یادداشت/ روش‌های ایجاد خلاقیت در محیط کار

رضا یعقوبی قلعه‌نو

هر چه تفکر خلاق را در شرکت خود بیشتر تشویق و پشتیبانی کنید، بیشتر به یک قسمت اساسی از فرهنگ شرکت شما تبدیل خواهد شد و چشم‌انداز جذابی برای کارکنانتان فراهم خواهد کرد. گوگل به‌عنوان یکی از نوآورترین شرکت‌های جهان از کارمندان خود می‌خواهد تا 20درصد از زمان خود را (یک روز در هفته) به پروژه‌های نوآورانه مرتبط با گوگل اختصاص دهند، این پروژه که با عنوان پروژه 20درصدی گوگل شناخته می‌شود و در سال 2004معرفی شد، منجر به ایجاد AdSense، Gmail، Google Talk و بسیاری دیگر از پروژه‌های موفق گوگل شده است.در ادامه به روش‌های ایجاد خلاقیت در محیط کار خواهم پرداخت.

تأثیر محیط تیمی بر خلاقیت
یک محیط تیمی مبتنی بر تیم واقعی که در آن ارتباطات از طریق همکاری و مراودات اجتماعی شکل می‌گیرد برای کارگروهی نوآورانه ضروری است. محیط را باز کنید و از محصور کردن افراد با تخصص شبیه به هم در یک اتاق یا فضای بسته خودداری کنید، یک مهندس را در کنار یک طراح قرار دهید و اجازه بدهید افراد درگیر یک پروژه با تخصص‌های مختلف در کنار هم قرار گیرند و پس از پایان پروژه جا به جا شوند. این کار باعث می‌شود کارمندان با همکاران سایر بخش‌ها آشنا شوند و درک آگاهانه‌ای از کل شرکت داشته باشند. یکی از فضاهای مورد علاقه من مدرسه دیزاین دانشگاه استفورد است که در آن تمام دیوارها قابل جابه‌جایی هستند و یک فضای باز می‌تواند در عرض چند دقیقه به یک فضای بسته یا بالعکس تبدیل شود.

به طراحی فضا توجه کنید
یک فضای کاری الهام بخش باعث ایجاد خلاقیت و نوآوری می‌شود، حتی اگر محیط کاری شما کوچک باشد، باز هم می‌توانید با روش‌هایی به کارمندان خود کمک کنید تا از محیط اطراف خود الهام بگیرند. از رنگ و نورپردازی استفاده کنید و تابلوهای هنری زیبا یا جملات انگیزشی تایپوگرافی شده در محل کار نصب کنید و از همکارانتان بخواهید با اشیای  تزئینی کوچک اطراف میزشان را بیارایند و با استفاده از گیاهان آپارتمانی جلوه‎ای از طبیعت را به محیط اضافه کنید.
در تهیه صندلی مناسب خساست به خرج ندهید و به سلامتی کارمندانتان اهمیت بدهید، کمردرد هیچ کمکی به خلاقیت نمی‌کند.

فضایی را برای اشتراک دانش فراهم کنید
در سازمان شما استعداد و مهارت کم نیست، فقط باید اجازه منتقل شدن پیدا کنند. کارمندان خود را تشویق کنید آنچه را که می‌دانند و آنچه را که می‌توانند انجام دهند با سایر همکاران در میان بگذارند. این کار را می‌توان از طریق جلسات ناهار و یادگیری یا کلاس‌های ویژه‌ای که به‌صورت فیلم یا در گروه‌های کوچک برگزار می‌شود، انجام داد.
یک میز بزرگ یا فضایی برای جمع شدن افراد در مرکز یا یکی از قسمت‌های دفتر کار خود ایجاد کنید، این فضا کمک می‌کند تا عده بیشتری از همکاران بتوانند به‌صورت غیرساختاری و ارگانیک به تبادل ایده و صحبت درباره پروژه‌های اصلی و یا انتقال تجربیاتشان بپردازند. نکته مهم در این فضا یک‌دست بودن آن است به‌طوری‌که مناسبات سازمانی تأثیری در محل قرارگیری افراد نداشته باشد. برگزاری چنین جلساتی علاوه بر فراهم کردن بستر لازم برای مشارکت کارکنان، به افزایش اعتماد به نفس و خلاقیت آنان منجر خواهد شد.

فعالیت‌های خودجوش را تشویق کنید
وقتی حجم کار زیاد باشد کارمندان ترجیح می‌دهند روی کار خودشان متمرکز باشند، در اینطور مواقع کسانی که ایده‌های جدیدی را مطرح می‌کنند و به قول معروف کار خودشان را زیاد می‌کنند را تشویق کنید، این کار باعث می‌شود فضای کار بازتر شود و کمی فاصله گرفتن از کار اصلی باعث افزایش خلاقیت در کارکنانتان خواهد شد.

از ریسک‌پذیری خلاقانه حمایت کنید
یکی از دلایلی که کارمندان خارج از چارچوب فکر نمی‌کنند یا راه‌حل‌های مختلفی را پیشنهاد نمی‌دهند، ترس از اشتباه و پشتیبانی نشدن از ایده‌های آنهاست. تا آنجا که ممکن است، برای کارمندان خود روشن کنید که سازمان شما برای خلاقیت ارزش قائل است و اهمیت آن را درک می‌کند. این را می‌توان با پذیرش ایده‌های جدید و تأکید بر حمایت با وجود دانستن مخاطرات احتمالی، به آنان منتقل کرد.