موسیقی متن: ارکستر کلنل وزیری
انقراض قاجار و ظهور پهلوی مصادف میشود با تاسیس سینماهای تازه
سعید مروتی
آخرین سال سلطنت آخرین شاه قاجار، مصادف شد با رونق تدریجی سینماداری و تاسیس سینماهای تازه. احمدشاه جای خود را به سردار سپه داد تا دورانی تازه آغاز شود. البته تاسیس سینماهای تازه، نه ربطی به رفتن قاجار داشت و نه ارتباطی با آمدن پهلوی. سینما پدیدهای تازه بود که سیاستمداران و صاحبان قدرت هنوز کاری به آن نداشتند. نهایت بهره از سینما، این بود که وقتی در آبان ۱۳۰۴ سردار سپه، رضا شاه شد از خانبابا معتضدی دعوت شد با دوربین و سهپایهاش به مجلس مؤسسان برود و مراسم را ضبط کند. در همین سال بود که آرنولد یاکوبسن، سینما مایاک را در تبریز افتتاح کرد و بوشهریها صاحب سینما درخشان شدند. اما هیجانانگیزترین اتفاق سینمایی سال ۱۳۰۴ را کلنل علینقی وزیری رقم زد. وزیری 2سال بعد از راهاندازی ارکستر مدرسه ملی موسیقی، کلوب موزیکالش را تبدیل به سالن سینما کرد. این روایت روحالله خالقی است که ارکستر کلنل وزیری هنگام نمایش فیلمها در سالن سینما مینواخت تا تصاویر صامت جاندارتر شوند. شاگردان استاد مقابل پرده هنرنمایی میکردند و گاهی خود کلنل وزیری هم به جمع نوازندگان میپیوست تا موسیقی متن، آبرو و اعتبار بگیرد. سینما بهعنوان یکی از مظاهر تجدد، بهتدریج راه خودش را در جامعه ایرانی پیدا میکرد. هنوز فیلم ایرانی ساخته نمیشد و تنها ایرانی پشت دوربین فیلمبرداری خانبابا معتضدی بود، ولی سینماهای تازه، در حال گسترش و تاسیس بودند و فیلمهای صامت خارجی روی پرده میآمدند و میشد در سینما صنعتی فیلمهای بیصدا را با موزیک کلنل وزیری تماشا کرد.