نزول 200میلیارد دلاری بورس در 50روز

با نزول سنگین شـاخـص‌کـل بورس تهران در مبادلات دیروز جمع کل نزول بازار سهام در 50روز کاری گذشته به 3000هزار میلیارد تومان رسید. ارزش دلاری بورس در این دوره با 200میلیارد دلار کاهش، معادل 47.6درصد افت کرد.
به گزارش همشهری، نزول بورس که از 20مرداد‌ماه آغاز شده همچنان ادامه دارد. در این مدت شاخص کل بورس تهران 35.6درصد افت کرده است با این حال بسیاری از سهامداران نسبت به نحوه محاسبه شاخص بورس معترض‌اند زیرا میزان نزول واقعی بورس را بیش از مقدار نزول شاخص می‌دانند. این روز‌ها اغلب سهامداران مدعی‌اند ارزش دارایی هایشان بیش از 50درصد افت کرده است و شاخص بورس نمی‌تواند منعکس‌کننده همه واقعیت‌های بازار باشد. به‌نظر می‌رسد مقامات بازار سرمایه هم این موضوع را پذیرفته‌اند زیرا زمزمه‌های تغییر در نحوه محاسبه شاخص بورس به گوش می‌رسد و براساس آخرین اطلاعات دریافتی طرح‌هایی در این زمینه در شورا و سازمان بورس در دست بررسی است. در چنین شرایطی نزول بورس همچنان ادامه دارد و به زعم کارشناسان علت این نزول ناشی از ریسک‌های سیاسی و اقتصادی است.

میزان واقعی نزول چقدر است
آمارها نشان می‌دهد ارزش کل بازار سهام در نقطه اوج، در 19مرداد‌ماه امسال، به عدد بی‌سابقه 9176هزار میلیارد تومان، معادل 420میلیارد دلار (با احتساب هر دلار 21هزارو 850تومان) رسیده بود اما از زمان آغاز نزول بورس در20مردادماه تا دیروز 2993هزار میلیارد تومان از ارزش کل بازار سهام کاسته شده و دیروز ارزش کل بازارسهام به 6183هزار میلیارد تومان معادل 220میلیارد دلار (با احتساب هر دلار 28هزار تومان) رسید. این آمار نشان می‌دهد ارزش کل بازار سهام با درنظر گرفتن قیمت دلار در 50روز کاری گذشته 200میلیارد دلار کاهش یافته است.
مقایسه میزان نزول ریالی با نزول دلاری بازار سهام نشان‌دهنده فاصله‌ای معنادار است به‌طوری که ارزش کل بازار سهام در این مدت از نظر ارزش ریالی 32.6درصد و از نظر دلاری 47.6درصد کاهش داشته است 
این اعداد بیانگر آن است که در 50روز کاری گذشته 50درصد از ارزش دارایی سهامداران کم شده است. به زعم تحلیلگران محاسبه ارزش دلاری بازار سهام به‌طور دقیق تری میزان سقوط و نزول بازار سهام را نشان می‌دهد زیرا وقایع سیاسی و اقتصادی در دل قیمت دلار مستتر است.
در این مدت همچنین شاخص کل بورس تهران 742هزار واحد معادل 35.6درصد کاهش یافته است. همچنین مقایسه ارزش روزانه معاملات در مبادلات دیروز با 19مرداد ماه، یعنی نقطه اوج شاخص بورس بیانگر آن است که ارزش روزانه معاملات با کاهش زیادی مواجه شده است. در روز 19مرداد سهامداران 31هزار میلیارد تومان اوراق بهادار در بورس و فرابورس دادوستد کرده بودند درحالی‌که این رقم در مبادلات دیروز به زحمت به 8هزارو 635میلیارد تومان رسید.
دیروز همچنین در یک رویداد کم‌سابقه حجم صف‌های فروش سهام به 6650میلیارد تومان رسید و در مقابل فقط 354میلیارد تومان تقاضا برای خرید وجود داشت. در مجموع در دادوستد‌های دیروز سهامداران حقیقی نزدیک به 1800میلیارد تومان پول از بازار سهام خارج کردند.

علت تداوم نزول
به باورکارشناسان دلایل مختلفی در نزول شاخص‌های بورس نقش دارند که مهم‌ترین آن در کوتاه‌مدت انتخابات آمریکا و در بلندمدت نااطمینانی نسبت به آینده اقتصادی ایران است.
احسان عسگری، معاون سرمایه‌گذاری و توسعه بازار تأمین سرمایه امید می‌گوید: آنچه در زمان فعلی شرایط نااطمینانی را به بازار تزریق می‌کند نتیجه انتخابات آمریکا است که واکنش بازارهای جهانی و قیمت ارز را در داخل به همراه خواهد داشت و این موارد بیشترین تأثیر را در شرایط فعلی بر بازار سرمایه‌دارد.
اما انتخابات آمریکا همه ماجرا نیست و به‌نظر می‌رسد بخش زیادی از دلایل نزول بورس ریشه داخلی دارد. برخی تحلیلگران بر این باورند که بازار سهام اعتمادش را نسبت به سیاستگذاری‌های اقتصادی دولت از دست داده است، که افزایش نرخ بهره یکی از مهم‌ترین آنها است. هرچند بانک مرکزی افزایش نرخ بهره را تکذیب کرد اما افزایش نرخ سود بین بانکی و اوراق بدهی سیگنال‌های منفی به بازار صادر می‌کند. به‌طور کلی بازار سهام با نرخ بهره رابطه عکس دارد و افزایش نرخ بهره منجر به نزول بازار سهام می‌شود.
به گفته احسان عسگری نا اطمینانی درخصوص رویدادهای آینده و نبود ثبات در تصمیمات اقتصادی دولت و مجلس موجب شده است تلاطم در سایر بازارها به بازار سرمایه نیز منتقل شود.
علی خسرو شاهی، مدیرعامل شرکت مشاوره سرمایه‌گذاری کاریزما هم درباره عوامل اقتصادی که بر بازار سهام اثر‌گذار است می‌گوید: دو موضوع به‌طور خاص در این زمینه مؤثرند، یکی بحث نرخ سود بدون ریسک است که عمدتا توسط اوراق دولتی و سپرده‌های بلندمدت بانکی درنظر گرفته می‌شود، به‌طوری که در ماه‌های اخیر دیدیم بسیار آهسته این نرخ از محدوده ۱۵ درصد به بالای ۲۰ درصد رسیده است و دور از انتظار نیست که این روند صعودی به‌طور آهسته ادامه‌دار باشد.
او قیمت ارز را هم به‌عنوان عامل دوم معرفی می‌کند و ادامه می‌دهد: با توجه به مجموعه شرایط سیاسی و اقتصادی کشور، قیمت ارز تأثیر زیادی بر بازار سهام دارد. موسی احمدی، تحلیلگر بازارهای مالی هم در این‌باره معتقد است: موضوعاتی از قبیل تغییرات نرخ ارز، مکانیسم ماشه، نرخ تورم و افزایش قیمت‌ها و انتخابات آمریکا ازجمله مواردی بوده که در کوتاه‌مدت بر پیچیدگی شرایط و نبود اطمینان بازار افزوده است.