صلابت صدا

ستایش یگانه   

از جمله افرادی که حیاتش شهادتی است عینی و ملموس بر صحت و راستی قطعه مشهور «تنها صداست که می‌ماند»، ژاله علو است که در 14مرداد1306 با نام شوکت علو در کوچه شریعت، واقع در محله سنگلج تهران، متولد شد. پدرش ارتشی و پدربزرگ وی، علوالسلطنه، از خوشنویسان دوران قاجار بود. او در کودکی با آثار حافظ ، سعدی و مولانا انس گرفت و در نوجوانی در چند انجمن ادبی و گروه شعرخوانی عضویت داشت. ژاله در سال1326 از دانشسرای مقدماتی فارغ‌التحصیل و سال بعد وارد رادیو شد. او که از بنیانگذاران برنامه «داستان شب» رادیو است، نخستین نمایشنامه‌ای که به‌طور زنده برای «داستان شب» اجرا کرد، «دختر خورشید» نام داشت که نصرت‌الله محتشم کارگردانش بود. اجراهای موزیکال وی در رادیو، او را بر آن داشت که نام هنری «ژاله» را برای خود برگزیند. ژاله در سال1328 به هنرستان هنرپیشگی رفت و سال بعد فارغ‌التحصیل شد. در سال1327، با «طوفان زندگی» علی دریابیگی، وارد سینما شد و نخستین اجرای تئاتری خود را در سال۱۳۲۸، در نمایش «ماری مادلن» در «تئاتر فردوسی» تجربه کرد. ژاله علو فعالیت در دوبله را از سال۱۳۳۱ در استودیو «پارس فیلم» و با گویندگی به‌جای دلکش در فیلم «مادر» ساخته اسماعیل کوشان آغاز کرد و پس از آن در فیلم‌های زیادی به‌جای ستارگان معروف سینمای جهان همچون سوفیا لورن و سوزان هیوارد حرف زد. حضور وی در تلویزیون، در سال‌های بعد از انقلاب، با سریال «امیرکبیر» (1364) رقم خورد. آخرین حضور وی در تلویزیون به ایفای نقش مادر مختار ثقفی در سریال «مختارنامه» برمی‌گردد و در سینما نیز در سال1397 در فیلم «مجبوریم» رضا درمیشیان جلوی دوربین رفت که این فیلم هنوز اکران نشده است. اغراق نیست اگر بگوییم مشخصه بارز و منحصربه‌فرد ژاله علو، در هر مدیومی که حضور داشته، صدای باصلابت و دلنشین او بوده است؛ صدایی که گویی از دیروز تاریخ می‌آید و در فردای تاریخ هم جاودانه خواهد ماند.