10 ایستگاه‌ مترو در صف افتتاح

محمد سرابی_خبر‌نگار

  فاز دوم خط 6مترو که از جنوب‌شرقی تا شمال‌غربی تهران را طی می‌کند آماده افتتاح است. ایستگاه‌ها ساخته شده‌اند. پله‌برقی‌‌ها و گیت‌های بلیت نصب شده‌اند و گردوغبار ساخت‌وساز طولانی همه جا نشسته است. آخرین تجهیزات و دستگاه‌ها در حال نصب هستند تا در یک‌ماه باقی‌مانده از سال، ایستگاه‌های جدید مترو در خط 6 و خطوط 3و 7به بهره‌برداری برسد. البته شاید افتتاح برخی از ایستگاه‌ها به اوایل سال 1400برسد؛ با این حال اصل کارشان تمام‌ شده است.
شهردار تهران هم در بازدید از 3ایستگاه خط6 اظهار امیدواری کرد مطابق وعده‌ای که به شهروندان داده است تعداد ایستگاه‌های جدید افزوده شده به شبکه متروی تهران در سال 1399به 12عدد برسد. آمار‌ و اطلاعاتی که در این بازدید از پیشرفت کار ارائه شد نیز نشان می‌داد این ایستگاه‌ها تا 85درصد و در برخی موارد بیشتر از آن پیشرفت کرده‌اند. در این میان، ایستگاه شهید محلاتی نخستین ایستگاهی است که به بهره‌برداری می‌رسد.
پیش از بازدید شهردار تهران از 3 ایستگاه خط6نشستی با حضور معاون ترافیک و حمل‌ونقل شهرداری تهران و مدیران دو شرکت ساخت و بهره‌برداری مترو، در مرکز پروژه ساخت این خط در بلوار مرزداران برگزار شد. در این جلسه پیمانکاران عمرانی و تجهیزات ساخت مترو مشکلات خود را شرح دادند. بنا به آنچه در جلسه بیان شد، پرداخت‌های کلان مالی و مطالبات رده‌های مختلف پیمانکاری مانع اصلی تکمیل ایستگاه‌هاست. در عین حال کار تجهیز و ساخت ادامه دارد. پیروز حناچی، شهردار تهران در این نشست با اشاره به اینکه بعد از دو دهه توسعه مترو در 50درصد پیشرفت فیزیکی برنامه عمومی مترو هستیم، بیان کرد: «نزدیک 70درصد اعتباراتی که در دست شهرداری است به‌نحوی در اختیار حوزه حمل‌ونقل عمومی قرار می‌گیرد. به جز موضوع مخارج جاری و نگهداری شهر، این حوزه بیشتر از همه مورد توجه قرار دارد زیرا مشکلات گوناگون دیگری مانند آلودگی هوا هم به آن ارتباط پیدا می‌کند.» حناچی افزود: «بانک‌ها خیلی علاقه‌ای ندارند که اوراق مشارکت را به سرعت پرداخت و از حساب‌های خود خارج کنند اما تهران از معدود کلانشهر‌هایی است که در این زمینه فعال است و بعضی از شهر‌داری‌های دیگر نتوانستند در این زمینه چندان موفق باشند. دولت سهم خود در حمل‌ونقل عمومی را در اوراق مشارکت خلاصه کرده است ولی واقعیت این است که وقتی در شرایط غیرکرونایی 5میلیون سفر در شهر انجام می‌شود نمی‌توانیم بگوییم که حمل‌ونقل عمومی موضوعی حاکمیتی نیست.»
شهردار تهران گفت: «نگرانی بابت پول و تامین اعتبار نداشته باشید. مهم قولی است که درباره بهره‌برداری از ایستگاه‌ها به مردم دادیم. شاید همه امکانات ایستگاه‌ها در زمان افتتاح ایده‌آل نباشد اما - به جز مناسب‌سازی که درباره آن کوتاه نمی‌آییم - می‌توان ایستگاه‌ها را بعد از بهره‌برداری باز هم تکمیل کرد.»
او تأکید کرد: «شرایط اقتصادی غیرعادی است و مخصوصا با آمدن کرونا شهرداری‌ها را گرفتار کرد. شهرداری لندن 2میلیارد پوند از دولت برای شرایط کرونایی دریافت کرد.» 
شهردار در بخش دیگری از صحبت‌های خود گقت: «از 12ایستگاهی که قول داده بودیم 2 ایستگاه را افتتاح کردیم حدود 4تا 6ایستگاه امسال و بقیه در ابتدای سال آینده افتتاح خواهند شد. علت تأخیر هم در دریافت اوراق مشارکت بود. بخشی از تعهدات دولت هم بود که بانک از ما وثیقه می‌خواست و با پیگیری وزیر کار رفع شد. الان موضوع وثیقه‌های داخلی ماست. مذاکرات اوراق مشارکت 99هم شروع شده و باید بانک عامل مشخص و بانک مرکزی هم آن را تأیید کند.» 
او با تأکید بر اینکه حمل‌ونقل عمومی عین عدالت اجتماعی است، گفت: «با وجود همه مشکلات مالی تا حالا از ساخت مترو پشتیبانی کرده‌ایم اما موضوع این است که در سال 1389ساخت یک کیلومتر مترو حدود 50میلیارد تومان هزینه داشت و الان همان میزان ساخت مترو هزار میلیارد تومان هزینه دارد درحالی‌که درآمد‌های ما به این نسبت افزایش پیدا نکرده و علاوه‌ بر آن سیاست ریاضت را هم انتخاب کرده‌ایم.» 

ضرورت همکاری سایر حوزه‌های شهرداری
معاون حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری تهران نیز در این نشست خطاب به پیمانکاران گفت: «همه تلاش شهرداری این است که به شکلی تامین مالی را از محل بانک شهر، اوراق مشارکت و حتی مجمع ایستگاهی، فراهم کند بنابراین نباید کار را به‌خاطر منابع مالی متوقف کرد و تا الان هم متوقف نشده است. مطالبات پیمانکاران از بین نمی‌رود و پرداخت خواهد شد. از طرف دیگر باید به این هم توجه کرد که پروژه‌هایی در اندازه مترو، تنها از سوی ارگان بزرگی مانند شهرداری تهران اجرا می‌شود.»  سیدمناف هاشمی ادامه داد: «اگر سایر حوزه‌های شهرداری تهران در کنار مترو نباشند کار جلو نمی‌رود. بانک شهر، سازمان املاک و سازمان سرمایه‌گذاری و معاونت مالی اقتصادی اگر در کنار ما نباشند، مشکلات را لمس نخواهند کرد. در کار ساخت مترو گره‌هایی وجود دارد که به‌طور مثال تنها بانک شهر یا سازمان سرمایه‌گذاری می‌توانند از نظر حقوقی آن را حل کنند.»
او بیان کرد: «درسال بعد ۱۸۵۰ میلیارد تومان اوراق مشارکت برای مترو پیش‌بینی شده است. در حال مذاکره با بانک‌ها هستیم و دو سه بانک هم اعلام آمادگی کردند. همچنین ۵۵۰ میلیارد هم برای اتوبوس درنظر گرفته شده است. بانک شهر هم املاکی از حوزه مالی می‌گیرد و می‌تواند تسهیلات خوبی بدهد.»
هاشمی افزود: «بعضی از مدیران تصور می‌کنند که چون اوراق گرفتیم نباید از بودجه شهرداری استفاده کنیم درحالی‌که در بودجه شهرداری برای مترو ۱۸۰۰ میلیارد تومان درنظر گرفته شده است. برای مجتمع‌های ایستگاهی مترو نزدیک هزار میلیارد تومان پروانه ساخت با همکاری کمیسیون ماده ۵ مناطق در دستور کار داریم. ۴ هزار میلیارد تومان ملک معرفی شده و توافق می‌کنیم که چند ملک را به پیمانکاران ساخت بدهیم ولی برای تامین تجهیزات به پول نیاز است. تلاش می‌کنیم مشکل وثیقه‌ها را حل کنیم و باقیمانده اوراق را در همین روز‌‌ها به نتیجه برسانیم.» او افزود: «کار ۵ ورودی نیز تمام‌شده است و روز پنجشنبه ورودی بسیج را افتتاح می‌کنیم. بعضی ورودی‌ها مانند ورودی جدید ایستگاه کمیل در خیابان نواب، به اندازه یک ایستگاه مسافر دارند. حتما اگر مشکلات حل شود تا عید می‌توانیم به نتایج خوبی برسیم و شاید افتتاح چند ایستگاه را برای اردیبهشت بگذاریم اما مردم می‌توانند از ایستگاه‌ها استفاده کنند.»

محدوده  سرویس‌دهی خط 6
شهروندانی که در معابر و میدان‌های شهری مانند جاده امامزاده داوود، بزرگراه آبشناسان، بزرگراه همت، بزرگراه حکیم، بزرگراه یادگار امام، بزرگراه اشرفی اصفهانی، بزرگراه شیخ فضل‌الله، بزرگراه چمران، میدان ولیعصر، بلوار کشاورز، میدان سپاه، میدان امام‌حسین(ع)، میدان شهدا، بزرگراه صیاد، میدان هفت تیر، خیابان کریمخان، خیابان پیروزی، بزرگراه بعثت، بزرگراه خاوران، میدان دولت آ‌باد، بزرگراه رستگار و ... رفت و آمد دارند با تکمیل خط6  می‌توانند از مترو برای تردد روزانه استفاده کنند.




6 ایستگاه در حال کار
9 کیلومتر از خط6 مترو در سال98 و با ایستگاه‌های دولت‌آباد، بعثت و شهدا شروع به کار کرد. پس از آن و تاکنون، ایستگاه‌های امام‌حسین(ع)، کیانشهر و امیرکبیر هم به آن افزوده شده است.

ایستگاههای پر کار و پر هزینه
 سازندگان پروژه مترو در جلسه با شهردار، درباره حدود 500میلیارد تومان مجموعه مطالبات خود از شهرداری گفتند و درخواست کردند این مبلغ تا پایان سال به پیمانکارانی که کار اجرایی را انجام می‌دهند، پرداخت شود. موضوع دیگری که در این جلسه مطرح شد استفاده از فناوری‌ داخلی برای بخش‌هایی مانند پله‌برقی‌‌ها بود که پس از تحریم‌های خارجی اهمیت بیشتری پیدا کرده است. ارقام و مقیاس‌هایی که در این نشست مطرح شده نشان از ابعاد کلان و هزینه‌های بسیار زیاد مترو دارد. باتری‌هایی که 100میلیارد تومان قیمت دارند و 40کیلومتر کابل‌کشی در هر ایستگاه، تنها 2عدد از این مقیاس هستند. 

6 ایستگاه آماده بهره برداری
فاز دوم خط6 مترو که شهردار از 3ایستگاه آن بازدید کرد، از مناطق2 و 5  عبور می‌کند و شامل 6ایستگاه تربیت مدرس، شهرک آزمایش، مرزداران، یادگار امام، اشرفی اصفهانی و شهید ستاری و همینطور 4هواکش است. با بهره‌برداری از این بخش، 17کیلومتر از خط6 و 12ایستگاه آن برای شهروندان قابل استفاده خواهد بود.  ایستگاه شهرک آزمایش عمیق‌ترین ایستگاه این خط است که در عمق 37متری ساخته می‌شود.