شاهد کوچ بزرگ
سیدصباح موسوی، رزمنده تیپ ۳۷ نور در سال ۵۹
با شروع جنگ مردم سوسنگرد، بستان، هویزه و مناطق اطراف به سمت شهرهای بزرگ یا اردوگاهها سرازیر شدند بدون اینکه فرصت کنند وسایل زندگی را با خود ببرند. بسیاری از آنها بدون وسیله نقلیه بودند و اگر هم خودرویی داشتند وسط راه و با کمبود سوخت مجبور میشدند رهایش کنند و از ترس جان، پیاده ادامه مسیر بدهند. وقتی به اهواز میرسیدند با آوارگانی که از خرمشهر و آبادان رسیده بودند و از شدت گرسنگی و تشنگی ناتوان و ضعیف بودند مواجه میشدند؛ وضعیت بغرنجی بود.
جادههای منتهی به اهواز مملو از پیرمردان، پیرزنان و بانوانی بود که کودک شیرخواره در آغوش داشتند و ساماندهی به آنها خود به بحران بزرگی تبدیل شده بود. این کوچ بزرگ در حالی صورت میگرفت که خود اهواز هم آنچنان امنیت نداشت و دشمن با چنان سرعتی به سمت شهر پیش میآمد که مردم اهواز نیز به فکر کوچ از شهر بودند. رزمندگان این شهرها بر سر دوراهی حمایت از خانوادهها یا پشتیبانی از شهرها بودند. برخی با خانوادههایشان در شهر میماندند و زنانشان دوشادوش آنها دفاع میکردند و برخی دیگر خانوادهها را به کمپی میبردند و خود برای دفاع به شهر بازمیگشتند.