همه اتفاقاتی که به مرگ 19 نفر انجامید

محمود مولایی ـ خبر‌نگار

حادثه آتش‌سوزی مرکز درمانی سینا مهر 10تیرماه در شرایطی اتفاق افتاد که 2انفجار در این محل صورت گرفت و علاوه بر  19جان‌باخته در این حادثه، نگرانی‌های بسیاری را هم در جامعه ایجاد کرد. مهدی داوری، مدیرعامل سازمان آتش‌نشانی شهرداری تهران عصر دیروز میهمان مؤسسه همشهری بود. او درباره حادثه سینامهر گفت: «حادثه کلینیک سینا مهر تلخ بود. هرچند این حادثه زمان زیادی نبرد و شاید کمتر از یک ساعت بود، اما متأسفانه آثار تلخی به جای گذاشت. این را عرض کنم که به ایمنی ساختمان‌ها باید خیلی توجه کرد و حتما نباید یک آتش‌سوزی اتفاق بیفتد که ساعت‌ها طول بکشد و خدای ناکرده آسیب‌ها یا خسارت زیادی از خود به جای بگذارد. این حادثه می‌تواند در مدت زمان کوتاه و حتی خیلی کوتاه‌تر از اتفاقی که برای کلینیک سینا مهر رخ داد، بیفتد. سال گذشته در تهران و در یک منزل مسکونی یک حادثه آتش‌سوزی رخ داد و از زمانی که به سازمان آتش‌نشانی اطلاع داده شد تا زمانی که همکاران ما اطفای حریق کردند، 15دقیقه زمان برد. با این حال، متأسفانه 5نفر در این حادثه کشته شدند. حالا شاید خیلی بازتاب اجتماعی پیدا نکرد، اما این اهمیت موضوع را نشان می‌دهد که توجه به نکات ایمنی چقدر ضرورت دارد. توجه کنید که ذهن‌ها نباید به این سمت برود که چنین حوادثی تنها در مورد مراکز درمانی اتفاق بیفتد و در هر جایی که به نکات ایمنی توجه نشود، ممکن است این اتفاق رخ دهد. حالا ممکن است این اتفاق در خانه مسکونی، مغازه، کارگاه و... بیفتد. در واقع هر جا که غفلت صورت بگیرد، می‌تواند حادثه رخ دهد.» 
اما علت این حادثه چه بود؟ سازمان آتش‌نشانی تحقیقاتی را از زمان وقوع حادثه انجام داد که اکنون نتایج آن اعلام شده است. داوری در این رابطه تأکید کرد: «درباره حادثه سینامهر طبق تحقیقاتی که سازمان آتش‌نشانی انجام داد و بررسی‌هایی که توسط کارشناسان ما صورت گرفت، آتش‌سوزی از اتصال برق در کولر آبی روی سقف کلینیک شروع و از طریق کابل‌های برق به سرعت به پایین منتقل می‌شود. متأسفانه در انبار کلینیک هر وسیله‌ای از لباس‌های یک‌بار مصرف گرفته تا تجهیزات و احتمالا الکل طبی و... وجود داشته است. این مسئله باعث گسترش بسیار سریع آتش‌سوزی و انفجار شده است. تعداد سیلندرهای زیاد اکسیژن که در آنجا وجود داشته، حریق را به سرعت توسعه داده است. هر سیلندر اکسیژن می‌تواند شعاع انفجاری حداقل تا 50متر داشته باشد. هرچند ما 2انفجار داشتیم، اما شعاع آن سبب شد ساختمان‌های روبه‌رو و مجاور هم دچار آتش‌سوزی شوند و این موضوع شرایط را برای عملیات سخت ‌کرد.»

علت قطعی حادثه مشخص شده است
یک‌ماه بعد از حادثه آتش‌سوزی در کلینیک سینا مهر و بعد از گمانه‌زنی‌های متعدد درباره مقصر اصلی این سانحه، عضو کمیسیون سلامت مجلس علت آغاز حادثه کلینیک سینامهر را ناشی از اتصالی برق کولر موجود در سقف کاذب پارکینگ مجموعه اعلام کرده که منجر به آتش‌سوزی کولر و فروریختن سقف کاذب شده است.
به گزارش همشهری، راه‌اندازی مرکز درمانی در یک ساختمان مسکونی، آن‌هم در معبری نامناسب باعث شد که شعله‌ها بخش بزرگی از ساختمان را به آتش بکشد و موجب کشته شدن 19نفر شود. دلیل این حادثه و ارتباط آن با تغییر کاربری ساختمان، در این مدت بار‌ها مطرح شده است و در آخرین مورد جلیل میرمحمدی میبدی، عضو کمیسیون سلامت مجلس با تشریح حادثه رخ داده بیان کرد که اتصالی برق کولر موجود در سقف کاذب پارکینگ مجموعه علت حادثه اعلام شده است که منجر به آتش‌سوزی کولر و فروریختن سقف کاذب شده است. در اثر این ریزش مواد الکلی و اشتعال‌زای موجود زیر آن محل، آتش گرفته و نهایتا به 2 عدد از کپسول‌های اکسیژن سرایت کرده و باعث  انفجار آنها می‌شود. این موارد کاملا قطعی است و از جانب تمامی کارشناسان اعم از آتش‌نشانی، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی به‌عنوان علت اصلی حادثه مشخص شده است.


مکث
تجهیزاتی که به آتش دامن زدند

رئیس کمیسیون بهداشت، محیط‌زیست و خدمات شهری شورای شهر تهران گفت: «براساس بررسی‌های انجام‌گرفته از سوی تمام گروه‌های کارشناسی، عامل اولیه آتش‌سوزی همان اتصالی برق کولری بوده که بر سقف کاذب حیاط نصب شده بود.»
زهرا صدراعظم‌نوری با اشاره به اینکه این حیاط به یک پارکینگ مسقف تبدیل شده بوده و انبوهی از سیلندرهای اکسیژن و تجهیزات مورد نیاز فعالیت پزشکی ازجمله لباس و گان در آن انبار شده بود، گفت: «این تجهیزات پس از اتصالی و جرقه کولر مشتعل شده و با انفجار سیلندرها این آتش‌سوزی به دیگر نقاط کلینیک گسترش یافته است.» صدراعظم نوری در پاسخ به این سؤال که با توجه به مشخص شدن علت حادثه مقصران بروز آن را چه کسانی می‌توان معرفی کرد، گفت: «این مسئله در ‌شأن دستگاه قضایی است بهتر است افراد و ارگان‌های دیگر در این‌باره نظر ندهند.»
او در ادامه خاطرنشان کرد: «چیزی که در این حادثه مشخص است این است که ساختمان به‌صورت غیراستاندارد مورد بهره‌برداری قرار گرفته و بارگذاری‌های آن مناسب نبوده است و بهره‌برداران باید پاسخگوی این خسارت‌های جانی و مالی ایجاد شده باشند».
این عضو شورای شهر استفاده نابجا از فضاهای در اختیار کلینیک ازجمله انبار کردن سیلندرهای اکسیژن و لباس‌های بیمار و گان‌های پزشکی و نصب کولر آبی در یک منطقه ناایمن و همچنین استفاده غیرمجاز از پله‌های خروجی و پشت بام مجموعه را از عوامل بروز حادثه در این ساختمان عنوان کرد. پشت‌بام کلینیک هم از سوی بهره‌برداران با تغییر کاربری به فضای کاری تبدیل شده بود که در زمان بروز حادثه باعث کند شدن اقدامات آتش‌نشانی شد.
این عضو شورای شهر با اشاره به اینکه گزارش کمیسیون متبوعش درباره علت حادثه کلینیک سینا مهر به رئیس شورای شهر تقدیم شده است، درباره زمان اعلام نتیجه این گزارش در صحن شورا گفت: «این مسئله منوط به‌نظر رئیس شوراست.»