چو ایران نباشد تن من مباد

حدیث خوشنویس

سربازوظیفه زوریک مرادیان، نخستین شهید جامعه ارامنه ایران در جنگ تحمیلی است که 19مهر 1359 در جبهه پیرانشهر شهید شد. زوریک در امتحانات اعزام به خارج پذیرفته شده بود، اما داوطلبانه به خدمت سربازی رفت و شهید شد. ‎‌‎غیر از زوریک، دست‎‌‎کم 69 ارمنی دیگر هم در جنگ شهید شدند که 43نفرشان در جبهه‌ها به شهادت رسیدند و 26نفر در حوادثی نظیر بمباران، موشک‎‌‎باران و حتی ترورهای منافقین. آخرین شهید ارمنی هم روبرت آودیسیان است که ترکش‎‌‎های والفجر8 فاو را تا سال92 نگه داشت و سرانجام شهید شد. ارامنه، 35آزاده، 107جانباز و 4 جاویدالاثر هم تقدیم میهن کرده‌اند که در میان جاویدالاثرها شهید ادموند بالیانس از همه مشهورتر است. جامعه زرتشتی کشور هم شهدای زیادی در راه وطن تقدیم کرد. نخستین آنها شهید فرهاد خادم، مهندس 24ساله فارغ‎‌‎التحصیل دانشگاه صنعتی شریف و از مسئولان احداث پل چزابه روی رودخانه سابله در اول اسفند 60 بود که حین احداث پل به شهادت رسید. غیراز خادم، زرتشتیان 41شهید دیگر هم تقدیم میهن کردند. 244زرتشتی در جنگ جانباز شدند و یک نفر سال‎‌‎ها در اسارت نیروهای بعثی بود.
جامعه کلیمیان ایران هم افتخار داشته که بسیاری از جوانانش را برای دفاع از میهن، راهی جبهه‎‌‎های جنگ کند و در این مسیر 11نفر شهید و 407نفر جانباز شدند. 2کلیمی نیز افتخار آزادگی را داشتند. در میان شهدای کلیمی باید به شهید فریبرز موریم اشاره کرد که در عملیات والفجر مقدماتی به شهادت رسید. جامعه آشوریان سرزمین‎‌‎مان هم 6شهید تقدیم میهن کرده‌اند که معروف‎‌‎ترینشان شهید روبرت لازار، سال61 در میمک شهید شد.  مشارکت اقلیت‎‌‎های مذهبی ایران در جنگ تحمیلی تنها به اعزام جوانانشان به جبهه‎‌‎های جنگ ختم نشد. کودکان و نوجوانان‌شان پس‎‌‎انداز قلک‎‌‎ها را به جبهه‎‌‎ها می‎‌‎دادند و بزرگ‎‌‎ترها نیز کمک‎‌‎های نقدی و غیرنقدی قابل توجهی به رزمندگان اعطا کردند. ارامنه و کلیمیان در اقدامات فنی و فرستادن ماشین‎‌‎آلات سنگین برای اقدامات مهندسی جنگ نیز نقش بسزایی داشتند.