
کاخ سفید یا چالهمیدان؟
درباره توهین به خبرنگاران در مواجهه با مقامات آمریکایی

حسین ارجلو | روزنامهنگار
این روزها بسیاری از نگاهها متوجه شهر بوداپست، پایتخت مجارستان است، چون این شهر قرار است بهزودی محل دیدار دونالد ترامپ و ولادیمیر پوتین، رؤسای جمهور آمریکا و روسیه باشد. بهتازگی نیز وقتی یکی از خبرنگاران در کاخ سفید از سخنگوی دولت ترامپ سؤال کرد که چهکسی بوداپست را بهعنوان محل دیدار سران روسیه و آمریکا انتخاب کرده، با پاسخی بسیار عجیب و دور از انتظار روبهرو شد، چون کارولین لیویت 28ساله در پاسخ گفت مادرت. اینگونه پاسخ توهینآمیز و بیسابقه سخنگوی کاخ سفید به پرسش ساده یک خبرنگار درباره دلیل انتخاب بوداپست برای دیدار ترامپ و پوتین به بحرانی در روابط دولت آمریکا با رسانهها تبدیل شده است، اما واقعیت این است که این نخستین برخورد نامناسب دولت ترامپ با خبرنگاران نیست، بلکه دولت ترامپ به حمله علیه خبرنگاران معروف است. در این گزارش نگاهی به رفتارها و نحوه تعامل دولت ترامپ با خبرنگاران و رسانهها خواهیم داشت.
محدودیت برای رسانهها
همزمان با روی کار آمدن ترامپ، دولت آمریکا محدودیتهای بیشتری علیه خبرنگاران اعمال کرده است.
امضای اجباری: طبق قوانین جدیدی که توسط وزارت جنگ(وزارت دفاع پیشین) آمریکا اعلام شده است، خبرنگاران رسانهها در صورت عدم امضای تعهدنامهای مبنی بر ارائه اطلاعات شخصی، اعتبارنامه خود را برای پوشش اخبار نظامی پنتاگون از دست خواهند داد.
محدودیت انتشار خبرهای پنتاگون: پنتاگون همچنین در دستورالعمل خود، خبرنگاران را ملزم کرده که پیش از انتشار گزارش و خبر خود، متن گزارش یا خبر را به مقام مسئول در پنتاگون ارسال کنند تا پس از تأیید مقامات دولتی، حق انتشار خبر و گزارش را پیدا کنند.
محدود کردن دایره خبرنگاران کاخ سفید: کمیته بینالمللی روزنامهنگاران نیز گزارش داده است که کاخ سفید فقط به خبرنگاران و روزنامهنگاران محدود و نزدیک به خود مجوز حضور در جلسات را میدهد و این یعنی فقط گروهی کوچک از روزنامهنگاران به رئیسجمهور دسترسی خواهند داشت.
ترامپ، رئیسجمهور ضدرسانه
ترامپ در حمله به رسانهها روشهای مختلفی در دولت دوم خود دنبال کرده است که به برخی از آنان با استناد به گزارش کمیته بینالمللی روزنامهنگاران اشاره خواهیم کرد.
قطع کمکها: دولت ترامپ با حذف آژانس رسانههای جهانی ایالات متحده (USAGM) و قطع کمکهای مالی، در عمل بخشی از رسانههای نزدیک به دمکراتها را تعطیل کرد.
8000سایت و صفحه وب حذفشده: صفحات وب بیش از 12سایت دولتی آمریکا بلافاصله پس از روی کار آمدن دونالد ترامپ حذف و روزنامهنگاران و عموم مردم درباره موضوعاتی همچون سلامت، جرم و جنایت از دسترسی به آمارهای دولتی محروم شدند.
۳۵۰۰روزنامهنگار بیکارشده: با قطع بودجه آژانس رسانههای جهانی ایالات متحده (USAGM)، هزاران فعال رسانهای از کار بیکار شدند.
۱۸۰ایستگاه رادیویی دولتی تعطیلشده: بنا به گزارشها، دولت ترامپ قصد دارد از طریق کنگره ۱.۱میلیارد دلار از بودجه اختصاص داده شده به ایستگاههای رادیویی و پخش را قطع کند.
198 اظهارنظر تحقیرآمیز علیه رسانهها: ترامپ علاوه بر حملات شخصی و منظم علیه رسانهها در سخنرانیهای عمومی، تقریبا هر روز در صفحه مجازی خود به روزنامهنگاران و کارکنان رسانهها حمله میکند.
۱۳عفو برای عاملان حمله به خبرنگاران: ترامپ 13نفر از افرادی را که در جریان شورش ۶ ژانویه 2020در ساختمان کنگره آمریکا به روزنامهنگاران حمله کرده بودند عفو کرد.
26شکایت علیه رسانهها: از زمان بازگشت ترامپ به کاخ سفید، وکلای او حداقل 26شکایت علیه رسانهها در دادگاه ثبت کردهاند. شبکه اِیبیاس و سیبیاس دارای بیشترین شکایت توسط دولت ترامپ هستند.
600توییت علیه رسانهها: بررسیها نشان میدهد که بیش از 600توییت ترامپ صرفا با حمله به رسانههای خاصی در آمریکا تهیه شده است.
ناسزا پشت ناسزا
«کمیته حفاظت از روزنامهنگاران» در گزارشی ویژه به قلم لئونارد داونی جونیور به این نتیجه رسیده است که ترامپ در حمله به رسانهها همواره رفتاری ثابت از خود نشان میدهد.
حمله به رسانهها در جمع خبرنگاران: ترامپ عادت دارد همواره در میان خبرنگاران در پاسخ به سؤالات خبرنگاران به رسانههای خبری حمله کند و برای بسیاری از رسانهها در جمع خبرنگاران یک لقب خاص تعیین میکند.
تکیهکلام ترامپ برای حمله به رسانهها: ترامپ بارها مطبوعات را «تولیدکننده اخبار جعلی»، «دشمن مردم»، «ناصادق» و «فاسد» توصیف کرده است.
2رسانه اصلی در تیررس حملات ترامپ: رئیسجمهور آمریکا بارها روزنامه نیویورک تایمز را «جعلی»، «ساختگی»، «زشت»، «رسوا»، «کودن»، «سردرگم»، «احمق»، «غمگین»، «شکستخورده» و «در حال مرگ» نامیده و واشنگتن پست را هم یک رسانه «جعلی»، «دیوانه»، «ناصادق»، «ساختگی» و «رسوا» توصیف کرده است.
حمله به خبرنگاران: رئیسجمهور جنجالی آمریکا همچنین همواره خبرنگاران و فعالان رسانهای منتقد خود را «خبرنگاران بیارزش»، «آدمهای بد»، «تفالههای انسانی» و «برخی از بدترین انسانهایی که تا به حال دیدهام» توصیف کرده است.
تضعیف سازماندهیشده رسانهها
گزارش کمیته بینالمللی حمایت از روزنامهنگاران نشان میدهد که دولت ترامپ در راستای مقابله با رسانهها 3الگوی مشخص را دنبال میکند.
محدود کردن دسترسی به اطلاعات: دولت ترامپ از طریق ممنوعالورود کردن رسانههای خاص (مانند AP) به کاخ سفید، تغییر دسترسی به نفع رسانههای حامی دولت و کند کردن روند پاسخ به درخواستهای رسانهای دسترسی به اطلاعات را برای خبرنگاران و رسانهها محدود کرده است.
اعمال فشارهای قانونی و نظارتی: کاخ سفید در دولت ترامپ همچنین از طریق طرح دعاوی قضایی پرهزینه علیه رسانهها(مانند شکایت از سیبیاس و اِیبیسی)، استفاده بیسابقه از نهادهای نظارتی مانند افسیسی برای فشار آوردن به رسانهها و تهدید به قطع بودجه رسانههای عمومی اقدام به اعمال فشار و سانسور بر رسانهها میکند.
هدف قرار دادن مستقیم روزنامهنگاران: دولت ترامپ از طریق ایجاد فضای ترس و ارعاب برای روزنامهنگاران، بهویژه آنهایی که موضوعات حساسی مانند مهاجرت را دنبال میکنند، تلاش دارد روزنامهنگاران منتقد کاخ سفید را تحت فشار قرار دهد. گفته شده است که برخی روزنامهنگاران منتقد ترامپ ایمیلهایی تهدیدآمیز از سوی حامیان ترامپ دریافت کردهاند.