جدیت یک مرد شوخ‌طبع

  حافظ روحانی  

برخلاف ماهیت طنازانه و شوخ و شنگ آثار ژازه تباتبایی یا همان سیدعلی طباطبایی، او تقریباً در تمامی طول حیاتش چهره‌ای جدی در هنر مدرن ایران به شمار می‌آمد. جدا از هر چیزی او تقریباً تمامی زندگی‌ا‌ش را وقف هنر کرد. شاید از روی همین دلبستگی بود که مانند جمعی دیگر از همنسلانش به فکر تأسیس یک گالری افتاد، تا فرصتی باشد برای نمایش آثار خودش و دیگران.
به واقع به‌ نظر می‌رسد که تا پیش از میانه دهه 1340، گالری‌های نوپای دهه 1330 برنامه اقتصادی مدونی نداشتند. اما علاوه بر این کوچک بودن جامعه هنرمندان مدرنیست و علاقه‌مندان‌شان بازار مبادله هنر را بسیار محدود می‌کرد. از این‌رو به ‌نظر می‌رسد که تقریباً تمامی گالری‌هایی که تا پیش از میانه دهه 1340 تأسیس شدند، بیشتر در پی تدارک فضایی برای نمایش آثار مدرنیستی و معرفی این هنر بودند.
ژازه تباتبایی هم نگارخانه هنر جدید را در سال 1335 به راه انداخت. گالری‌‌ای که کم ‌و بیش تا پیش از مرگش در سال 1386 هم نیمه‌دایر بود و البته فرصت و بهانه‌ای برای دوستان نسبتاً پرتعداد ژازه تباتبایی، تا جمع شوند و احتمالا درباره موضوعات مختلف ازجمله هنر صحبت کنند. نمونه‌هایی از این نشست‌ها را می‌توان در چند فیلم مستند خسرو سینایی دید که هم شوخ‌و‌شنگی فضا را نشان‌مان می‌دهد و هم وجه دیگرش، بحث‌ها و جدل‌های متعدد را. نگارخانه هنر جدید یکی از آن سه‌چهار گالری نوپایی است که مدرنیست‌ها به راه انداختند؛ آن هم در سپیده‌دم هنر مدرنیستی ایران.