آشوب در بازارها، سکته در بورس صعود سریع دلار و سکه

دیروز بازار سهام برای دومین روز متوالی تحت‌تأثیر نوسان‌های شدید در بازار‌های طلا، ارز و همینطور قیمت‌گذاری دستوری وزارت صنعت، معدن و تجارت برای تعیین قیمت فولاد و مس با نزول شدید مواجه شد.

به گزارش همشهری، قیمت دلار مدام در حال افزایش است، تحت‌تأثیر این رویداد قیمت سکه طلا هم در حال رشد است و این رویه به خروج نقدینگی از بورس به سمت بازار‌های طلا و ارز منجر شده است.

دیروز قیمت هر دلار آمریکا با 5.5درصد رشد در یک روز 300تومان افزایش یافت و در مرز 5500تومان مبادله شد. قیمت هر سکه بهار آزادی هم 6.5درصد افزایش یافت و به یک میلیون و900هزار تومان رسید. این در حالی است که شاخص بورس تهران در مبادلات دیروز برای دومین روز متوالی با نزول مواجه شد و با 438واحد کاهش به 96هزارو 341واحد رسید. شاخص بورس تهران در مبادلات روز شنبه هم 370واحد افت کرده بود.

تحلیلگران هنوز درباره دلایل رشد قیمت دلار و آشفتگی در بازار‌ها که منجر به خروج نقدینگی از بورس به نفع بازار طلا و ارز شده است اتفاق نظر ندارند اما محمد کشتی‌آرای درباره دلایل افزایش قیمت سکه معتقد است: نوسانات قیمت سکه که از روز جمعه تا‌کنون به اوج خود رسیده متاثر از قیمت دلار بوده است.به گفته او با توجه به افزایش قیمت ارزهای پر طرفدار و تعطیلی بازارهای جهانی شاهد افزایش قیمت سکه بودیم.

دیروز حتی قیمت سررسید‌های دی، آبان و شهریور‌ماه در معاملات آتی بورس کالا از مرز 2میلیون تومان عبور کرد. این به‌معنای این است که سرمایه‌گذاران انتظار دارند قیمت طلا تحت‌تأثیر رشد قیمت دلار بیشتر از گذشته افزایش یابد.

برخی از تحلیلگران معتقدند اعلام پایبندی ایران به توافق هسته‌ای در اردیبهشت‌ماه از سوی رئیس‌جمهور آمریکا عامل افزایش قیمت دلار و همینطور سکه است. برخی برآورد‌ها نشان می‌دهد که درصورت خروج آمریکا از برجام حجم فروش نفت ایران دست‌کم 1.1میلیون بشکه در روز کاهش خواهد یافت.

در همین رابطه میثم رادپور، یک تحلیلگر بازار سرمایه درباره دلایل رشد قیمت هر سکه بهار آزادی در معاملات آتی بورس کالا تأکید می‌کند: تأیید پایبندی ایران به توافق هسته‌ای در اردیبهشت‌ماه بر رفتار بازیگران بازار و انتظارات آنها از آینده تأثیرگذار است.

به‌نظر می‌رسد که بخشی از دلایل رشد قیمت‌ها در بازار طلا و ارز ناشی از انتظار برای خروج آمریکا از برجام باشد. با این رویه ظرف 2روز گذشته حجم سرمایه‌گذاری در بورس به پایین‌ترین حد خود رسیده و در مقابل با افزایش تقاضا در بازار ارز قیمت‌ها در این دو بازار به‌صورت لحظه‌ای افزایش می‌یابد. اطلاعات آماری از وضعیت معاملات بازار‌ها در 20روز گذشته گویای ارقام عجیبی است و نشان می‌دهد که در همین مدت کوتاه که از سال جدید می‌گذرد، قیمت طلا و ارز بیشتر از 6‌ماه صعود کرده است.



مقایسه بازار‌ها در 20روز گذشته

اطلاعات آماری از وضعیت بازار‌ها در 20روز گذشته نشان می‌دهد اولا امسال برخلاف سال‌های گذشته خبری از رونق در معاملات بورس نیست دوم اینکه سرعت رشد قیمت در سایر بازارها به‌شدت بیشتر از بازار‌های مولد سرمایه‌گذاری است. هر سال در ابتدای سال حجم و ارزش معاملات به شکل قابل ملاحظه‌ای افزایش می‌یافت اما امسال تاکنون ارزش روزانه معاملات به پایین‌ترین حد خود رسیده است.

اطلاعات آماری نشان می‌دهد از ابتدای سال تاکنون شاخص کل بورس تهران فقط 0.05درصد افزایش یافته و از 96هزارو 289واحد در ابتدای سال به 96هزارو 341واحد رسیده است، درحالی‌که در همین مدت قیمت هر سکه بهار آزادی از یک میلیون و 570هزار تومان به یک میلیون و 900هزار تومان در پایان مبادلات دیروز رسید. قیمت هر سکه بهار آزادی از اول سال تا لحظه تنظیم این گزارش دست‌کم 21درصد معادل 330هزار تومان رشد کرده است. در همین مدت قیمت هر دلار آمریکا هم دست‌کم 12.5درصد رشد کرده و از 4857تومان در پایان اسفند 96به محدوده 5هزارو 500تومان رسیده است. قیمت هر یورو نیز از اول سال تاکنون 12.6درصد رشد کرده و از 5836تومان به 6575تومان رسیده است. این مقدار رشد به قدری زیاد است که می‌تواند مبنای رشد یک محصول در طول یک سال باشد حتی در برخی کشور‌ها قیمت ارز در طول یک دهه تا این حد افزایش پیدا نمی‌کند. مطابق آمار‌ها سال قبل قیمت هر دلار آمریکا در طول 12‌ماه 29.6درصد و قیمت هر سکه بهارآزادی در طول یک سال 34.1درصد افزایش یافت اما اکنون در کمتر از یک‌ماه قیمت هر سکه بیش از 21درصد افزایش یافته است.این رویه رغبت سهامداران را برای سرمایه‌گذاری در بورس کم کرده و منجر به خروج نقدینگی از بورس تهران به سمت سایر بازار‌ها شده است.



بازار سهام پیچیده شده است

بهزاد صمدی، یک تحلیلگر بازار سرمایه درباره شرایط کنونی بازار سهام و پیش‌بینی آینده در کانال شخصی خود نوشت: بازار سهام دچار پیچیدگی‌هایی شده است که نمی‌توان به راحتی آن را تحلیل کرد با این حال به‌نظر می‌رسد بازار سهام وارد یک دوره اصلاحی شده است که این اصلاح بیشتر حاصل سردرگمی معامله‌گران است. به گفته او، پیامد‌های سیاسی برجام، فرارسیدن‌ماه رمضان و همینطور فصل مجامع شرکت‌ها از دیگر دلایل افزایش فشار عرضه و نزول بورس است. صمدی تأکید می‌کند: جذابیت نرخ سود بانکی و همینطور بازار‌های موازی دلار و طلا و سکه عامل سومی است که باعث شده بازار سهام فعلا جذابیت خاصی نداشته باشد.



مکث

ظهور عاملی تازه برای نزول بورس

همزمان با افزایش قیمت دلار و طلا که منجر به خروج نقدینگی از بورس و نزول بازار سهام شده است، از روز شنبه تصمیم وزارت صنعت و معدن برای قیمت‌گذاری محصولات فولادی و مس هم به عامل جدیدی برای نزول بورس تبدیل شد. با فرمول جدیدی که وزارت صنعت پیشنهاد کرده است قیمت پایه محصولات فولاد، آلومینیوم و مس بر مبنای نرخ ارز مبادله‌ای محاسبه خواهدشد. به گفته تحلیلگران تصمیم وزارت صنعت و معدن برای قیمت‌گذاری محصولات فولادی در بورس کالا براساس نرخ ارز مبادله‌ای می‌تواند تأثیرات زیادی بر شرکت‌های فعال در این صنعت و صنعت سنگ آهن داشته باشد و منجر به توزیع رانت بین عده‌ای خاص شود.

در همین رابطه بهزاد صمدی، کارشناس بازار سرمایه در کانال شخصی خود نوشت: به‌دنبال کاهش قیمت این کالاها، شرکت‌های تولیدی این محصولات نیز تمایل کمتری برای عرضه تولیدات خود در بازار داخلی خواهند داشت و فروش در بازارهای صادراتی جذابیت بیشتری برای این شرکت‌ها پیدا می‌کند. به‌عبارت دیگر، با اجرایی شدن قیمت‌های پیشنهادی از سوی وزارت صنعت، شرکت‌های تولیدی به‌خصوص تولید کننده‌های فولاد اقدام به کاهش عرضه محصولات خود در بازار داخلی خواهند کرد که این موضوع می‌تواند منجر به اختلاف بین صنایع بالادستی و پایین‌دستی فولاد، مس و آلومینیوم شود.

محمدرضا پورابراهیمی، رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس هم گفت: محصولاتی که با نرخ ارز مبادلاتی وارد می‌شوند با نرخ ارز آزاد در بازار داخلی قیمت‌گذاری و به مردم فروخته می‌شوند. به‌عنوان مثال برنجی که با ارز مبادله‌ای وارد می‌شود، در خرده‌فروشی‌ها به نرخ ارز آزاد به مردم فروخته می‌شود. بانک مرکزی باید اعلام کند که چه اقداماتی انجام داده که نرخ کالاهای اساسی در دست مردم به همان نرخ ارز مبادله‌ای باشد.

محسن بازارنویی، معاونت مالی و اقتصادی شرکت ملی صنایع مس ایران هم گفت: شرکت ملی مس موافق این پیشنهاد نیست؛ اجرایی‌شدن این پیشنهاد اثر ریالی با اهمیتی بر جای گذاشته و بخشی از منابع مالی شرکت‌های خصولتی را به بخش خصوصی منتقل خواهد کرد.او افزود: در حال تهیه نامه‌ای برای پاسخ به پیشنهاد مطرح شده هستیم و مخالفت خود را اعلام خواهیم کرد. این شیوه قبلا امتحان خود را پس داده و نتیجه مثبتی در بر نداشته است.

کامیار فراهانی، کارشناس بازار سرمایه درخصوص تأثیر پیشنهاد وزارت صنعت برای قیمت‌گذاری محصولات فلزی گفت:افزایش قیمت‌های جهانی دلیلی برای تخفیف به خریداران نیست.به‌عنوان مثال قیمت جهانی هر بشکه نفت در یک سال گذشته، از ۲۵ دلار به ۷۰ دلار رسیده که به‌معنای رشد ۱۸۰‌درصدی قیمت نفت است، اما نوسان شدید قیمت نفت توجیه منطقی برای ارائه تخفیف به خریداران نیست. آیا دولت حاضر است نفت را با قیمت پایین‌تر از قیمت‌های جهانی در اختیار مشتریان خود قرار دهد؟

همایون دارابی، یک کارشناس دیگر بازار سرمایه هم درباره نامه اخیر وزارت صنعت، معدن و تجارت برای محاسبه قیمت فولاد و مس با ارز مبادله‌ای گفت: چنانچه این شیوه قیمت‌گذاری اجرا شود، رانتی آشکار و فسادآلود را همراه خود ایجاد می‌کند و باعث نابودی بنیه مالی تولید‌کنندگان ایرانی و سرازیرشدن 30درصد ارزش تولیدات فلزکاران ایرانی به جیب دلالان و رانت جویانی می‌شود که اینک با نفوذ در بدنه دولت در تصمیم‌سازی‌‌ها مشارکت دارند.