اعتصاب در قم

  مرضیه ثمره حسینی  

سحرگاه یکشنبه چهاردهم اردیبهشت 1337شهر قم با بحران عجیبی روبه‌رو شد؛ اعتصاب گرمابه‌داران و تعطیلی گرمابه‌ها. علت این اعتصاب، شکایت گرمابه‌داران بابت دریافت حق بیمه کارگران از گرمابه‌داران براساس قانون بیمه‌های اجتماعی بود. این قانون سال قبل به تصویب مجلس رسیده بود و از همان زمان فشار اداره کار و اداره بیمه برای وصول حق بیمه از گرمابه‌داران آغاز شد. اعتراض گرمابه‌داران به مراجع دولتی در قم و تهران برای معاف‌شدن از این قانون بی‌ثمر بود. اعتراض گرمابه‌داران به این بود که در قم برخلاف سایر شهرها، حقوق کارگران حمام برعهده استاد حمامی نیست بلکه مشتری پس از اتمام حمام و خروج، به استاد حمامی و کارگر جداگانه مزد می‌دهد. آنها پس از اعتصاب، برای معافیت از این قانون به منزل آیت‌الله بروجردی رفته و از وی استمداد جستند.
برای حل این مسئله، کمیسیونی در فرمانداری با حضور دادستان و رؤسای شهربانی، ژاندارمری و معاون اداره بیمه به‌همراه 4 نفر از گرمابه‌داران تشکیل شد. پس از 3روز، نگرانی‌ها برای ادامه اعتصاب بالا گرفت تا حدی که روزنامه استوار در یکی از شماره‌های خود گزارش مفصلی در انتقاد از این قانون و توقیف اموال گرمابه‌دارانی که نتوانسته بودند پول بیمه کارگران را پرداخت کنند، به چاپ رساند.
همزمان شهرداری، گرمابه‌داران را تهدید کرد که درصورت ادامه اعتصاب و تعطیلی حمام‌ها، پروانه آنها باطل خواهد شد. این تهدیدها و وعده‌های فرماندار قم به مساعدت با گرمابه‌داران، به بازگشایی گرمابه‌ها در عصر روز هفدهم اردیبهشت منجر شد.
منابع: اسناد آرشیو ملی ایران، پرونده 36880/230.
روزنامه استوار، 18اردیبهشت 1337، شماره 1479، صص 1و 2.