سوگواری زودهنگام مشهدی‌ها در آرامگاه فردوسی

 احسان رحیم‌زاده- روزنامه‌نگار- مشهد

 شیفتگان و عاشقان خسرو آواز ایران، یک روز پیش از مراسم خاکسپاری‌ استاد شجریان در جوار آرامگاه فردوسی واقع در 34کیلومتری شهر مشهد جمع شدند و با همخوانی ترانه ماندگار «مرغ سحر» یاد و خاطره او را گرامی داشتند. روز جمعه در جای جای شهر توس می‌شد پژواک ترانه‌های ماندگار زنده‌یاد شجریان را شنید. خواننده این نواها عزادارانی بودند که اینگونه دلتنگی و بی‌قراری خود را فریاد می‌زدند. این مراسم به‌صورت کاملا خودجوش و بدون دعوت مقام‌های دولتی، توسط مردم هنردوست مشهد برگزار شد. از ساعت‌های آغازین جمعه جمع کثیری از مردم با این تصور که مراسم وداع با استاد روز جمعه برگزار می‌شود خودشان را به شهر توس رساندند. عده‌ای هم اطمینان داشتند که خاکسپاری روز جمعه نیست؛ ولی آمدند تا دل داغدارشان را تسلی بخشند.  در میان جمعیت عزادار مهم‌ترین پرسشی که رد و بدل می‌شد این بود: «پیکر استاد شجریان چه روزی و چه ساعتی تدفین می‌شود؟» شایعه خاکسپاری در روز جمعه باعث شد که جمعی از مردم تا آخرین ساعت روز محوطه آرامگاه فردوسی را ترک نکنند. شایعه دیگر این بود که پیکر زنده‌یاد شجریان نیمه‌شب و بدون حضور مردم به خاک سپرده خواهد شد. غیبت حضور مردم در مراسم نماز این هنرمند، باعث شده که این شایعه بیشتر قوت بگیرد. حضور پرشور مردم در شرایطی شکل گرفت که همایون شجریان و دیگر اعضای خانواده خسرو آواز ایران هنوز به شهر مشهد نرسیده بودند.
معاون امور هنری و سینمایی ارشاد اسلامی خراسان رضوی صبح روز جمعه در جمع شیفتگان استاد شجریان حاضر شد و از آنها خواست که به منازلشان بازگردند. اما مردم به این توصیه توجه نکرده و با خواندن شعر و آواز نسبت به این هنرمند درگذشته ابراز ارادت کردند.
محمدرضا محمدی درحالی‌که میکروفن به‌دست گرفته بود خطاب به جمعیت گفت: «ما منتظریم استاد همایون شجریان وارد مشهد بشوند. جلسه‌ای با این بزرگواران خواهیم داشت. به محض اینکه برنامه تدفین مشخص شود از طریق رسانه‌ها اطلاع‌رسانی خواهیم کرد. مسلما این اتفاق بدون حضور شما رقم نخواهد خورد.»
علاوه بر معاون هنری ارشاد استان، شهردار مشهد نیز برای دقایقی در بین جمعیت حاضر شد. مردم پشت در‌های بسته آرامگاه فردوسی سوگواری می‌کردند. اما شهردار و افراد خاص اجازه یافتند که برای دقایقی وارد آرامگاه شوند. شهردار مشهد در گفت‌وگو با خبرنگار همشهری ساعت خاکسپاری را 8 صبح شنبه اعلام کرد و توضیح داد که این زمان بنا به صلاحدید خانواده استاد ممکن است دو سه ساعت نوسان داشته باشد.
در مسیر ورودی آرامگاه فردوسی، استندهای مزین به عکس استاد شجریان صف بسته بود. استندهایی که حدود 3 متر ارتفاع داشتند و جمله «نغمه‌خوان ربنا جاودانه شد» روی آنها نقش بسته بود.
در چهره مردمی که روز جمعه برای همدردی با خانواده شجریان آمده‌بودند، می‌شد غم و شادی را توامان مشاهده کرد. غمی که ناشی از فقدان نابغه بی‌نظیر موسیقی ایران بود و شادی از این بابت که راه و اندیشه شجریان به پایان نرسیده و تا ابد ادامه دارد.
جمعی از جوانان که خودشان را شاگرد شجریان معرفی می‌کردند با خواندن ترانه‌های استاد، حال و هوای معنوی خاصی به فضا بخشیدند. بلندگوی آرامگاه نیز روز جمعه سوگوار بود و ترانه‌های زنده‌یاد شجریان را تقدیم حضور علاقه‌مندان می‌کرد.