اینترنت
عقب‌نشینی اپراتورها؛ بازگشت بسته‌های به‌صرفه
سرانجام پس از حدود ۴۵روز، 2 اپراتور مسلط کشور با تلاش دولت و وزارت ارتباطات بسته‌های بلندمدت اینترنت موبایل را به اپلیکیشن‌های خود بازگرداندند
محمد کرباسی- دبیر گروه دانش و فناوری
پس از حدود ۴۵روز کش‌و‌قوس سرانجام 2اپراتور مسلط کشور از اقدام مشترک‌شان برای گران‌کردن و حذف برخی بسته‌های اینترنت موبایل صرف‌نظر کرده و بسته‌های بلندمدت و به‌صرفه به اپلیکیشن‌ها و کدهای ستاره‌مربع بازگشت. از حدود ۱۳تیرماه به‌صورت ناگهانی در اقدامی که وزیر ارتباطات از آن به‌عنوان «تبانی» یاد کرد، 2اپراتور بزرگ کشور به‌صورت هماهنگ بسته‌های به‌صرفه ازجمله سه‌ماهه، شش‌ماهه و یکساله را حذف کردند و قیمت برخی بسته‌ها هم به‌شدت افزایش پیدا کرد. در این مدت بخش‌های مختلف دولت ازجمله وزارت ارتباطات و سازمان تنظیم مقررات به‌عنوان زیرمجموعه این وزارتخانه تلاش کردند تا قیمت و شرایط به وضعیت گذشته بازگردد. هرچند در ابتدا تصور می‌شد با اخطارهای رگولاتوری، این مسئله خیلی سریع حل می‌شود اما این ماجرا چند هفته طول کشید.
هرچند به‌گفته مقام‌های همراه اول و ایرانسل خرید بسته‌های بلندمدت از سایت اپراتورها امکان‌پذیر بود، اما براساس آمار وزارت ارتباطات تنها ۲درصد خرید بسته اینترنت همراه کشور از طریق سایت اپراتورها صورت می‌گیرد و ۹۸درصد کاربران به‌خاطر راحتی و در دسترس‌بودن از اپلیکیشن‌ها یا کدهای دستوری استفاده می‌کنند. در اپلیکیشن‌ها و کدهای USSD اپراتورها عملا تنها بهترین گزینه بسته‌های یک‌ماهه بود. این مسئله باعث گرفتاری و مشکل برای بسیاری از مردم و کسب‌وکارها شد؛ به‌ویژه افرادی مانند رانندگان تاکسی‌های اینترنتی یا پیک‌های استارتاپ‌ها که با درآمدهای پایین مجبور به استفاده از اینترنت موبایل گران برای کارشان بودند.
خوب اما دیرهنگام
یکشنبه‌شب ابتدا بسته‌های سابق ایرانسل به روی اپلیکیشن آن بازگشت و مدت کوتاهی بعد حسین فلاح جوشقانی، معاون وزیر ارتباطات و رئیس سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی در توییتر خود نوشت: امشب 2اپراتور تلفن همراه بسته‌های اینترنتی بلندمدت و پرطرفدار حذف‌شده خود را بازمی‌گردانند. با وجود این توییت حدود ظهر روز گذشته‌بود بسته‌های به‌صرفه به اپلیکیشن همراه اول بازگشت.
به‌دنبال این مسئله روز گذشته محمود واعظی، مسئول دفتر رئیس‌جمهوری در توییتی، بازگشت بسته‌های اینترنتی حذف‌شده را «اقدام مثبت» خواند. او با استفاده از هشتگ حق‌الناس که معمولا از سوی محمدجواد آذری‌جهرمی، وزیر ارتباطات استفاده می‌شود، نوشت: پیگیری‌های مجدانه وزارت ارتباطات در این زمینه و همکاری - هرچند دیرهنگام - اپراتورها قابل تقدیر است.
بسته‌های بلندمدت برای کاربران قیمت مناسب و به‌صرفه‌تری دارند اما وقایع اخیر نشان داده که 2اپراتور کشور از وجود آنها دل خوشی ندارند و ترجیح می‌دهند کاربران نهایتا بسته‌های یک‌ماهه و با حجم ترافیک پایین‌تر را تهیه کنند. مثلا در شرایط فعلی که همچنان برخی بسته‌ها با افزایش قیمت روبه‌رو هستند، قیمت هر گیگابایت ترافیک در بسته یک‌ماهه حدود ۱۰هزار تومان است اما در بسته یکساله ۷۰گیگابایتی قیمت هر گیگابایت به حدود ۲۳۰۰تومان کاهش پیدا می‌کند.
هم‌اکنون شما می‌توانید بسته یکساله با ۷۰گیگابایت حجم را در همراه اول به قیمت ۱۵۹هزار تومان و بسته یکساله با حجم ۷۲گیگابایت را در ایرانسل به قیمت ۱۵۵هزار تومان خریداری کنید.
تقابل تمام‌عیار
طی هفته‌های گذشته وزارت ارتباطات به‌شدت پیگیر بازگشت قیمت و وضعیت بسته‌های تلفن همراه به روال قبل بود که با مقاومت اپراتورها روبه‌رو شد. پس از اخطارهای معمول حتی برای 2اپراتور مسلط کشور برگه جریمه‌های ۲میلیارد‌تومانی صادر شد اما به آن هم توجهی صورت نگرفت. حتی در مقطعی نامه رگولاتوری به بورس درباره تخلف اپراتورها باعث شد برای حدود ۲۴ساعت نماد همراه اول تعلیق شود.
وزیر ارتباطات در آن زمان هشدار داد که برخورد با تخلف اپراتورها برایشان عبرت‌آموز خواهد بود و هدف از جریمه‌ها الزام آنها به تعدیل قیمت خدمات به‌نفع مردم است.
به‌دنبال بی‌توجهی اپراتورها به اخطارها و جریمه اولیه، دولت طی نامه‌ای با امضای اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس‌جمهوری با اولتیماتومی ۴۸ساعته به وزارتخانه‌های ارتباطات و فناوری اطلاعات، اقتصاد و دارایی، اطلاعات و سازمان برنامه و بودجه کشور اجازه داده تا براساس مصوبه جدید رگولاتوری برای برخورد با گرانفروشی اپراتورها، با شرکت‌های متخلف در این زمینه برخورد کنند.
براساس این نامه، سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی می‌تواند دارنده پروانه ارائه خدمات ارتباطی و فناوری اطلاعات را درصورت عدم‌رفع تخلف از مقررات تعرفه‌ای ظرف ۴۸ساعت از زمان ابلاغ به دارنده پروانه و تا زمان رفع کامل تخلف به ازای هر روز تأخیر در رفع هر تخلف، تا سقف یک‌دهم درصد از درآمد ناخالص سالانه براساس آخرین صورت مالی حسابرسی‌شده جریمه کند.
به‌صورت حدودی این جریمه می‌توانست بالغ بر روزانه ۱۷ تا ۱۸میلیارد تومان شود و سنگینی آن به‌نظر باعث عقب‌نشینی اپراتورها از تصمیم‌شان شد. تخمین زده می‌شد که تخلف در یک ماه می‌توانست برای همراه اول جریمه ۵۱۰میلیارد تومانی و برای ایرانسل جریمه ۳۳۰میلیارد تومانی را به‌همراه داشته باشد.
درانتظار جبران خسارت
از مجموع حدود ۷۸میلیون کاربر اینترنت پهن‌باند کشور ۶۹میلیون نفر کاربر اینترنت موبایل هستند و واضح است افزایش ناگهانی و ۱۰۰درصدی قیمت، باعث مشکلات بیشتری برای مردم به‌ویژه در دوران شیوع کرونا می‌شود. وزارت ارتباطات پیش از این تأکید کرده بود که اپراتورهای تلفن همراه علاوه بر بازگرداندن بسته‌های به‌صرفه سابق باید نسبت به جبران خسارت وارد‌شده به کاربران اقدام کنند. هنوز خبری در این رابطه منتشر نشده و مشخص نیست چه اقدامی قرار است در این رابطه برای جبران خسارت کسانی که مجبور به خرید بسته‌های گران شده‌اند، صورت بگیرد.
