مسیر دولت آمریکا هنوز تغییر نکرده است

   با تغییر دولت در ایالات‌متحده به‌نظر می‌رسید زمان مناسب برای گشودن گره‌های زده‌شده بر دست و پای برجام فرا رسیده‌است، اما روند تحولات نشان داد چندان هم نباید به این موضوع دلخوش بود، چراکه با ورود بایدن به کاخ سفید مشخص شد تعیین تکلیف برای برجام در اولویت سیاست‌خارجی تیم جدید نیست و حداقل در کوتاه‌مدت نمی‌توان تحول ویژه‌ای را در این زمینه انتظار کشید. این درحالی بود که ایران به صراحت اعلام کرد بازگشت آمریکا به برجام زمانی معنا پیدا می‌کند که همه تحریم‌های ضدایرانی واشنگتن برداشته شود و در این صورت، تهران بلافاصله به تعهدات برجامی خود بازخواهد گشت. با ورود مجلس به ماجرای برجام مسیر جدیدی پیش‌روی طرف‌های حاضر در گفت‌وگوهای هسته‌ای قرار گرفت و اعلام تعهد دولت به اجرای اولتیماتوم سوم اسفند هم نشان داد عزم حاکمیت برای اجرای قانون مصوب مجلس جزم است؛ قانونی که دولت ایران را موظف کرده‌ درصورت اجرا‌نشدن تعهدات کشورهای حاضر در توافق برجام در قبال ایران و عادی‌نشدن روابط کامل بانکی و عدم‌رفع کامل موانع صادرات و فروش کامل نفت و فرآورده‌های نفتی ایران و برگشت کامل و سریع ارز منابع حاصل از آن، اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی را متوقف کند. آنچه از تحولات جاری برمی‌آید، موضع دولت ایالات‌متحده درخصوص برجام همچنان با ابهام‌هایی مواجه است و به‌نظر می‌رسد با طرح این پیش‌‌شرط که «ابتدا ایران باید به تعهدات برجامی خود بازگردد»، راه احیای دوباره برجام سخت‌تر از گذشته شده‌است؛ به‌ویژه اینکه پس از اتمام‌حجت رهبرمعظم انقلاب درباره برجام، آمریکا و اروپا درمقابل اولتیماتومی قرار گرفته‌اند که گریزی از آن نیست و شواهد نشان می‌دهد دیگر لحظه تصمیم‌گیری بایدن پیرامون برجام فرا رسیده است. این در شرایطی است که اگرچه دولت آمریکا اعلام کرده سیاست «دیپلماسی حداکثری» را جایگزین «فشار حداکثری» می‌کند، اما مسئولان ایران معتقدند این مواضع فعلا درحد لفاظی است و طرف‌های غربی حاضر در برجام تاکنون گام مؤثری درمسیر گشودن گره‌های برجام برنداشته‌اند. برهمین‌اساس سخنگوی وزارت امورخارجه ایران معتقد است که دولت کنونی آمریکا همچنان طبق رویه دولت قبلی این کشور حرکت می‌کند. سعید خطیب‌زاده در نشست‌خبری دیروز خود با خبرنگاران اعلام کرد: همچنان اعمال فشار حداکثری و انجام جنایت علیه ملت ایران و بی‌توجهی به تعهدات و حقوق بین‌الملل از سوی آمریکا ادامه دارد. پیش از این نیز گفته‌ایم که حرف‌ها برای ما ملاک نیست؛ آنچه مورد توجه ماست، عمل است. وی ادامه داد: دولت آمریکا هیچ فرقی با دولت ترامپ در زمینه اعمال تحریم‌ها علیه ملت ایران نکرده و این شرمی برای کسانی است که کارزار انتخاباتی خود را بر مبنای فاصله‌گرفتن از ادبیات و سیاست‌های گردن‌کشانه ترامپ بنا گذاشته بودند. خطیب‌زاده افزود: اگر آمریکایی‌ها سیاست اصولی یعنی بازگشت به چندجانبه‌گرایی، عمل به تعهدات و اصلاح مسیر غلط گذشته را در پیش بگیرند و از مسیر شکست خورده قبلی بازگردند، ایران هم به این اصلاح سیاست پاسخ مناسبی می‌دهد. سخنگوی وزارت امورخارجه تصریح‌کرد: براساس مصوبه مجلس، اگر تا سوم اسفند مشخص شود دیگر طرف‌های عضو برجام به تعهد خود عمل نمی‌کنند، دولت مکلف است اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی را متوقف کند و این زمان‌بر نیست و هر روزی فرا برسد، می‌تواند اجرا شود. وی اضافه‌کرد: براساس این مصوبه نظارت‌های فراپادمانی متوقف می‌شود، اما این به‌معنای پایان همه نظارت‌ها نیست، چراکه ما عضو پادمان هستیم و با توجه به این موضوع بخش عمده‌ای از نظارت‌ها ادامه خواهد داشت.

مکث
واکنش به حاشیه‌های سفر قالیباف به مسکو
سخنگوی وزارت امورخارجه در نشست‌خبری دیروز خود به موضوع سفر قالیباف به روسیه هم اشاره کرد و به انتقادات مطرح‌شده پیرامون بروز برخی ناهماهنگی‌ها ازسوی وزارت‌خارجه در انجام این سفر پاسخ داد. خطیب‌زاده در پاسخ به سؤالی درباره اظهارات اخیر سخنگوی هیأت رئیسه مجلس مبنی بر اینکه عدم‌هماهنگی وزارت امورخارجه سبب شد نامه رهبرمعظم انقلاب به رئیس مجلس دومای روسیه ارائه شود، گفت: آنچه شما به نقل از سخنگوی هیأت رئیسه مجلس مطرح کردید، درست نیست و شاید ایشان اطلاع دقیقی از موضوعات نداشته‌اند. چنانچه دیدیم بعد از این اظهارات، دستیار رئیس مجلس در امور بین‌الملل مورد دیگری را اشاره کردند. وی ادامه داد: رئیس مجلس شخصا می‌داند وزارت امورخارجه در چه سطح و ابعادی برای انجام هماهنگی‌های لازم جهت انجام این سفر تلاش کرده است. خوب نیست از تریبون سخنگوی مجلس صحبت‌هایی مطرح شود که درست نیست و اگر مصالح ملی اجازه نمی‌دهد وزارت خارجه بیش از این به این موضوع ورود پیدا کند، به این معنا نیست که ادعاهای پراکنده مطرح شده دراین زمینه درست است.