تکیهداده به شامگاه
از میان شاعرانی که شعر کوتاه طبیعتگرایانه را انتخاب میکنند، سیروس نوذری از جهت گوناگونی و ژرفای تجربهها و کثرت آثار درخشان یگانه است
مرتضی کاردر
اگر به باد نمیرفتی
تو را چه میخواندم
شکوفه پرپر
اگر به باد نمیرفتی
تو را چه میخواندم
شکوفه پرپر
شعرهای کوتاه طبیعتگرایانه در شعر امروز فارسی بیش از هر چیز مدیون کتاب ارجمند هایکو، ترجمه احمد شاملو و عسکری پاشایی (1361) است. کتاب هایکو برای همه دوستداران شعر کوتاه طبیعتگرایانه مثل دایرهالمعارفی است که ایشان را با اصول و مبانی شعر کوتاه ژاپنی آشنا میکند و به معرفی شاعران میپردازد و گزیدهای از هایکوی ژاپنی از گذشتهها تا امروز به ترجمهای درخشان بهدست میدهد.
با این همه، زمان زیادی لازم است که شعر کوتاه فارسی از سیطره گفتمانهای گوناگون شعر دهههای 60 و 70 بیرون بیاید و معناگرایی را کنار بگذارند و به شعر تصویرگرای کوتاه روی بیاورند. زمان زیادی لازم است که شعرهایی که به تقلید از هایکوهای ژاپنی سروده میشوند از چند کلمه منقطع به تصویرها و جملههایی تبدیل شوند که حذفهایشان به قرینههای لفظی و معنوی بهدرستی انجام شده است. زمان زیادی لازم است که حتی نمونههای ایرانی هایکوها در وزنهای نیمایی خلق شوند...
هایکوی فارسی از دهه 70 آغاز و در دهه 80 فراگیر میشود. گسترش فضای مجازی و شبکههای اجتماعی در میل روزافزون مخاطبان ایرانی به شعر کوتاه بیتأثیر نیست.
خفته
روی برگها
باد پاییز
از میان شاعرانی که شعر کوتاه طبیعتگرایانه را انتخاب میکنند، سیروس نوذری از جهت گوناگونی و ژرفای تجربهها و کثرت آثار درخشان یگانه است. او در کتابهای «از آه تا ماه» و «برف بر داوودیهای سفید» و «هزار سال عاشقی» و کتابهایی که در سالهای بعد تا امروز منتشر کرده، مجموعههای گوناگونی از هایکو بهدست داده است که الگویی در هایکوسرایی فارسی محسوب میشوند.
او منطق هایکو را میداند و میکوشد همواره تصویرگرایی محض باشد. هایکوهای او مثل هایکوهای ژاپنی در 3 سطر شکل میگیرند، همچنانکه بسیاری دیگر از هایکوسرایان فارسی شکل سهسطری هایکو را رعایت کردهاند اما ایجاز است که سیروس نوذری از هایکوسرایان ایرانی متمایز میکند، چه بسیاری از شاعران با اطناب شعرهای بلند به هایکو روی آوردهاند. بهنظر میرسد فرم موجز شعرهای او محصول اجراهای مکرر است و حذف و اضافههای بسیار که بهصورت نهایی برسند.
به تالاب بازآمدند
پرندگان و
زمستان
شعرهای سیروس نوذری هر چه پیشتر میآید، ژرفتر میشود و گاه صبغه فلسفی بهخود میگیرد. او در عین رعایت اصل تصویرگرایی کوشیده است، قدری از زیباییشناسی صرف تصویرها فراتر برود و منظرهای تازهای پیش چشم خوانندگان بگشاید.
او در سالهای بعد میکوشد تجربهخود را در هایکوی فارسی گستردهتر کند. مثلاً او در مجموعههای «مکالمات» شکل گفتوگو را برای سرودن شعر کوتاه آزموده است. روایتی مدرن از تکنیک گفتوگو در شعر گذشته که تجربهای بدیع در شعر امروز فارسی است.
پشت بیدها
کاج کهنسال
تکیه داده به شامگاه
ـ شعرهایی که در خلال متن آمده از مجموعه «آه تا ماه» انتخاب شدهاند.