سریال
اجتماع بزرگان
هزاردستان، جاویدان اذهان شد
این عکس برای اولین‌بار چاپ می‌شود
محمد مسعود احدی
در سال 1367، زحمات هشت‌ساله علی حاتمی، به بار نشست و «هزاردستان» روی آنتن شبکه اول رفت. هزاردستان با محوریت شخصیت رضا خوشنویس ـ که براساس شخصیتی تاریخی به نام کریم دواتگر پرداخته شده بود ـ داستانی را از وضعیت اجتماعی و سیاسی ایران از زمان آخرین شاه قاجار تا آغاز سلطنت پهلوی دوم به تصویر میکشد که روایت شخصی علی حاتمی از تاریخ است؛ به این معنی که حاتمی با دراماتیزه‌کردن گوشههایی از تاریخ و وام‌‌گرفتن از بعضی شخصیتهای حقیقی آن دوران، فیلمنامهای نوشته که همانقدر که ریشه در واقعیت دارد، از ذهن خلاق او نشأت گرفته است. برای نمونه، شخصیتهای هزاردستان با ادبیات مرسوم آن زمان حرف نمیزنند و علی حاتمی با بهرهگیری از جنبههای زبانی جاری در ادبیات نمایشی ایران، بیانی متفاوت از آن چیزی ارائه میدهد که در آن مقطع زمانی رواج داشته است. بیتردید یکی از ماندگارترین دستاوردهای هزاردستان، شهرک سینمایی غزالی است که به همت علی حاتمی ساخته و لوکیشن غالب صحنههای فیلم شد. احمد بخشی که دستیار حاتمی در این سریال بود میگوید: «روزی که عراق به ایران حمله کرد، هواپیماهای عراقی درست از بالای سر ما رد شدند». ادامه این پروازها و صدای مزاحم آنها، حاتمی را مجاب کرد تا بهجای صدای سرصحنه، کار را دوبله کند که این توفیق اجباری، یکی از ماندگارترین دوبلههای تاریخ فیلم و سریال ایران را رقم زد. منوچهر اسماعیلی گویندگی بهجای جمشید مشایخی، محمدعلی کشاورز و عزتالله انتظامی را انجام داد و داوود رشیدی و علی نصیریان، صدایشان را از ایرج ناظریان و ناصر طهماسب وام گرفتند. مهرداد فخیمی و مازیار پرتو، مدیریت فیلمبرداری و مرتضی حنانه، آهنگسازی این مجموعه را برعهده داشتند. هزاردستان در فهرست ملی برنامه حافظه جهانی یونسکو ثبت شده است.
