کرونا؛ کنش یا واکنش

بیژن یاور، صاحب‌نظر در حوزه مدیریت بحران:  در اپیدمی و پاندمی کووید-19، بسیاری از افراد، شغل خود را از دست داده و بسیاری دیگر از شرکت‌ها، سازمان‌ها، بنگاه‌های اقتصادی و هر چه که آنها را بنامیم جایگاه اقتصادی خود را از دست داده و ورشکست شدند. صنعت جهانگردی و کسب‌وکارهای وابسته به آن، صنعت سینما و بسیاری از کسب‌وکارهای دیگر جایگاه اقتصادی و شهرت خود را از دست داده‌اند. آیا دولت‌ها می‌بایستی یا بهتر بگوییم می‌توانند این خسران اقتصادی را جبران کنند؟
اگر ساختارها و فرایندهای موجود ناکارآمد و ناکافی باشد و نتوانند مشکل را حل نمایند چه؟ به‌عبارت بهتر آیا باید منتظر یک فرد (اعم از حقوقی و حقیقی) باشیم که مشکل را حل کند یا خود ما نمی‌توانیم مشکل ‌را حل کنیم؟ چه راه‌حلی برای این مورد وجود دارد؟ پاسخ، چیزی نیست مگر برنامه تداوم کسب‌وکار. باید از قبل برنامه‌ریزی کرد و کنشی عمل کرد نه واکنشی. روشن است که تدوین برنامه تداوم کسب‌وکار برای بنگاه‌های اقتصادی، رافع و نافی مسئولیت‌های سازمان‌های مسئول دولتی نبوده بلکه گامی به جلو خواهد بود. برنامه تداوم کسب‌وکار، در اصطلاح، برنامه و طرحی تخصصی است؛ استانداردی که برای هر کسب‌وکار، شرکت، سازمان یا بنگاه اقتصادی تهیه و تدوین می‌شود تا آنها بتوانند در شرایط اضطراری و بحرانی به فعالیت‌های اساسی خود به‌گونه‌ای ادامه دهند تا حیات، جایگاه در بازار، تمامیت و شهرت خود را محافظت کنند. فعالیت‌شان ادامه پیدا کند و حتی‌الامکان از توقف آن جلوگیری کنند. فایده استفاده از چنین استانداردی عبارت است از: 1- شناسایی و مدیریت تهدیدهای حال حاضر و آینده انواع کسب‌وکارها، 2- اتخاذ رویکردی کنشگرا برای به حداقل رساندن تأثیرات ناشی از سوانح،
3- حفظ و جاری نگه‌داشتن کنش‌ها و عملکردهای حیاتی در زمان رخداد شرایط اضطراری، خصوصا بحران‌ها، 4- به حداقل رساندن زمان ازکارافتادگی سیستم‌ها در طول رخداد شرایط اضطراری، سوانح و بحران‌ها و بهبود زمان احیا و بازیابی(بازسازی و بازتوانی). نتیجه اینکه برای کنترل و ارزیابی مرحله عدم‌قطعیت شامل مخاطرات، خطرپذیری‌ها(انواع ریسک‌ها) و تهدیدها و به تبع آن آسیب‌پذیری‌های ناشی از قطعیت‌ها در قالب رخدادها که به شکل انواع شرایط اضطراری نمایان می‌شود که می‌تواند انواع حوادث، سوانح، بلایا، بحران‌ها و فجایع باشد. از این طریق انواع آسیب‌های وارده به بخش اقتصادی کسب‌وکارها را می‌توان به حداقل ممکن رساند تا حدی که تاب‌آور بوده و از قبل برای آن راه‌حلی داشت. بنابراین کنشی عمل کنیم نه واکنشی و متفاوت بیندیشیم.