دریچه
بی‌دفاع در خط مقدم
طولانی شدن دوره بیماری و بروز مشکلات جدید، مواجهه با شرایط کنونی را برای اکثریت افراد جامعه به‌شدت دشوار کرده؛ چه افرادی که بیم ابتلا به بیماری کرونا را دارند و چه افرادی که در بیمارستان‌ها و مراکز درمانی در حال خدمت‌رسانی هستند. در ماه‌های گذشته روانشناسان بارها نسبت به پیامدهای نادیده گرفته شدن پیامدهای کرونا بر سلامت روان در جامعه هشدار داده‌اند، اما این هشدارها ناشنیده مانده و ستادملی مقابله با کرونا در زمینه سیاستگذاری در این حوزه عملکرد ناموفقی دارد. سازمان جهانی بهداشت تاکنون چندین بار به دولت‌ها هشدار داده است که پیامدهای ناشی از فشار روانی کرونا را جدی بگیرند، اما این موضوع در کشورهای در حال توسعه‌ای مانند ایران که در شرایط عادی نیز پرداختن به بحث سلامت روان در آنها جدی گرفته نمی‌شده اکنون در میانه بحرانی اینچنین فراگیر به‌شدت مورد غفلت قرار گرفته است. یکی از مهم‌ترین نشانه‌های برون‌ریزی این فشارها در جامعه، احساس افسردگی و کناره‌گیری و در کنار آن بروز خشم و ناتوانی در کنترل آن است. هر دو موضوع اکنون در جامعه به‌طور فزاینده‌ای در حال افزایش است؛ درحالی‌که آسیب‌دیدگان این فشار روانی، مراقبت‌ها و خدمات درمانی مناسب را در اختیار ندارند. در هفته‌های اخیر انتشار ویدئوهایی از حمله به بیمارستان‌ها و کادر درمان در کنار دیگر مشکلات روزانه مردم و کشور تصویری دردناک از بی‌دفاع بودن کادر درمان در مواجهه با برخی خشونت‌های عریان را بار دیگر در معرض دید همگان قرار داد. اگرچه حادثه‌ای که در بیمارستانی در رشت اتفاق افتاده بود با برخورد نیروی انتظامی و دستگیری متهمان پایان یافت، اما واقعیت این است که تعدادی از پزشکان و پرستارانی که در معرض خشونت قرار می‌گیرند به صدمات جبران‌ناپذیری دچار می‌شوند و صرف برخورد قهری با مجرمان به‌معنای پایان یافتن این فرایند خشونت نیست. بررسی‌ها نشان می‌دهد بخش زیادی از خشونت علیه کادر درمان، چه پزشکان و چه پرستاران ثبت نمی‌شود و عموما با تلاش برای سازش و گذشت جنبه حقوقی و قضایی پیدا نکرده و به‌عنوان شکایت در مراجع قضایی ثبت و پیگیری نمی‌شود. اگرچه خشونت علیه کادر درمان پدیده‌ای است که از گذشته وجود داشته، اما هم‌اکنون و با وجود همه‌گیری کرونا این مسئله نیازمند رسیدگی ویژه، برنامه‌های اجرایی و تصمیم‌گیری‌های اثربخش است؛ در غیراین صورت چطور می‌توان انتظار داشت کادر درمان که ماه‌هاست در شرایطی طاقت‌فرسا فداکارانه خدمت می‌کنند تا پایان بحران فرساینده و مرگبار کرونا بتوانند همچنان در خط مقدم مبارزه با کووید-19باقی بمانند؟
