هواشناسی/ زمستان پربرف در انتظار نوار شمالی

خدیجه نوروزی_روزنامه نگار


پاییز تمام شد و برخلاف پیش‌بینی‌های هواشناسی کشور که در کل کشور بارش کم را تخمین زده بود، از ابتدای مهر تا 23 آذر 99بیش از 61میلی‌متر در کشور بارندگی داشتیم که این میزان نسبت به میانگین بلندمدت 20درصد و نسبت به سال گذشته حدود 3درصد بیشتر بود. با این اوصاف باید دید آیا زمستان پربرفی هم خواهیم داشت یا خیر؟ و پیش‌بینی‌ها تا چه اندازه درست از آب در خواهد آمد.

علت خطا در پیش‌بینی‌ها
صادق ضیائیان، مدیرکل پیش‌بینی و هشدار سریع سازمان هواشناسی در گفت‌وگو با همشهری در مورد علت خطا در پیش‌بینی‌ها می‌گوید: «قبل از هرگونه توضیح در مورد پیش‌بینی فصل زمستان باید بر این نکته تأکید کنم که پیش‌بینی‌های فصلی نه‌تنها در ایران بلکه در همه جای دنیا از قطعیت برخوردار نیستند. در مورد بارش‌های پاییزی کم که سازمان هواشناسی کشور پیش‌بینی کرده بود و برخلاف انتظار رخ داد، باید به این دو نکته اشاره کنم. زمانی‌ که از فصل بهار برای پاییز پیش‌بینی وضعیت بارش‌ها یا ترسالی و خشکسالی صورت می‌گیرد، به‌طور قطع درصد خطا افزایش پیدا می‌کند. از سوی دیگر بارش‌های حدی یعنی بارش‌های شدید در مدت زمان کوتاه، قابلیت پیش‌بینی در بلندمدت را ندارند. در مورد بارش‌های پاییزی امسال عمده بارش‌های کشور در چند استان جنوب غربی مانند کهگیلویه و بویراحمد و بوشهر بود؛ در واقع در مناطقی که سیل آمد و همین بارش‌های حدی سبب شد که میزان بارش‌ها نسبت به بلندمدت افزایش یابد و درنتیجه پیش‌بینی‌های ما با درصدی خطا همراه شود که قابل پیش‌بینی هم نبود. اما در بسیاری از استان‌ها مانند آذربایجان‌شرقی، خراسان‌رضوی، خراسان‌شمالی، گلستان، گیلان، هرمزگان و سیستان و بلوچستان کمتر از حد نرمال بوده است و هنوز آنها دچار کم‌بارشی هستند. این موضوع نشان می‌دهد که طبق پیش‌بینی‌ها ما در طول فصل پاییز بارندگی کم داشتیم اما ورود 3سامانه حدی و شدت وقوع آن توانست کل اعداد و ارقام را جابه‌جا کند که قابل پیش‌بینی هم نبود».

بارش نرمال در زمستان
در فصل زمستان پیش‌بینی ما این است که اغلب استان‌های کشور بارش طبیعی و نرمال داشته باشند. ضیائیان در مورد بارش‌های زمستانی می‌گوید: «انتظار می‌رود نوار شمالی کشور امسال بارش‌های بیشتری در فصل زمستان داشته و حتی تا حدودی بیشتر از نرمال باشند. البته منظور ما از نرمال این نیست که بارش کم یا زیاد است. بارش‌ها مطابق اقلیم منطقه صورت می‌گیرد. در مناطقی که زمستان سرد و پربارشی معمولا دارند به همان شکل است». پیش‌بینی می‌شود دامنه‌های شمالی و جنوبی رشته کوه البرز، خراسان‌شمالی و آذربایجان‌شرقی و غربی استان‌هایی از مناطقی باشند که با بارش‌های بیشتری در زمستان مواجه شوند. اما به‌علت اینکه پیش‌بینی‌ها بلندمدت است شاید در آن تغییراتی ایجاد شود.
وی با بیان این موضوع درخصوص وقوع سیل در زمستان هم می‌افزاید: «ما زمستانی با تمام شاخص‌های زمستانی در پیش داریم. ما از امروز نمی‌توانیم پیش‌بینی سیلاب داشته باشیم. اصولا 3روز قبل از وقوع سیل می‌توان درخصوص آن هشدار داد و آن را پیش‌بینی کرد».

انسو بر زمستان تأثیر‌گذار نیست
امسال پدیده انسو بر آب و هوای کشور تأثیر مستقیم گذاشته است اما ضیائیان می‌گوید: «انسو بر فصل زمستان تأثیرگذار نیست. این پدیده در حوالی خط استوا رقم می‌خورد و معمولا بارش‌های کمتر در فصل پاییز به‌علت وقوع این پدیده است».