«مزرعه خانواده» را از ما نگیرید!

مریم قاسمی

 هنگام عبور از خیابان شهید درجزینی و روبه‌روی شرکت تولید دارو وارد بوستان 15خرداد شدیم و پس از چند دقیقه پیاده‌روی به محلی رسیدیم که به مزرعه خانواده شهرت دارد. اینجا زمینی کشاورزی ایجاد شده که به قطعه‌های 8متر مربعی تقسیم و بین بانوان علاقه‌مند به کاشت و نگهداشت انواع سبزیجات ارائه شده است. این مزرعه خانواده از سال1387 تاکنون محل یادگیری و کاشت و برداشت انواع محصولات و سبزیجات بوده و از سال1397 به بعد با حمایت شهرداری منطقه18 به یک مرکز کارآفرینی زودبازده تبدیل شده است. علت حضور ما در این محل، ابراز ناراحتی و نگرانی بانوان ساکن در محله تولیددارو به یک تصمیم است. به گفته شهروندان، عده‌ای می‌خواهند مزرعه خانواده را خراب و در اینجا زمین بستکبال بسازند، درحالی‌که که با این کار زحمات چندساله بانوان هدر می‌رود و خیلی‌ها که از این طریق امرارمعاش می‌کنند، بیکار می‌شوند و کمک خرجی خانواده‌شان را از دست می‌دهند.
چند نفر از شهروندان در زمین سبزیکاری مشغول کار هستند. «زهرا الماسی» یکی از بانوان هم‌محله‌ای است که در مزرعه خانواده بوستان 15خرداد، زمین کوچکی برای کاشت سبزی دارد و از کارش بسیار راضی است. او عنوان می‌کند که امید خیلی از شهروندان به همین مزرعه کوچک است؛ جایی که سال‌ها قبل شهرداری دراختیار بانوان گذاشته و برای اینکه به اینجا برسد، خون دل بسیاری خورده شده است. الماسی سال‌هاست که در قطعه زمین خود سبزی و صیفی‌جات می‌کارد. او می‌گوید: «تا قبل از سال جدید، میزان کاشت و برداشت ما کمتر بود، اما پس از زمان شیوع کرونا که با کاهش رفت و آمدها به بوستان 15خرداد مواجه شدیم، بیشتر وقتمان را به حفظ و مراقبت از این مزرعه می‌گذرانیم و به تبع آن میزان تولید ما هم از قبل بیشتر شده است.»
او در این قطعه زمین سبزیجاتی برای مصارف روزانه خود و خانواده‌اش می‌کارد و مقداری از آن را هم می‌فروشد. الماسی درباره حرف و حدیث‌هایی که درباره مزرعه خانواده 15خرداد شنیده، می‌گوید: «خدا کند که شایعه باشد یا مسئولان از این کار صرفنظر کنند. از مدیرانی که قصد دارند مزرعه را خراب کنند و به جای آن زمین بسکتبال بسازند، می‌خواهیم که زمین مناسب دیگری برای این کار پیدا کنند و به نظر شهروندان احترام قائل شوند. نباید این زمین را از بانوان علاقه‌مند به پرورش گل و گیاه بگیرند.»

زحمت زیادی برای‌‌ آبادانی زمین کشیدیم
«کبری قنبری» یکی دیگر از بانوان هم‌محله‌ای است که هر روز به زمین زراعی‌اش سر می‌زند و با آبیاری، هرس و رسیدگی به گیاهانش تلاش می‌کند تا محصولات بهتر و باکیفیت‌تری تولید کند. او از فراز و نشیب و سختی‌هایی که برای احیای این مزرعه خانواده کشیده شده، صحبت می‌کند و می‌گوید: «روز اولی که قرار بود بخشی از بوستان 15خرداد را به محل کشت و برداشت گیاهان و سبزیجات تبدیل کنند را فراموش نمی‌کنیم. اینجا زمین بایر و بی‌استفاده‌ای بود که با تلاش بانوان به مزرعه‌ای سرسبز و بانشاط تبدیل شد.»
قنبری عنوان می‌کند که این مزرعه برای بانوان ساکن در محله تولید دارو، محل خوشگذرانی و تفریح نیست، بلکه فضایی برای پر کردن اوقات فراغت بانوان، یادگیری و توانمندسازی آنها برای کاشت انواع محصولات کشاورزی و سبزیجات و همچنین حضور در بازار تولید و کسب معاش برای کاهش مشکلات اقتصادی خانواده‌هاست.»
«عالیه شیرمحمدی» هم که از شنیدن خبر تخریب مزرعه خانواده، حسابی شوکه شده می‌گوید: «چرا مسئولان قبل از تصمیم‌گیری برای چنین کارهایی با مردم مشورت نمی‌کنند تا نظر آنها را بدانند؟ خراب کردن مزرعه خانواده که محل آموزش و تولید محصولات کشاورزی و سبزیجات است، به بهانه ساخت زمین بسکتبال منصفانه نیست. ضمن اینکه در ضلع شمالی بوستان 15خرداد، درست در همانجایی که سال‌ها پیش خط آهن تهران – تبریز به زیر زمین منتقل شده، زمین و فضای مناسبی برای ساخت سوله و سالن ورزشی وجود دارد.» او اضافه می‌کند: «بانوان ساکن در این محله فاقد امکانات موردنیازشان هستند و اگر قرار باشد که مزرعه خانواده را نیز از آنها بگیرند، دیگر چیزی برای استفاده آنها باقی نمی‌ماند.»

مزرعه منفعت بیششتری دارد
«زینب شیخی» و «مهوش ایزدی» از بانوان فعال در زمینه کاشت و نگهداشت انواع گل و گیاه هستند. شیخی درباره برنامه‌هایی که در مزرعه خانواده اجرا شده، می‌گوید: «شهروندان علاقه‌مند به یادگیری و چگونگی کاشت و نگهداری از گیاهان، به‌صورت رایگان در کلاس‌های مرکز تحقیقات و آموزش اداره فضای سبز شهرداری منطقه18 شرکت کرده و پس از گرفتن قطعه زمین کوچک در این بوستان و تهیه بذر، به‌طور عملی با مراحل کاشت انواع محصولات کشاورزی و سبزیجات از جمله بادمجان، گوجه‌فرنگی، خیار، بامیه و... آشنا شده‌اند. وجود مزرعه خانواده برای ساکنان محله تولید دارو آنقدر عایدی و منفعت داشته که بتواند مانع از اجرای چنین طرحی شود.»
ایزدی نیز با انتقاد از تصمیمی که بدون مشورت و نظرخواهی از مردم گرفته شده، می‌گوید: «هیچ کدام از شهروندان از اینکه در محل زندگی‌شان امکانات ورزشی ایجاد شود، ناراحت نمی‌شوند، اما ایجاد زمین ورزشی در جایی که به فضای سبز زیبا تبدیل شده و مورد استفاده شهروندان است، هیچ توجیهی ندارد و ناراحت‌کننده است.»
شیرمحمدی هم در ادامه صحبت‌های آنها می‌گوید: «این مزرعه خانواده که تعداد زیادی از بانوان در ساخت آن سهمی دارند، قابلیت‌های فراوانی مثل تولید و عرضه انواع گل‌های آپارتمانی و تزیینی و بخش برداشت و فروش انواع سبزیجات و... دارد. اگر مسئولان حمایت می‌کردند و در کنار مزرعه خانواده، نمایشگاهی برای عرضه محصولات بانوان درست می‌کردند، شک نکنید که اینجا خیلی مورد استقبال شهروندان قرار می‌گرفت و تعداد بیشتری از افراد جویای کار، صاحب شغل و حرفه می‌شدند.»
بانوان ساکن در محله تولید دارو از مسئولان شهرداری منطقه18 می‌خواهند که مانع تخریب مزرعه خانواده بوستان 15خرداد شوند و راه‌اندازی زمین بسکتبال را در نقطه دیگری دنبال کنند.

شهردار منطقه18/ موضوع را کارشناسی و بررسی می‌کنیم
به محض اطلاع از مشکلاتی که بانوان ساکن در محله تولیددارو با آن مواجه شده‌اند، موضوع را از مسئولان شهرداری منطقه18 پیگیری کردیم. «سیدمحمد فیاض»، شهردار منطقه18 با بیان اینکه اجرای هر نوع پروژه کوچک و بزرگ محلی بدون مطالعه و تحقیق میدانی و شنیدن دیدگاه و نظر شهروندان از جمله شورایاران و معتمدان محله با شکست مواجه می‌شود، می‌گوید: «باید دید کارشناسان مربوطه برای این تصمیم چه توجیه و مستنداتی دارند. برای اینکه حقوق شهروندان حفظ شود، چند نفر از کارشناسان خبره و باتجربه شهرداری منطقه از محل موردنظر بازدید کرده و تبدیل مزرعه خانواده و تغییر کاربری آن به زمین بسکتبال را با دقت مورد تحقیق و بررسی قرار می‌دهند. به شهروندان این اطمینان را می‌دهیم که اگر این تصمیم‌گیری دور از ضوابط و اصول شهروندمداری باشد، مانع از اجرای آن می‌شویم.»