جدا‌شده‌های جنجالی

شبنم سیدمجیدی ـ خبرنگار

    افراد زیادی به دولت‌های یازدهم و دوازدهم آمدند و رفتند. در این دولت‌ها بیشترین استعفاها و تغییرات را در بدنه دولت شاهد بودیم تا جایی که به دولت لقب «دولت استعفا» داده شد. در دولت یازدهم چند وزیر با استیضاح یا استعفا از دولت جدا شدند. با آغاز دولت دوازدهم نیز در ترکیب کابینه تغییرات زیادی رخ داد و بازهم عده‌ای دیگر از روحانی جدا شدند. دولت دوازدهم نیز با تغییرات زیادی همراه بود و برکناری رضا رحمانی، وزیر صمت در اردیبهشت 99، هشتمین تغییر و تحول در کابینه دولت به شمار می‌آمد. در دولت یازدهم 4بار وزرا استیضاح شدند که به تغییر یکی از آنها منجر شد. در دولت دوازدهم نیز تا امروز 5 وزیر استیضاح شده‌اند و 2نفر آنها رأی اعتماد نیاورده‌اند. البته تغییرات فقط مختص وزرا نبود و از مشاوران و دستیاران رئیس‌جمهور نیز افراد زیادی رفتند. آنها که رفتند، هم رفتنشان پرحاشیه بود و هم در دوران بعد از ریاست، با حاشیه‌هایی همراه بودند؛ جنجال‌هایی که گاه گریبان خود مردان و زنان سابق دولت را گرفت و گاه گریبان فرزندان آنها را. در ادامه نگاهی می‌اندازیم به حاشیه‌سازی‌‌های افراد دولت هنگام جدایی یا بعد از آن.


آنها که متهم شدند
حسین فریدون، دستیار ویژه سابق رئیس‌جمهور ایران در فاصله سال‌های1392 تا 1396، یعنی در طول دوره دولت یازدهم بود. در جریان مذاکرات هسته‌ای نیز تا پایان برنامه و انعقاد برجام در جلسات مذاکرات ایران و گروه پنج به‌علاوه یک حضور داشت. اتهاماتی که از سال1395 درباره ارتباط او با فسادهای اقتصادی مطرح شد، بالاخره در 25تیر 1396 شکل جدی گرفت و غلامحسین محسنی‌اژه‌ای، سخنگوی قوه قضاییه ایران خبر داد که حسین فریدون پس از چندبار بازجویی به زندان منتقل شده است. اما فردای آن روز با تودیع وثیقه 50میلیارد تومانی آزاد شد. در 9مهر 1398سخنگوی قوه قضاییه اعلام کرد که حسین فریدون به اتهام اخذ رشوه به 5سال حبس قطعی و رد مال به مبلغ 31میلیارد تومان محکوم شده است. پرونده بزرگی درباره تخلفات مدرک تحصیلی هم دارد که به قوه قضاییه ارجاع شده است.
محمدعلی نجفی، فردی که در دولت یازدهم به‌عنوان وزیر آموزش‌وپرورش معرفی شد، وقتی رأی اعتماد مجلسیان را نیاورد، 2روز بعد به‌عنوان معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان میراث فرهنگی منصوب شد. او چند‌ماه بعد از سمت خود استعفا کرد، اما این پایان راه او با دولت یازدهم نبود و از همین تاریخ به سمت مشاور رئیس‌جمهور و دبیر ستاد هماهنگی اقتصادی منصوب شد. نجفی در سال1393 نیز 95روز سرپرست وزارت علوم بود. بعد از پایان کار او با دولت یازدهم، از 19مرداد 1396 به‌عنوان شهردار تهران برگزیده شد و دوباره بعد از چند‌ماه از سمت خود استعفا کرد. بعد از این استعفا شایعاتی درباره ازدواج دوم نجفی شکل گرفت. او با انتشار تصویری صمیمانه، ازدواج خود با میترا استاد را تأیید کرد. 7خرداد 98 خبر قتل میترا استاد مثل بمبی منفجر شد. ساعاتی پس از این واقعه، نجفی با مراجعه به پلیس آگاهی تهران به قتل همسرش اعتراف کرد. درنهایت در 8مرداد 1398 سخنگوی قوه قضاییه از محکومیت محمدعلی نجفی به قصاص نفس خبر داد. اما او از سوی خانواده مقتول بخشیده شد. اما او از جنبه عمومی قتل به 6سال ‌و ‌نیم حبس و بابت حمل سلاح به یک سال و ‌سه‌ماه حبس محکوم شد. شهیندخت مولاوردی یکی دیگر از جداشده‌های دولتی است که بعدا با اتهام قضایی مواجه شد. او براساس قانون منع به کارگیری بازنشستگان از آذرماه 1397 بازنشسته شد و سمت دستیار رئیس‌جمهور در امور حقوق شهروندی را ترک کرد. در 24تیرماه 1399 با شکایت دستگاه امنیتی و انتظامی کشور با 3عنوان اتهامی در دادسرای فرهنگ و رسانه مجرم شناخته شد. اتهامات او فعالیت تبلیغی علیه نظام، تشویق به فساد و فحشا و فراهم کردن موجبات آن و در اختیار قرار دادن اطلاعات و اسناد طبقه‌بندی‌شده با هدف برهم‌زدن امنیت کشور مجرم شناخته شد.



اتهامات فرزندان
عباس آخوندی با 3بار استیضاح رکورددار استیضاح‌ها در دولت‌های یازدهم و دوازدهم است. او که ریاست وزارت راه و شهرسازی را برعهده داشت، بعد از 3استیضاح ناموفق بالاخره در مهرماه 1397 از سمت خود استعفا و البته از سیاست‌های اقتصادی دولت انتقاد کرد. بعدتر رسانه‌ها از بازداشت فرزند او، یعنی محمد‌مهدی آخوندی خبر دادند. خبرگزاری تسنیم مدعی شد که در تحقیقات مشخص‌شده، فرزند آخوندی در یک فقره فقط از محل واگذاری پروژه پردیسان قم، 500میلیارد تومان منتفع شده است و اینکه پرونده او در حال پیگیری است. محمدرضا نعمت‌زاده، وزیر سابق صنعت و معدن نیز از ابتدا تا انتهای دولت یازدهم بر سمت خود باقی ماند، اما در دولت دوازدهم از دولت جدا شد. دختر او شبنم نعمت‌زاده در شهریور 97 به اتهام احتکار و قاچاق دارو دستگیر شد. برای شبنم نعمت‌زاده قرار وثیقه 400میلیارد تومانی صادر شد که نتوانست آن را تامین کند و روانه زندان شد. همچنین در اسفند 1397حدود هزارمتر بنای غیرمجاز شبنم نعمت‌زاده در لواسان تخریب شد. او در نهایت به 20سال زندان و 74ضربه شلاق محکوم شد. فخرالدین احمدی دانش‌آشتیانی بعد از علی‌اصغر فانی، به‌عنوان وزیر آموزش‌وپرورش در دولت یازدهم از آبان 1395 تا مرداد1396 فعالیت کرد. پیش از انتخابات ریاست‌جمهوری دوازدهم، رسانه‌های همسو با رقبای حسن روحانی، دختر وزیر آموزش‌وپرورش را به قاچاق کالا متهم کردند. مسئله بالا گرفت و غلامحسین محسنی‌اژه‌ای، معاون اول قوه قضا گفت که پرونده‌ای درباره شرکت آمیتیس طراوت کودکی متعلق به فخرالدین احمدی‌آشتیانی درباره وارد کردن محموله پوشاک قاچاق تشکیل شده است. سازمان تعزیرات حکومتی رأی به قاچاق نبودن کالای کشف‌شده و تبرئه خانواده وزیر آموزش‌وپرورش داد.


استعفاهای با حاشیه
در دولت اول روحانی ابتدا رضا فرجی‌دانا، وزیر علوم و تحقیقات در ۲۹مرداد ۹۳ استیضاح شد و کنار رفت. پس از آن در مهر ۹۵، سه وزیر دولت روحانی برای آنچه تلاش برای تقویت کابینه خوانده شد از سمت خود کناره‌گیری کردند؛علی جنتی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، علی‌اصغر فانی وزیر آموزش و پرورش و محمود گودرزی وزیر ورزش و جوانان. البته حرف و حدیث‌هایی درباره اینکه علی‌اصغر فانی با فشار روحانی برکنار شد و تمایلی به استعفا نداشت شکل گرفت. او پیش از این یک‌بار استیضاح شده و رأی اعتماد گرفته بود و دوباره در آستانه استیضاح قرار داشت. علی ربیعی نخستین قربانی دولت دوازدهم بود. او 2بار از سوی مجلس دهم استیضاح شد و درنهایت برای سومین بار در مرداد 1397 رأی اعتماد به‌دست نیاورد و از سمت خود به‌عنوان وزیر کار برکنار شد. البته ربیعی از دولت کنار نرفت و به‌عنوان سخنگوی دولت از خرداد 1398 به ‌کار خود ادامه داد. او درباره استیضاح خود گفته بود که اگر به 5نماینده مجلس باج داده و افراد منتسب به ایشان را قرار می‌دادم، حتماً استیضاح نمی‌شدم. مسعود کرباسیان دیگر چهره دولت دوازدهم است که با استیضاح از سمت خود به‌عنوان وزیر امور اقتصاد و دارایی در شهریور 1397 برکنار شد.  رضا رحمانی، عنوان نخستین وزیر برکنار شده یا اخراجی کابینه حسن روحانی در دولت دوم را به‌خود اختصاص داده است. درباره دلیل برکناری وزیر صنعت، معدن و تجارت سابق در اردیبهشت سال99، گفته شد که این اتفاق به‌دلیل ناتوانی در مدیریت بازار، به‌ویژه خودرو، تامین کالاهای اساسی و توسعه صادرات و... رخ داده است. البته برکناری او حاشیه‌های دیگری هم داشت. رحمانی طی نامه‌ای به رئیس‌جمهور گفته بود که محمود واعظی، رئیس‌دفتر رئیس‌جمهور، او را تهدید کرده درصورت رأی نیاوردن طرح تشکیل وزارت بازرگانی در مجلس شورای اسلامی، برکنار خواهد شد.