بازار ارز در شوک نزولی

قیمت هر دلار آمریکا دیروز تا سطح 24هزار و 250تومان کاهش یافت؛ با این حال کارشناسان بر این باورند که بازار ارز همچنان در شوک است.
قیمت هر دلار آمریکا دیروز باز هم تحت‌تأثیر کاهش ریسک سیستماتیک ناشی از شکست ترامپ در انتخابات آمریکا با نزول مواجه شد و تا سطح 24هزارو 250تومان عقب‌نشینی کرد با این حال روند نزولی قیمت در این محدوده متوقف شد. کارشناسان بر این باورند که بازار ارز همچنان در شوک است و این احتمال وجود دارد که قیمت هر دلار آمریکا تا ژانویه یعنی آغاز به‌کار رئیس‌جمهور جدید آمریکا تا سطح 20هزار تومان کاهش یابد.
به گزارش همشهری، روند نزولی قیمت دلار در مبادلات دیروز هم ادامه یافت و قیمت هر دلار آمریکا تا محدوده 24هزارو 250تومان کاهش یافت. با این حال این انتظار وجود داشت که قیمت هر دلار آمریکا به‌دلیل تأثیر انتخابات آمریکا تا مرز 22هزار تومان کاهش یابد. به زعم برخی کارشناسان با توجه به آنکه حجم منابع ارزی هم‌اکنون کفاف مصارف ارزی را نمی‌دهد نمی‌توان چندان انتظار داشت قیمت دلار با نزول بیشتری مواجه شود اما برخی دیگر از کارشناسان معتقدند اثر عوامل غیراقتصادی در قیمت دلار باید کاهش یابد و چون صعود قیمت دلار تحت‌تأثیر عوامل سیاسی بوده در نتیجه نزول قیمت دلار تداوم خواهد یافت. در عین حال برخی دیگر از کارشناسان بر این باورند که هم‌اکنون بازار ارز در شوک فرو رفته است و فروشندگان و خریداران چندانی در بازار وجود ندارد و علت اینکه قیمت‌ها در مبادلات دیروز درجا زد همین عامل بود.

شوک در بازار ارز
سید بهاءالدین حسینی‌هاشمی، کارشناس اقتصادی در پاسخ به این پرسش همشهری که چرا روز گذشته روند نزولی قیمت ارز چندان محسوس نبود و حتی متوقف شد گفت:این روند طبیعی است زیرا بازار وارد یک شوک اولیه شده و نمی‌تواند هم‌اکنون ملاک عمل ما باشد چون هنوز اتفاق عملی خاصی نیفتاده و این کاهش چند روزه هم عمدتا ناشی از عوامل روانی بوده است یعنی اینکه نه آمریکا به برجام بازگشته است و نه تحریم‌ها برداشته شده بنابراین نزول قیمت صرفا ناشی از یک شوک روانی است.
او افزود: با وجود اینکه بازار فعلا در یک شوک به سر می‌برد من اعتقاد دارم که قیمت ارز وارد یک روند نزولی شده و این روند ادامه خواهد داشت با وجود آنکه احتمالا قیمت‌های فعلی تا ژانویه یعنی سر کار آمدن دولت جدید آمریکا باقی خواهد ماند اما بعد از آن قیمت هر دلار آمریکا در ژانویه تا سطح 20هزار تومان کاهش خواهد یافت.
او در ادامه توضیح داد: بازار ارز در حال تخلیه اثر عوامل غیراقتصادی است زیرا رشد سالانه 20تا 30درصد به‌دلیل تورم برای قیمت ارز طبیعی است اما هرچه قیمت ارز بیشتر از این مقدار رشد کند ناشی از عوامل غیراقتصادی است بنابراین هرچه این عوامل غیراقتصادی فروکش کند قیمت ارز با کاهش بیشتری مواجه می‌شود. من فکر می‌کنم قیمت ارز تا زمان آغاز به‌کار رئیس‌جمهوری جدید آمریکا به محدوده 20هزار تومان برسد.
او درباره آینده بلندمدت قیمت ارز توضیح داد:بعد از رسیدن قیمت ارز به محدوده 20هزار تومان نزول بیشتر قیمت دلار بستگی به اقدامات دو طرف دارد و چنانچه اقداماتی برای کاهش سطح تنش‌ها انجام شود قیمت دلار می‌تواند تا محدوده 15هزار تومان کاهش پیدا کند.
حسینی‌هاشمی ادامه داد: همچنین روند نزولی قیمت ارز بستگی به این دارد که ایران چگونه از شرایط به‌وجود آمده استفاده کند و فضای سیاسی را به نفع خودش تغییر دهد. اگر شرایط سیاسی به‌گونه‌ای باشد که اقداماتی برای رفع تحریم‌ها و گشایش‌های سیاسی انجام شود این احتمال وجود دارد که قیمت ارز تا 15هزار تومان و حتی کمتر هم کاهش پیدا کند. در واقع هر اقدام مثبتی که دو طرف انجام دهند منجر به کاهش قیمت دلار خواهد شد.

بهبود انتظارات
حسین نصیری، کارشناس اقتصادی اما بر این باوراست که نزول کنونی قیمت ارز بیشتر جنبه روانی دارد و نمی‌تواند در بلندمدت تداوم داشته باشد. او در این‌باره به همشهری گفت:یک نوع خوش‌بینی سیاسی در مورد انتخاب بایدن در میان افرادی که ارز را برای پوشش ریسک خریداری کرده بودند وجود دارد و چون عرضه ارز توسط این افراد بیشتر شده است قیمت ارز با کاهش مواجه شد.
او افزود:چون مردم نسبت به جو بایدن به‌عنوان رئیس‌جمهوری آمریکا در مقایسه با ترامپ خوش‌بین‌تر هستند در نتیجه انتظارات برای آینده تغییر کرده است و امیدوارند که رفتار‌های آمریکا در قبال ایران آرام‌تر، نرم‌تر و قابل پیش‌بینی‌تر نسبت به دوره ترامپ شود و همین عامل ازجمله دلایل افزایش عرضه ارز در روز‌های گذشته بوده است. با این حال به‌نظر نمی‌رسد این جریان چندان تداوم داشته باشد.
او ادامه داد: انتخاب بایدن انتظارات نسبت به آینده را تغییر داده است و این انتظارات نسبت به آینده منجر به کاهش قیمت دلار طی چند روز گذشته شده است اما با توجه به اینکه دولت خود بزرگ‌ترین دارنده ارز است و سیاست‌هایش نشان نمی‌دهد که چندان در تلاش برای کاهش قیمت ارز باشد بعید است که قیمت ارز بیش از این کاهش پیدا کند.
 نصیری افزود: آنچه بیش از هر ‌‌چیزی برای اقتصاد اهمیت دارد بحث ثبات قیمت ارز است و فعالان اقتصادی انتظار دارند این ثبات تداوم یابد بنابراین دولت باید تلاش کند تا بدون درنظرگرفتن قیمت ارز ثبات را در بازار حفظ کند. به گفته او یکی از زمینه‌های ایجاد ثبات در بازار ارز تاسیس بورس ارز است که می‌تواند ثبات ایجاد کند و در عین حال با استفاده از ابزار‌هایی مانند فیوچرز‌ها و آپشن‌ها زمینه پوشش ریسک متقاضیان ارزی فراهم شود.