هرم بزرگ سفید

محمد سرابی  

90سال بعد از جنبش مشروطه، ساخت هرم بزرگی در میدان بهارستان شروع شد. در 19اردیبهشت1375 کلنگ ساخت بنای جدید مجلس شورای اسلامی را در نزدیکی بنای قدیمی مجلس شورای ملی به زمین زدند. جلسات مجلس شورای اسلامی تا آن موقع در ساختمان «کاخ سنا» برگزار می‎‌‎شد. تصویر این ساختمان روی اسکناس‎‌‌‎های ده تومانی چاپ شده بود و ویژگی ظاهری آن دو رشته زنجیر طلایی رنگ در دو سمت نمای اصلی بود که نمادی از زنجیر عدل خسرو انوشیروان محسوب می‎‌‎شد. ساختمان مجلس سنا در سال75 همچنان مستحکم بود و دلیل ساخت بنای جدید، افزایش تعداد نمایندگان و نیاز به فضای بیشتر اعلام شد. البته تعداد نمایندگان مجلس تا انقلاب اسلامی 268نفر بود که تا این سال به حدود 270نفر رسید. (در سال 1399مجلس شورای اسلامی 290کرسی نمایندگی دارد) صحن مجلس جدید تا 350و به قولی 673کرسی ظرفیت دارد و بخش مهمانان و خبرنگاران آن هم چند برابر بیشتر شده است. این ساختمان 9طبقه در زیربنای 25هزار متر مربع و در محوطه‎‌‎ای به مساحت 15هکتار ساخته‌شده است.
بخش دیگر این بنا دفتر نمایندگان است که به‎‌‎صورت یک مکعب مستطیل بزرگ در سمت شمالی هرم ساخته شده است. این ساختمان ابتدا یک جزء دیگر داشت که به‎‌‎صورت مکعب بزرگی در وجه شمالی آن قرار می‎‌‎گرفت و محل ورود و خروج بود اما بلافاصله بعد از پایان عملیات ساختمانی به سرعت تخریب و حذف شد. در آبان سال83 ساختمان جدید با مجلس هفتم مورد بهره‎‌‎برداری قرار گرفت. در سال96 تروریست‎‌‎های داعش به این ساختمان حمله و تعدادی از شهروندان را شهید و زخمی کردند اما نقشه‎‌‎ آنها برای هجوم به صحن و ساختمان اصلی شکست خورد.
 هنگام کلنگ‌زنی پروژه اعلام شد که قرار است با این کار نقاط کور ترافیکی برطرف شود و مانند میدان نقش جهان اصفهان، فقط افراد پیاده مجاز به تردد در میدان بهارستان باشند. با گذشت 16سال از افتتاح مجلس جدید، این میدان تاریخی همچنان محل عبور خودرو‎‌‎هاست اما پروژه‎‌‎های ساختمانی بزرگی در مجلس و محوطه اطراف آن در حال اجراست که جزئیات آن نامشخص مانده است. از دیگر پروژه‎‌‎هایی که در سال75 آغاز شد، آزادراه تهران - شمال بود. در آذر این سال رئیس‎‌‎جمهور اعلام کرد که هزینه اجرای این آزاد راه را دولت نمی‎‌‎پردازد بلکه با ساخت شهرک‎‌‎های مسکونی و دریافت عوارض، بازگشت سرمایه حاصل می‎‌‎شود. احتمالا روش‎‌‎های دیگری برای تامین هزینه این پروژه بزرگ هم درنظر گرفته شده بود. آیت‌الله هاشمی رفسنجانی در روز کلنگ‎‌‎زنی به این نکته هم اشاره کرد که از نظر محیط‎‌‎زیست جای نگرانی نیست چون مهندسان مشاور، مطالعات زیست‎‌‎محیطی آن را تدوین کرده‎‌‎اند. این جاده در سال1353طراحی شد که با وقوع انقلاب اسلامی به نتیجه نرسید. طرح در سال1373دوباره مطرح و به تصویب شورای‎‌‎عالی معماری و شهرسازی رسید تا یک راه ارتباطی سریع میان تهران و غرب مازندران ایجاد شود. مراحل اجرا از سال 1375آغاز و در اسفند 1398بالاخره 30کیلومتر از 120کیلومتر آن به روی خودرو‎‌‎ها باز شد. ابعاد پروژه آزادراه تهران - شمال بار‎‌‎ها تغییر کرد، به پیمانکاران مختلف سپرده شد، در سطح کلان سیاسی مورد بررسی قرار گرفت، بودجه دریافت کرد و بعد از 24سال هنوز به پایان نرسیده است. بخشی از آن‌که طول آن تقریباً 32کیلومتر است از تقاطع بزرگراه آزادگان و بزرگراه شهید همت شروع و با عبور از مناطق کن، سولقان، امامزاده عقیل، تونل تالون و دره لانیز به سه‎‌‎راهی شهرستانک می‎‌‎رسد، امسال به بهره‌برداری رسید.