شرط‌های روحانی برای پذیرش بودجه

از 14بهمن به بعد لایحه بودجه پیشنهادی دولت، به‌همراه تغییرات نه‌چندان اندک آن در کمیسیون تلفیق مجلس، در صحن پارلمان 3‌شیفته بررسی می‌شود؛ بودجه‌ای که 2‌ماه پس از ارسال آن از دولت به مجلس، با تغییرات زیادی مواجه شده، برخلاف انتظار کارشناسان و حتی مرکز پژوهش‌های مجلس، نه‌تنها خبری از صرفه‌جویی در بودجه نیست بلکه اعضای کمیسیون تلفیق تا توانسته‌اند بر هزینه‌های دولت اضافه کرده‌اند. به گزارش همشهری، حسن روحانی، رئیس‌جمهوری دیروز پس از شنیدن گزارشی که سازمان برنامه و بودجه از تغییرات رخ داده در بودجه تهیه کرده بود، اعلام کرد: سعی می‌کنیم تبعات جنگ اقتصادی را به حداقل برسانیم و البته دولت تغییر شاکله بودجه را نمی‌پذیرد. این در حالی است که به هرحال نمایندگان از سه‌شنبه هفته آینده برخلاف میل و اراده دولت به بررسی و تصویب لایحه بودجه‌ای می‌پردازند که اعضای کمیسیون تلفیق آن را بازنویسی کرده‌اند.

روحانی به مجلس می‌رود؟
احمد امیرآبادی فراهانی، عضو هیأت رئیسه مجلس دیروز اعلام کرد: لایحه بودجه از سه‌شنبه هفته آینده (14بهمن ماه) در صحن علنی مجلس بررسی می‌شود و جلسات بررسی بودجه سال آینده کشور غیر از روزهای جمعه و تعطیلات رسمی به‌صورت 3 شیفت ادامه خواهد داشت. او گفت: هیأت رئیسه مجلس به‌صورت رسمی از رئیس‌جمهور برای حضور در جلسه روز سه‌شنبه دعوت به عمل آورده است.
حسن روحانی در حالی به مجلس دعوت شده که حتی در زمان تقدیم لایحه بودجه به‌دلیل شرایط کرونا و مصوبات ستاد ملی مبارزه، به مجلس نرفت و لایحه بودجه1400 را به معاون پارلمانی‌اش داد تا به مجلس ببرد. بعید است حسن روحانی حاضر شود در روز رونمایی از بودجه بازنویسی شده در مجلس در صحن پارلمان حاضر شود؛ به‌ویژه اینکه روسای جمهوری هیچ‌گاه در زمان بررسی لایحه در صحن مجلس حاضر نشده‌اند. حالا باید دید انگیزه هیأت رئیسه مجلس از دعوت روحانی چه بوده است.

کالبدشکافی بودجه در پاستور
دیروز اما اعضای ستاد هماهنگی اقتصادی دولت شنونده گزارش محمدباقر نوبخت، رئیس سازمان برنامه و بودجه بودند تا ببینند واقعا لایحه بودجه پیشنهادی دولت در کمیسیون تلفیق بودجه با چه تغییراتی مواجه شده و اثر واقعی افزایش هزینه‌های جاری دولت بر معیشت مردم و پیامدهای تورمی حذف دلار4200تومانی بر قیمت کالاهای اساسی چیست. نکته قابل تامل اینکه نوبخت در گزارش خود به رئیس‌جمهوری گفته است: بودجه برخی مراکز و نهادهای خاص در ذیل جدول 17 بودجه از محل منابع حاصل از افزایش نرخ ارز کالاهای اساسی افزایش قابل توجهی داشته است.

پول فقرا را به نهادهای خاص ندهید
در نشست دیروز پس از آنکه نوبخت گزارش خود را به پایان برد، همه منتظر اعلام موضع حسن روحانی بودند؛ او با صراحت سخن گفت و افزود: دولت با هدف آرامش بخشی به بازار و اقتصاد با برنامه‌ریزی و زمینه‌سازی‌ و ایجاد ثبات در حوزه توسعه‌ای و معیشت در سال‌جاری، تبعات جنگ اقتصادی را به حداقل رسانده و آثار تحریم‌ها را با حداکثر توان خنثی کرده است. روحانی تأکید کرد: دولت در بودجه۱۴۰۰ مراقب بوده که از پول فقرا به نفع دستگاه‌های خاص هزینه نشود و دولت با توجه به افق امید بخش پیش رو و ریل‌گذاری در بخش‌های خرد و کلان اقتصاد با هدف تأثیر مثبت در معیشت خانوارها، بودجه سال آینده را تنظیم و به مجلس عرضه کرد.
او اعلام کرد: بی‌تردید دولت با هر تغییری که موجب گرانی کالای مورد نیاز خانوارها و نگرانی افکار عمومی و دارای آثار تورمی و عواقب سوء در زندگی و معیشت باشد و موجب کاهش ارزش پول ملی شود، مخالف است.
رئیس‌جمهور تأکید کرد: سخنانی که علامت افزایش قیمت در سال آینده را به بازار بدهد، بلافاصله و به‌طور مستقیم، فشار بر اقشار کم درآمد را افزایش می‌دهد و در شرایطی که همه عوامل، روند کاهش تورم را نشان می‌دهد، نباید مجددا به التهاب تورمی دامن زده شود. روحانی گفت: دولت در عین حال که آمادگی خود را برای تعامل و همکاری با مجلس اعلام کرده است، وظیفه خود می‌داند که براساس شناخت عملیاتی و عینی از نیازها و اقتضائات اقتصاد جامعه و همچنین الزامات معیشتی و توسعه‌ای کشور، تغییر شاکله بودجه را
نپذیرد.

بودجه در جاده لغزنده
آخرین لایحه بودجه دولت حسن روحانی در یک جاده لغزنده قرار دارد و هرچند خود لایحه دولت با چالش‌های جدی از حیث شکننده بودن منابع و رشد خیره‌کننده هزینه‌های جاری مواجه بوده، اما تغییرات در کمیسیون تلفیق مجلس هم بر ناترازی بودجه و شکننده‌تر شدن آن افزوده و عملا بودجه1400 بودجه‌ای با بیشترین کسری بودجه و دارای پتانسیل بالای تورمی است. گذشته از اینکه مجلس هیچ پاسخ شفافی به‌علت افزایش بودجه نهادهای خاص از محل افزایش قیمت ارز ارائه نمی‌کند و حتی حاضر نیست بگوید بودجه را برمبنای چه نرخ ارزی بسته است، در جهت‌گیری حاکم بر بودجه1400 نشانه‌ای از اصلاحات ساختاری وعده داده شده نمایندگان در آن دیده نمی‌شود و بیشتر بودجه سال آینده، یک جعبه تقسیم پول است تا بودجه‌ریزی. جعبه بودجه1400 هرچند ممکن است در نهایت باعث پرداخت پول نقد توسط دولت به مردم شود، اما همچنان این سؤال مطرح است که پولی که از جعبه جادویی بودجه بیرون می‌آید و به‌حساب مردم واریز می‌شود، از کجا تامین می‌شود؟ بودجه1400 اگر دچار ناترازی و کسری شود که می‌شود، تورم را بیشتر می‌کند و هزینه پول‌پاشی دولت و مجلس را مردم از جیب خودشان می‌دهند. آیا دولت و مجلس در صحن بر سر کم کردن از حجم برداشت پول با تورم از جیب مردم به توافق می‌رسند؟