گشایش ارزی با اسم رمز بازار سوم

سیاست‌های ارزی دولت و بانک مرکزی در حال تغییر به سمتی است که رضایت نسبی بخش خصوصی نیز حاصل شود؛ اما همچنان در سیاست‌های جدید نیز نظارت بانک مرکزی بر گردش ریالی و نرخ ارز مربوط به مبادلات و تهاترها استمرار خواهد داشت.
به گزارش همشهری، رئیس‌کل بانک مرکزی خبر از رونمایی بسته جدید ارزی در روزهای آینده داده و همزمان شنیده‌ها حاکی از این است که با اجرای این بسته جدید، بازار سوم معاملات ارزی نیز به‌موازات سامانه نیما ایجاد خواهد شد و نحوه تخصیص ارز صادرکنندگان بخش خصوصی به سفارش‌های واردات ثبت شده، زیرنظر وزارت صنعت انجام می‌شود. نکته دیگر اینکه با راه‌اندازی بازار سوم، به‌منظور تسریع در تأمین نیازهای واحدهای تولیدی، از مکانیسم‌های تهاتری برای واردات در مقابل صادرات و واردات در مقابل ارز اشخاص بهره گرفته خواهد شد که از یک‌سو موانع و اختلاف‌نظرهای مربوط به بازگشت ارز حاصل از صادرات به کشور را رفع می‌کند و از سوی دیگر بوروکراسی پیچیده تخصیص ارز به ثبت سفارش‌های واردات کالا و ترخیص آنها از گمرکات پایان می‌دهد. به عقیده کارشناسان، درصورت تحقق این مسائل، صف‌های تقاضای ارزی در نیما سبک‌تر خواهد شد اما این احتمال نیز دور از انتظار نیست که عدم‌شفافیت در معاملات ارزی و بازگشت ارز حاصل از صادرات ادامه پیدا کند.
رئیس‌کل بانک‌ مرکزی می‌گوید بسته جدید ارزی به‌زودی از سوی رئیس‌جمهور ابلاغ می‌شود و اجرای آن آغاز خواهد شد. عبدالناصر همتی با اشاره به مفاد بسته جدید ارزی می‌افزاید: با اجرایی شدن این سیاست‌ها، واردکنندگان می‌توانند از روش‌های مختلف تأمین ارز برخوردارشوند و یکی از قوی‌ترین این روش‌ها، از طریق سامانه نیما خواهد بود که همچنان در مقررات جدید نیز تقویت شده است؛ اما روش‌های دیگری نظیر واردات در مقابل صادرات نیز مجاز شده که البته باید با نظارت وزارت صنعت و تقریباً به شکل تهاتر انجام شود. همتی با تأکید بر استمرار نقش نظارتی بانک مرکزی در بسته جدید ارزی می‌گوید: در روش واردات در مقابل صادرات نیز همه طرف‌ها موظف هستند گردش ریالی و همچنین نرخ ارز مبادله شده را در سامانه تجارت ثبت کنند و به‌صورت برخط به بانک مرکزی اطلاع دهند.
نکته دیگری که همتی درباره بسته جدید ارزی بازگو می‌کند، بحث استفاده از ارز اشخاص برای واردات است که براساس آن واردکنندگان می‌توانند از طریق ارز خود یا دیگران واردات را انجام دهند اما در این مورد نیز باید با نظارت وزارت صنعت، گردش ریالی مربوط به این واردات در سامانه تجارت ثبت و به بانک مرکزی منعکس شود.
همزمان با انتشار خبر ابلاغ قریب‌الوقوع بسته جدید ارزی، شایعاتی در فضای مجازی دست‌به‌دست می‌شود که در شهرهای مرزی کشور، برخی از افراد در حال جمع‌آوری ایران‌چک‌های 50هزارتومانی هستند و حتی در مواردی این چک‌پول‌ها را به بهایی بالاتر از ارزش واقعی خریداری می‌کنند. پیگیری‌های همشهری برای یافتن مصادیقی از این اقدام بی‌نتیجه بوده است اما یکی از فعالان اقتصادی استان کرمانشاه می‌گوید چنین اتفاقی در تابستان سال 97و پیش از سختگیرانه شدن مقررات تجاری نیز رخ داده بود و برخی از واردکنندگان محلی برای واردات کالا با کشورهای همسایه به‌دنبال جمع‌آوری چک‌پول‌ از سطح شبکه بانکی و بازار بودند. این فعال اقتصادی معتقد است اگر این اتفاق صحت داشته باشد، احتمالاً در بسته جدید ارزی، واردات مرزنشینی با کشورهای همسایه به‌خصوص عراق و افغانستان نیز تسهیل می‌شود و این افراد با اطلاع از این رانت اطلاعاتی، خود را برای واردات سریع برخی اقلام و بهره‌برداری از سود بالاتر نخستین واردات‌ آماده می‌کنند.