مخازن رنگی پسماند خشک و تر به خانهها میآید
در فاز دیگری از طرح کاهش پسماند کاپ 200هزار مخزن جداگانه پسماند جدید به ساختمانها منتقل میشود
محمود مولایی- خبرنگار
با حذف مخازن 1100لیتری پسماند از سطح شهر تهران و جایگزین کردن مخازن جدید بهنظر میرسد گامهای بزرگی در مدیریت پسماند پایتخت برداشته شود.
بهگزارش همشهری، در نیمه سوم خرداد ماه سرانجام اجرای پایلوت طرح کاپ (کاهش پسماند) در 4منطقه6، 16، 21و 22انجام شد. به این ترتیب در برخی از نقاط این مناطق، مخازن فعلی زباله جمعآوری شد و به موازات آن مخازنتر و خشک رنگی جدید به برخی مراکز مانند ساختمانهای بلند مرتبه، میادین میوه و ترهبار و شهروند رفتند تا زبالهها بدون اینکه در مخازن 1100لیتری ریخته شود، بهصورت تفکیک شده و در فضای بسته به مخازن جدید ریخته شود.
اکنون بیشتر از یکماه است که در این 4منطقه طرح کاهش پسماند بهصورت پایلوت اجرا میشود و اکنون سازمان مدیریت پسماند از برنامهریزی برای انتقال 200هزار مخزن جداگانه پسماند خشک وتر دیگر به ساختمانها خبر میدهد.
معاون امور اجتماعی و فرهنگی سازمان پسماند شهرداری تهران در این رابطه میگوید: «هماکنون طرح کاپ با هدف حذف و کاهش پدیده زباله گردی، کاهش تولید پسماند و تفکیک در مبدا بهطور پایلوت در مناطق 6، 16، 21و 22اجرا میشود. در طرح جدید، بهطور کلی انتقال مخازن تفکیک پسماند تر و خشک به 200 هزار پلاک ثبتی در شهر تهران پیشبینی شده است. روند کار نیز بدین شکل است که براساس تعداد واحدها و خانوارها، 2مخزن مشکی (برای پسماندهای تر) و آبی رنگ (برای پسماندهای خشک) با ظرفیتهای متفاوت به هریک از ساختمانهای تحت پوشش ارائه شود و با هماهنگی پیمانکاران پسماند تر و خشک مناطق، مخازن مشکی رنگ 3 بار در هفته و مخازن آبی رنگ 2بار در هفته تخلیه شوند.» نرگس رجایی ادامه میدهد: «امیدوار هستم تا با اجرای طرح کاپ در تمامی مناطق تهران و ایجاد زیرساختهای لازم همچون اپلیکیشنهای جمعآوری پسماند خشک، بهتدریج شاهد کاهش هزینههای حمل و انتقال پسماند و در نتیجه کاهش مصرف سوخت و آلودگی هوا، کاهش میزان پسماند ورودی به مجتمع آرادکوه، توسعه صنایع بازیافت، کاهش دفن و حفظ محیطزیست و افزایش خلوص پسماندهایتر و در نهایت تولید کمپوستی مرغوبتر در مجتمع آرادکوه باشیم.»
24روز پسماند تهران به اندازه برج میلاد
برج میلاد وقتی به بهرهبرداری رسید، بنا به اینکه سازه غولآسایی داشت، یکی از پرسشهایی که به ذهن خطور میکرد، این بود که وزن این برج چقدر است؟ وزن برج میلاد 161هزار تن است که در برابر بسیاری از سازههای عظیمالجثه شهر تهران وزن بسیار بالایی دارد.
اکنون اگر زبالههای کل کشور را 3 روز یکبار اندازهگیری کنند، چیزی بیشتر از وزن برج میلاد میشود. در کشور روزانه حدود 58هزار تن پسماند تولید میشود و در کلانشهر تهران نیز تولید روزانه پسماند حدود 6هزار و 500تن است.
بدینترتیب، اگر زباله شهروندان تهرانی را هر 24روز یکبار وزن کنند، به وزن برج میلاد میرسد. البته میزان پسماند روزانه تهران نسبت به سال گذشته کاهش پیدا کرده است، اما همین 6هزار و 500تن پسماند روزانه معادل اندازه وزن 38هواپیمای بوئینگ 747(بدون بار و مسافر) خواهد بود. به هر حال، میزان تولید پسماند در شهر تهران همچنان بالاست و بهنظر میرسد، در آینده نیز مشکلاتی را برای مجتمع پردازش و دفع آرادکوه بهوجود بیاورد.
معاون امور اجتماعی و فرهنگی سازمان پسماند در این رابطه میگوید: «واقعیت این است که مرکز آرادکوه برای مدت نیم قرن محل دفن پسماندهای شهر تهران و حتی برخی از شهرها و روستاهای اطراف بوده است. با توجه به شرایط فعلی و محدودیت زمین باقی مانده تنها درصورت احداث مرکز دفن جدید میتوان به دفن پسماندها طی 10الی 15سال آینده امیدوار بود. در غیر این صورت و با ادامه روند فعلی تنها برای چند سال آتی امکان دریافت پسماندها در این مجتمع وجود دارد.»
53هزار مخزن در گذر زمان
ساماندهی مشکل زباله در شهر تهران مختص دهه 90نیست و به دههها قبل برمیگردد. رجایی، معاون سازمان پسماند درباره روشهای مدیریت پسماند در دهههای گذشته عنوان میکند: «طرح مکانیزاسیون خدمات شهری در اواخر دهه 70و اوایل دهه 80بهصورت پایلوت در چند منطقه از تهران به مرحله اجرا درآمد و در نهایت در اواسط این دهه در کل شهر تهران فراگیر شد. در قالب این طرح مخازن 1100لیتری مشکی رنگ در معابر مختلف شهر نصب شدند و بهتدریج بهعنوان محلی برای ذخیرهسازی موقت کیسههای حاوی پسماند خانوارها در میان شهروندان معرفی شدند.» او با بیان اینکه نصب 53هزار مخزن در اماکن مختلف شهر درگذر زمان با مشکلات زیادی همراه شد، اضافه میکند: «از جمله مهمترین این مشکلات میتوان به حذف درِ مخازن و گسترش حضور و فعالیت عوامل غیرمجاز جمعآوری پسماند خشک در شهر تهران اشاره کرد. حذف درب مخازن با انتشار بو و تکثیر حشرات موذی و فعالیت جانوران موذی مثل گربه و موش همراه بود و از طرفی سهولت دسترسی عوامل غیرمجاز به پسماندهای خشک تفکیک نشده موجود در مخازن را فراهم کرد.» با همه اینها، بهنظر میرسد تشدید فعالیت عوامل غیرمجاز و افزایش قیمت پسماندهای خشک، هزینههای تحمیلی به خدمات شهری و پاکبانان برای نظافت زمینهای اطراف مخازن را افزایش میدهد. البته همین موضوع محرکی برای مطالعه و اجرای طرح کاپ برای حل مشکلات موجود شد.