گزارش
هیچ‌کس دست خالی از دنیای کتاب بیرون نمی‌رود
گفت‌و‌گو با مدیر دنیای کتاب قم که با فاصله بسیار پیشتاز کتابفروشی‌های ایران در طرح پاییزه است
مرتضی کاردر- روزنامه نگار
طرح تخفیف پاییزه کتاب تمام شد و در طول یک هفته نزدیک به 20میلیارد تومان کتاب در طرح به فروش رسید و کتابفروشی‌ها در نخستین هفته کتاب در روزگار کرونا رونق بیشتری گرفتند. آمارهای فروش سایت طرح پاییزه نشان می‌دهد که مثل دوره‌های گذشته کتابفروشی‌های شهرستان پیشتاز بوده و رتبه‌های نخست فروش را از آن خود کرده‌اند. «دنیای کتاب قم» با فروش بیش از 13230جلد کتاب رکوردی دست‌نیافتنی در فروش کتاب به جا گذاشت. رکورد فروش دنیای کتاب قم وقتی بیشتر درک می‌شود که بدانیم کتابفروشی دوم طرح (پاتوق کتاب شهرکرد) 8836جلد کتاب فروخته است و در دوره گذشته (طرح تابستانه) کتاب فرازمند رشت نیز با فروش 8هزارکتاب صدرنشین کتابفروشی‌های ایران شده است. حسین قوامیان مدیر دنیای کتاب قم از رازهای پیشتازی کتابفروشی‌اش در میان کتابفروشی‌های ایران می‌گوید.
شهر قم کتابفروشی کم ندارد. 77کتابفروشی قم در طرح پاییزه شرکت کرده بودند. دنیای کتاب نه‌تنها کتابفروشی نخست قم شده، بلکه با فاصله بسیار نخستین کتابفروشی ایران در طرح بوده است. راز پیشتازی دنیای کتاب چیست؟
ما برای هفته کتاب و طرح پاییزه به شکل‌های مختلف اطلاع‌رسانی کرده بودیم، از طریق پیامک برای مخاطبان و اطلاع در سایت و شبکه‌های اجتماعی تا نصب بنر و پوستر و بیلبورد در سطح شهر تا مخاطبان در جریان هفته کتاب و طرح تخفیف قرار بگیرند.
در عین حال برنامه‌های دیگری هم در شبکه‌های اجتماعی و فضای مجازی انجام داده‌ایم مثل قصه‌خوانی آنلاین که در هفته کتاب هر شب برگزار شد یا برنامه عصر کتاب که در طول سال جمعه‌ها، به‌صورت آنلاین، برگزار می‌شود. برنامه‌های دیگری هم برگزار کردیم مثل رونمایی آنلاین کتاب یا پیک کتاب که با همکاری کانون پرورش فکری انجام شد و.... مجموع این برنامه‌ها سبب شد تأثیر تبلیغاتی دنیای کتاب بیشتر از کتابفروشی‌های دیگر باشد و دنیای کتاب از کتابفروشی‌های دیگر پیش بیفتد و خیلی از کتابخوانان برای خرید کتاب به اینجا مراجعه کنند.
در عین حال دنیای کتاب، کتابفروشی بزرگی است به مساحت 1300متر و بخش‌های گوناگون دارد مثل بخش کودکان و نوجوانان و بخش کتاب‌های دانشگاهی و دیوار کتاب و دالان تاریخ و دالان ادبیات و... یعنی طیف‌های گوناگون مخاطبان، در سن و سال و جنسیت و سلیقه‌های مختلف، در مراجعه به دنیای کتاب دست خالی برنمی‌گردند و کتاب مورد نظرشان را پیدا می‌کنند. اینجا دوستداران کتاب را از رفتن به چند کتابفروشی بی‌نیاز می‌کند.
چقدر از این فروش حضوری بوده و چقدر غیرحضوری؟
بخش زیادی از فروش ما در ماه‌های اخیر غیرحضوری بوده است. شرایط کرونا و تسهیلات ما برای ارسال کتاب سبب شد که خیلی از مشتریان دنیای کتاب کتاب‌هایشان را غیرحضوری سفارش دهند. ما خریدهای بیش از 50هزارتومان را رایگان ارسال می‌کردیم. سفارش‌های غیرحضوری در هفته کتاب به چندبرابر رسید. و البته مراجعه‌های حضوری هم طبیعتاً چند برابر شده بود.
درخواست‌های غیرحضوری را از چه طریقی ثبت می‌کردید؟
هم از طریق سایت دنیای کتاب، هم از طریق اینستاگرام و واتس‌اپ و هم تلفنی. دریافت سفارش تلفنی ما از ساعت 5/9 تا 6 بعدازظهر بود اما از طریق واتس‌اپ 24ساعته سفارش می‌گرفتیم.
برای رعایت اصول بهداشتی چه می‌کردید؟
پیک‌های ما پیک‌های خودمان هستند، یعنی از پیک‌های اسنپ یا شرکت‌ها استفاده نمی‌کنیم. سلامت پیک‌ها را هم کنترل می‌کردیم و پیش از ارسال نیز همه بسته‌ها ضدعفونی می‌شدند تا مشکلی برای مشتریان پیش نیاید. طبیعی است که پیک‌ها از ماسک و دستکش هم استفاده می‌کردند.
همزمانی آغاز تعطیلی اصناف در ساعت 18مسئله اصلی کتابفروشی‌ها در هفته کتاب بوده است. آیا طرح تعطیلی در قم هم اجرا شد؟ شما با این مسئله چگونه مواجه شدید؟
بله، مسئله ما هم بود، به‌ویژه اینکه قم شهری است که حیات شبانه دارد و مردم اصولاً بعد از غروب و شب به بازارها و خیابان‌ها می‌آیند و تا دیروقت را بیرون از خانه می‌گذرانند. ما کار را از ساعت نه‌و‌نیم صبح آغاز می‌کردیم و تا ساعت 6بعدازظهر که مغازه‌ها تعطیل می‌شدند، یکسره باز بودیم. ارسال‌های غیرحضوری را می‌گذاشتیم برای بعد از ساعت 6بعدازظهر. از 6بعدازظهر تا 11شب دنیای کتاب تعطیل بود اما همه پرسنل آنجا بودند و سفارش‌های غیرحضوری را ارسال می‌کردند.
در پایان اگر نکته دیگری درباره هفته کتاب دارید، بفرمایید.
من از دوستداران کتاب بسیار سپاسگزارم که دنیای کتاب را انتخاب کردند. جایگاه امروز دنیای کتاب در رتبه اول کتابفروشی‌های ایران به‌خاطر لطف مردم است. استقبال از کتاب باعث دوام کتابفروشی‌ها می‌شود. ما هم به مردم اطمینان می‌دهیم که اصول بهداشتی را به‌طور کامل رعایت و سعی می‌کنیم کتاب را به‌راحت‌ترین و بهترین شکل به‌دست دوستداران برسانیم.
برترین‌های طرح پاییزه کتاب براساس تعداد فروش
دنیای کتاب قم ـ 13230
پاتوق کتاب شهرکرد ـ 8836
کتاب فرازمند رشت ـ 8674
نشر ثالث تهران ـ 7065
پاتوق کتاب شیراز ـ 6098
شهر کتاب مشهد ـ 5545
کتاب آبان مشهد ـ 5400
ماه‌پیشونی تهران (باغ کتاب) ـ 5246
پاتوق کتاب اراک ـ 5193
بوکتاب بندرعباس ـ 4988
