قطر مخالف عادیسازی روابط با رژیم صهیونیستی است
امیر قطر بار دیگر، تأسیس کشور مستقل فلسطین براساس مرزهای سال1967 را شرط عادیسازی روابط با رژیم صهیونیستی عنوان کرد
سرانجام موضع رسمی قطر نسبت به احتمال عادیسازی روابط این کشور با رژیم صهیونیستی اعلام شد. طی هفتههای گذشته، رسانههای متعددی در آمریکا، فلسطین اشغالی و همچنین کشورهای عربی، شایعاتی را درباره پیوستن قطر به کاروان عادیسازی روابط عربی-اسرائیلی منتشر کرده بودند. برای مثال، روزنامه اسرائیل امروز (نزدیک به نتانیاهو) از این هم فراتر رفته و جزئیاتی از مذاکرات مقدماتی دوحه و تلآویو درباره شروط عادیسازی روابط را به نقل از منابع آگاه در رژیم صهیونیستی منتشر کرده بود. اما تمام این شایعات با سخنرانی روز گذشته امیر قطر عملا به حاشیه رفت و تکذیب شد. شیخ تمیم بنحمد آلثانی، در جریان پیامی ویدئویی به مناسبت سالگرد آغاز بهکار مجلس شورای قطر، گفت: هیچ تغییری در سیاست قطر نسبت به فلسطین رخ نداده است. ما همچنان این مسئله را مسئلهای عادلانه و مبتنی بر حق میدانیم. تا زمانی که کشور مستقل فلسطین براساس مرزهای1967 تشکیل نشده و از جانب سازمان ملل به رسمیت شناخته نشود، صلحی در کار نخواهد بود؛ این اصل ریشه در طرح صلح عربی دارد و ما همچنان به این طرح پایبندیم.
به این ترتیب و با توجه به موضع فعلی آمریکا و اسرائیل در توافق موسوم به «معامله قرن»، دستکم در آیندهای نزدیک امکان عادیسازی روابط قطر با رژیم صهیونیستی وجود ندارد؛ چراکه براساس این معامله، فلسطینیها از حق تاسیس کشور مستقل برخوردار نیستند. از سوی دیگر، در این معامله، مرزهای سال1967 نادیده انگاشته شده و حاکمیت شهر قدس بهطور کلی در اختیار دولت رژیم صهیونیستی قرار گرفته است. طرح صلح عربی ازجمله ابتکارات سیاسی ملک عبدالله، پادشاه سابق عربستان سعودی است که در آن، تشکیل کشور مستقل فلسطین، اعلام «قدس شرقی» بهعنوان پایتخت این کشور و همچنین توقف کامل شهرکسازیها بهعنوان شروط صلح کشورهای عربی با رژیم صهیونیستی ذکر شده است.
اگرچه موضع صریح امیر قطر در تأکید بر حق تاسیس کشور برای فلسطینیان با استقبال گستردهای در شبکههای اجتماعی و رسانههای عربی روبهرو شده، اما برخی تحلیلگران معتقدند در تفسیر این سخنان نباید مبالغه کرد. برای مثال عبدالباری عطوان، سردبیر روزنامه رأیالیوم مینویسد: عدمهمراهی قطر با دولت ترامپ برای حل مسئله فلسطین اتفاقی قابل پیشبینی بود. چشمانداز دوحه در مسائل منطقهای و مخصوصا نزاع فلسطین تا حد زیادی به حزب دمکرات در آمریکا نزدیک است. بر این اساس و درصورت پیروزی جو بایدن، میتوان پیشبینی کرد قطر نیز با وجود تمام این موضعگیریها سرانجام وارد فرایند عادیسازی روابط با رژیم صهیونیستی شود.
عبور از بحران محاصره و تحریم
امیر قطر در بخش دیگری از پیام ویدئویی خود با اشاره به محاصره همهجانبه این کشور توسط عربستان سعودی، امارات و بحرین از سال2017 تا به امروز، گفت: با تکیه به صبر و بردباری مردم و تلاش دولتمردان کشور، اکنون به روشنی میتوان گفت قطر از تمام چالشهای محاصره و تحریم ظالمانه اقتصادی توسط همسایگان خود عبور کرده است. به گفته شیخ تمیم «ریال قطر جایگاه و قدرت خود را در مقابله با چالشهای بزرگ سالهای اخیر، ازجمله محاصره، کاهش قیمتها در بازار انرژی و ویروس کرونا ثابت کرده است.» امیر قطر این موفقیت را حاصل حمایت از بخش خصوصی و نظارت بر بودجههای دولتی دانست. همزمان با این سخنرانی، روز گذشته آخرین دور از تمرینهای نظامی مشترک میان نیروهای قطر و ترکیه در پایگاه الریان به پایان رسید. این پایگاه در سال2017 و بهعنوان بخشی از توافقنامه دفاعی میان آنکارا و دوحه در اختیار ارتش ترکیه قرار گرفته است. گفته میشود براساس این توافقنامه دستکم 2هزار نیروی نظامی ترکیه در خاک قطر حضور دارند. شبکه الجزیره سال گذشته با انتشار مستندی درباره محاصره قطر مدعی شد ارسال فوری نیروهای نظامی ترکیه به داخل قطر، یکی از دلایل مهم انصراف عربستان سعودی و امارات از حمله زمینی به دوحه بوده است. قطر طی 3سال گذشته با حفظ ثبات اقتصادی، جلب حمایت سیاسی قدرتهای غربی و پشتیبانی نظامی ترکیه عملا سیاست محاصره این کشور توسط عربستان، امارات و بحرین را شکست داده است.