همهچیز درباره خشک کردن میوه برای شب یلدا
چلهنشینی با چاشنی میوههای خشک
گرچه دورهمیهای خانوادگی در شب یلدا محدود و بهتر است بگوییم ممنوع شده اما این شب فرصت خوبی برای اعضای هر خانواده است تا دور هم یک شب بهیادماندنی را تجربه کنند. از گذشته رسم بر این بوده که در این شب سفره دورهمی خانواده با آجیل و خوراکیهای خوشمزه پرشود. با وجود گرانی آجیل، پیشنهادی بهصرفه و خوشمزه برای شما داریم و آن هم تهیه میوهخشک برای شب یلداست. برای سرو میوهخشک مجبور نیستید به سراغ نوع آماده و بستهبندی آن بروید و کلی هزینه کنید. خشک کردن میوه در خانه، کار آسانی است که میتوانید آن را به چند روش انجام دهید. نگران نباشید هنوز فرصت دارید این تنقلات مفید و شیک را در خانه تهیه کنید. حتی اگر دستگاه مخصوص میوه خشککردن هم ندارید ما به شما روشهای ساده برای تهیه آن را آموزش میدهیم.
خشک کردن میوه در فر
برای خشک کردن میوه در فر اول از همه به فر، کاغذ مومی یا لاینرهای سیلیکونی و سینی فر یا توریهای گرد مخصوص پیتزا نیاز دارید. روش کار بسیار ساده است. فقط کافی است میوهها را در دمای پایین گرم کنید تا آب آنها بهقدر کافی تبخیر شود. با این کار، احتمال رشد باکتریها به حداقل میرسد. مراحل کار از این قرار است: میوهها و توتهای رسیده یا کاملا رسیده را انتخاب کنید. آنها را با آب سرد بشویید. قسمتهای لکهدار و خرابشان را جدا کنید. اگر میوه هسته یا دانه دارد، آن را بیرون بیاورید. میوهها را بهصورت هماندازه برش بزنید تا در مدت زمان یکسانی خشک شوند. برخی میوهها مانند هلو، شلیل و سیب در صورتی که پوستشان گرفتهشود، بهتر خشک میشوند. در پایین هر قطعه از میوه با چاقوی پوستکنی، یک علامت X ایجاد کنید. تکههای میوه را بهمدت ۳۰ ثانیه در آب جوش بریزید و سپس به یک ظرف آب یخ منتقل کنید. با این کار پوست میوهها بهراحتی جدامیشود. برای آنکه میوهها ظاهر زیبایشان را حفظ کنند و میزان تغییر رنگشان به حداقل برسد، آنها را در آبلیمو و آب بخیسانید. میوهها را ۱۰ دقیقه درون این مخلوط قرار دهید، سپس در آبکش خالی کنید و با یک حوله بدون پرز بهآرامی خشک کنید. فر را از قبل در دمای ۵۴ تا ۷۱ درجه سانتیگراد گرم کنید. برای میوههای برشخورده نازک مانند سیب یا هلو از درجه حرارت پایینتر استفاده کنید اما برای توتفرنگیها و سایر توتهای کامل از دمای بالاتر استفاده کنید. روی سینی فر را با کاغذ مومی بپوشانید. تکههای میوه را در یک لایه طوری بچینید که روی هم قرارنگیرند و کمی فاصله بینشان وجود داشتهباشد. برای جلوگیری از جمع شدن (لوله شدن) میوهها حین خشک شدن، یک توری گرد مخصوص پیتزا یا یک لاینر سیلیکونی روی آنها قراردهید. میوهها را درون فر بگذارید و هر دو ساعت یکبار، سینی فر را بچرخانید. میوه خشک باید بافتی مانند چرم پیدا کند اما همچنان تا حدی منعطف باشد. وقتی میوههای خشک آماده شدند، آنها را از فر بیرون بیاورید و در ظرفهای پلاستیکی یا شیشهای بریزید. سر ظرفها را برای ۴ تا ۵ روز باز بگذارید تا هرگونه رطوبت باقیمانده از فرایند خشکشدن بتواند تبخیر شود. هر روز، ظرف را تکان دهید تا میوهها کمی جابهجا شوند. پس از ۵ روز، در ظرف را ببندید و تا فصل برداشت بعدی (حدود ۱۰ماه بعد) از این میوههای خشک لذت ببرید.
خشک کردن میوه با کمک بخاری یا شوفاژ
اگر دستگاه میوه خشک کن ندارید، روش خشک کردن میوهها روی بخاری بهترین راه است؛ استفاده از بخاری یا شوفاژ فرقی ندارد. برای این کار ابتدا روی بخاری یا شوفاژ فویل آلومینیومی را پهن کرده و روی فویل یک پارچه نخی قرار دهید. میوههای برش داده شده را روی پارچه بچینید و زمان بدهید تا کاملا خشک شوند. مدت زمان موردنیاز برای خشکشدن به ضخامت میوه، حرارت بخاری یا شوفاژ، نوع میوه و... بستگی دارد. اما بهطور کلی چیزی در حدود ۱۲ ساعت زمان لازم است تا میوهها خشک شوند. همچنین شعله بخاری یا شوفاز را کم کنید تا میوهها چروکیده نشوند.
خشک کردن میوه با دستگاه مخصوص
میوه خشککن را روی تنظیمات خشککردن میوه قراردهید. اگر خشککن شما چنین تنظیماتی ندارد، درجه حرارت آن را روی ۵۷درجه سانتیگراد تنظیم کنید. میوهها را برای ۲۴ تا ۴۸ ساعت خشک کنید. میوهها را در یک لایه تکی درون خشک کن بچینید. مقدار زمان دقیق خشکشدن به میوه و ضخامت آن بستگی دارد اما معمولا میوهها پس از ۱ تا ۲ روز آماده هستند. برای جلوگیری از خشکشدن بیشازحد میوهها، بعد از ۲۴ ساعت اول آنها را مدام ببینید. سپس هر ۶ تا ۸ ساعت یکبار دوباره به میوهها سر بزنید. وقتی میوهها خشک و ترد شدند، یعنی آماده هستند و میتوانید آنها را جمعآوری کنید. میوه خشک را بهآرامی فشار دهید؛ آنها باید نسبتا سفت باشند، چون رطوبت موجود در آنها بیرون کشیده شده است.
خشک کردن میوه در فضای باز
میوه خشک را میتوان در فضای باز مثل قراردادن زیر نورخورشید هم تهیه کرد اما این امکان در این روزهای سرد پاییزی چندان فراهم نیست و ما مختصرا به آن اشاره میکنیم. خشک کردن میوه در فضای باز، چند روز طول میکشد؛ بنابراین لازم است که هوا برای چند روز متوالی صاف و خوب باشد. میوهها را روی سینیتوری (مشبک) قراردهید. از توریهای استیل ضدزنگ، پلاستیکی یا فایبرگلاس با روکش تفلون استفاده کنید. سینی را زیر نور آفتاب قرار دهید. سینی میوه را روی دو عدد آجر قرار دهید تا از زمین فاصله گرفته و هوا بهتر جریان پیدا کند و فرایند خشککردن میوه سریعتر انجامشود. روی آن را بهطور شل (آزاد) با یک توری نازک بپوشانید و بگذارید زیر نور مستقیم خورشید بماند.
نگهداری و استفاده از میوه خشک
اکثر میوههای خشکشده اگر به این روش نگهداری شوند، ۹ تا ۱۲ماه قابلاستفاده هستند. میوههای خشک آماده و بستهبندیشده، بعد از باز شدن باید سریعتر مصرف شوند و ممکن است لازم باشد برای جلوگیری از فاسد شدن، آنها را در یک کیسه سربسته درون یخچال قراردهید. این مسئله در مورد میوههای خشکشده خانگی که بهطور کامل خشکنشدهاند و تا حدی رطوبت دارند نیز صدق میکند. میتوانید از میوه خشک در دستورات غذایی مختلف استفاده کنید یا آنها را بهتنهایی بخورید. برخی از میوههای خشک را میتوان با خیساندن در آب گرم یا آهسته جوشاندن دوباره آبدار و مرطوبکرد. این کار معمولا برای میوههای خشکشدهای مانند سیب، زردآلو، هلو، آلو و گلابی بهکار میرود.
خوشمزه و بهصرفه
حتما میدانید که یک فرد عادی برای حفظ سلامتی مطلوب و تأمین انواع ویتامینها و مواد معدنی موردنیازش باید روزانه ۲ تا ۳ واحد میوه مصرف کند اما اکثر ما با بیتوجهی و به بهانههای مختلف از مصرف میوه طفرهمیرویم. یکی از این بهانهها در دسترس نبودن میوههای تازه و آبدار در ماههای سرد سال است که البته کاملا موجه بهنظر میرسد اما این مشکل بهراحتی حل میشود. شما میتوانید در فصول سرد سال از میوه خشکشده استفادهکنید، چون مواد مغذی موجود در آنها تفاوت چندانی با میوه تازه ندارد. همچنین خشککردن میوهها آنها را از کپک زدن، تغییر رنگ یا بو دادن و خرابی حفظ میکند. همچنین بهعنوان اسنک یا میانوعده برای فرزندان دلبندتان جذابیتهای بسیاری دارد و علاوه بر خوشخوراکبودن، از فواید و خواص زیادی نیز برخوردار است. شما میتوانید به جای خریدن خوراکیهایی با مواد افزودنی و انواع تنقلات مضر، کودکان خود را به مصرف و تغذیه خوراکیهای سالم و چیپس میوه تشویق کنید. تهیه میوه خشک اساسا به صرفهتر از تنقلات دیگر است اما برای کاهش هزینهها حتی میتوانید از میوههای درجه2و قیمت مناسبتتر هم استفاده کنید.