خانه‌های قرینه برادران لولاگر

  سعید برآبادی 

در ابتدای دوران پهلوی، برای اثبات به‌روز بودن معماری یک ساختمان، باید یکی از نکات کلیدی معماری این دوره در آن رعایت می‌شد یا به شکلی عیان و به قول امروزی‌ها، «تابلو» در طراحی بنا به‌چشم می‌خورد. استاد حسن بنا، معمار اوایل دوران رضاشاهی، وقتی پیشنهاد برادران لولاگر برای ساخت دو خانه قرینه در انتهای یک کوچه در خیابان نوفل‌لوشاتوی امروزی را دریافت کرد، پلان خانه را نیم دایره و هلالی شکل کشید تا بتواند خروجی کارش را «امروزی» نشان دهد. این خانه که از نخستین مجتمع‌های مسکونی ایران به‌حساب می‌آید در حوالی سال 1309به سفارش اکبر و محمدباقر لولاگر ساخته شد و استاد حسن بنا، با تیزهوشی، هر دو خانه را روبه‌روی هم و به شکلی قرینه ساخت تا نشان دهد در حیات تازه تهران، معماری خانه‌ها دیگر در حصار دیوارهای بلند و به شکل درونگرا نیست؛ حالا خانه‌ها زیر امنیت نصفه‌و‌نیمه‌ای که اداره نظامی پایتخت داشت، می‌توانند پنجره‌های بزرگی رو به کوچه داشته و به نوعی برونگرا طراحی شوند. تا چندسال پیش که مجموعه عکسی از این دو خانه منتشر شد، کمتر کسی کوچه لولاگر را جز به پیتزا داوودش می‌شناخت اما همین عکس‌ها بهانه‌ای برای ورود شرکت‌های ساختمان‌سازی به این کوچه شدند و در نهایت اکنون این دو خانه مرمت شده و به‌عنوان بوتیک‌هتل «حنا» با قیمت‌های آن‌چنانی، نوستالژی تهران قدیم را زیر لایه‌ای از زرق‌وبرق بازسازی‌های امروزی به شما می‌فروشد.