرکتهای ایرانی درباره آنالیز سوخت به توافق نرسیدند، مشکلاتی برای ورود آنها به کشور همسایه بهوجود آمد. ماشینهایی که در شهر بهعنوان تانکرهای حامل سوخت عنوان میشوند عمدتا حاوی گازوئیل، مواد پتروشیمی و مشتقات نفتی هستند که تردد آنها برقرار است و توقف کوتاهی دارند. علی ترابی، درباره تأکید به رانندگان برای تخلیه پارکینگ گمرک تمرچین هم بیان میکند: اینطور نیست که دستوری مبنی بر تخلیه پارکینگ صادر شده باشد بلکه در جلسهای به شرکتها اعلام شد که وضعیت تانکرها تعیین تکلیف شود و کارهای استانداردسازی ارسال محولهها را انجام دهند. علاوه بر آن رانندگان هم بهدلیل فاصله زیاد تمایلی به تغییر مسیر و تردد از طریق مرز باشماق نداشتند و مایل بودند به سمت مبدا بارگیری (بندرعباس و بوشهر) مرجوع شوند. دستور تعیینتکلیف برای آنها به این مفهوم نیست که به داخل شهر وارد شوند بلکه تا روشن شدن وضعیت در تیرپارک مستقر خواهند بود. ترابی با بیان اینکه پیرانشهر یک شهر مرزی برای تردد انواع ماشینهای حامل مواد سوختی است، اظهار میکند: من بهعنوان نماینده دولت در این منطقه حضور دارم و بازدید میدانی هم از وضعیت گمرک تمرچین داشتهام. هماکنون هیچ تهدیدی برای شهر وجود ندارد و تلاش میکنیم که تجمیع تانکرها به سرعت برطرف شود.
مکث
عبورکامیونها از مرز باشماق تأییدنشد
علی مصطفوی، معاون استاندار آذربایجانغربی از رایزنیهای سرکنسول ایران در اربیل با طرفهای عراقی برای حل مشکل تانکرهای سوخت دپوشده در مرز تمرچین خبر میدهد و میگوید: بهتر است تجار و صادرکنندگان مواد سوختی تا اطلاع ثانوی نسبت به صادرات مواد سوختی از مرز تمرچین اقدام نکنند. از سوی دیگر درحالیکه مصطفوی از حل شدن مشکل تانکرهای حامل مواد سوختی دپو شده در مرز تمرچین پیرانشهر و عبور آنها از طریق مرز باشماق مریوان به خاک عراق خبر میدهد اما معاون اقتصادی استاندار کردستان این خبر را تأیید نمیکند و میگوید: باشماق ظرفیت خروج تانکرهای دپو شده در مرز تمرچین را ندارد. خالد جعفری، با بیان اینکه برای تردد تانکرهای مرز تمرچین، هیچ هماهنگیای صورت نگرفته است، عنوان میکند: خروجی مرز تمرچین و باشماق متفاوت است و در زمینه خروج تانکرهای سوختی، برای هر استان ظرفیتی تعریف شده که این ظرفیت برای باشماق میانگین ۱۷۰تانکر است. قبلا هم اعلام کردیم که ظرفیت افزایش این تعداد را نداشته و برنامهای هم در این رابطه نداریم مگر اینکه زیرساختها مهیا و طرح ساماندهی باشماق انجام شود.