گزارش
نخستین محله پسماند صفر ایران
اهالی شهرک فرهنگیان بجنورد برای بازیافت پسماندهای آلی از طریق لارو سرباز مگس سیاه آستین همت بالا زده‌اند
راحله عبدالحسینی | روزنامه‌نگار
اهالی شهرک فرهنگیان بجنورد روزشماری می‌کنند تا ششم شهریور از راه برسد؛ روزی که قرار است پویش نخستین محله پسماند صفر ایران را شروع کنند.
در این پویش که در مرحله اول با همکاری ۲۵ خانوار از هزار خانوار شهرک آغاز می‌شود، آموزشگران و تسهیلگران استارت‌آپ «ماندایران» با آموزش و جلب مشارکت اهالی و جمع‌آوری پسماند تر، مزرعه محلی لارو سرباز مگس سیاه را راه‌اندازی می‌کنند؛ فرآیندی که پسماند‌تر را به تغذیه‌ای سالم برای حیوانات و گیاهان تبدیل می‌کند. این پویش در نهایت به بازاریابی و تأمین سرمایه برای کل شهرک فرهنگیان بجنورد منجر می‌شود.
به شرط همکاری شهروندان
جمعیت 91.5 میلیون نفری ایران روزانه ۵۵ هزار تن پسماند تر تولید می‌کند؛ از دورریز و ضایعات میوه و سبزی گرفته تا نان، لبنیات و غذا. معضل پسماند تر برای محیط‌زیست شامل آلودگی منابع آبی، خاک و هوا بارها گوشزد شده، اما تاکنون کاری برای رفع این مشکل انجام نشده است. مؤسس استارت‌آپ ماندایران می‌گوید که پویش اهالی شهرک فرهنگیان برای تبدیل شدن به محله پسماند صفر ایران از آنجا آغاز شد که پسماند را نه ته‌مانده‌ای بی‌ارزش، بلکه بخشی از چرخه زندگی دانستیم. راه و رسم این پویش هم به این شکل است که با آموزش و مشارکت تک‌تک اعضای جامعه پسماند تر به چرخه طبیعت بازمی‌گردد.مصطفی اخلاقی تأکید می‌کند: «کارخانه‌های کمپوست‌سازی هم چون نقش شهروندان را اصل ماجرا ندانسته‌اند به نتیجه‌ای که باید، نرسیده‌اند،»
این پسماند تر بی‌بو است
در شهرک فرهنگیان بجنورد با هزار خانوار روزانه بین ۲ تا ۳ تن پسماند با کامیون‌های شهرداری از در منازل جمع می‌شود. این ۳ تن پسماند با تمام آلودگی‌هایی که دارد، مسافت ۱۰ تا ۱۵ کیلومتری را طی می‌کند تا برای دفن به کوه باباموسی برسد. نگهداری یا تفکیک پسماند تر به‌دلیل تولید بوی نامطبوع همیشه دردسرساز است و یکی از دلایلی که شهروندان قید بازیافت پسماند تر را می‌زنند، همین است. آموزش در این پویش وقتی آغاز می‌شود که اهالی با دریافت یک ماندباکس یا ظرفی که پسماند تر را در آن بریزند، بازیافت زنده پسماندهای آلی را در خانه انجام می‌دهند. مؤسس استارت‌آپ ماندایران می‌گوید: «این سیستم با کمک لاروهای حشره سرباز سیاه، مواد غذایی دورریختنی را به خوراک مغذی و کود طبیعی تبدیل می‌کند؛ آن هم بی‌صدا، بی‌بو و بدون نیاز به برق یا تکنولوژی پیچیده.»
مشاغل پایدار محلی
این پویش محیط‌زیستی که این روزها در مرحله تکمیل زیرساخت‌ها برای اجراست، مشاغل محلی هم ایجاد می‌کند. مصطفی اخلاقی می‌گوید: «مدیریت پسماند در محله، یعنی داشتن سیستم جمع‌آوری پسماند تر و راه‌اندازی مزرعه محلی لارو و بعد هم بازاریابی برای فروش محصول و همه این موارد مشاغل محلی پایدار ایجاد می‌کند که هم ارزش اقتصادی دارد و هم در راستای محیط‌زیست است.»
مکث
تجربه‌های مشابه
مؤسس استارت‌آپ ماندایران تاکنون تجربه‌های موفقی در زمینه بازیافت پسماند های آلی داشته است. مصطفی اخلاقی می‌گوید: «بازگرداندن پسماند تر به چرخه محیط‌زیست را در مجتمع کشتارگاهی مشهد، کارخانه میوه‌خشک‌کنی در شهرک صنعتی سمنان و دامداری فاروج اجرا کرده‌ایم. شهرک فرهنگیان بجنورد نخستین تجربه برای پسماند شهری است.»
ماندباکس استفاده شده در پویش
« پسماند صفر ایران»
