سرقت
دزدها سر شب به دزدی می‌روند
گزارش همشهری از شگردهای سارقانی که برای شروع تعطیلات نوروزی لحظه شماری می‌کنند تا خانه‌های خالی را در کمتر از چند دقیقه جارو کنند
آزاده خانی| خبرنگار:
ایام نوروز بهترین زمان برای سارقان خانه است تا به‌راحتی بتوانند با استفاده از خلوتی خیابان‌ها و غیبت صاحبخانه‌ها، دست به سرقت بزنند و با برداشتن لوازم باارزش مانند طلا، ارز و لوازم الکترونیکی فقط با یک سرقت دو ساعته میلیون‌ها تومان پول به جیب بزنند.
یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های شهروندان در ایام نوروز برای رفتن به سفر و دید و بازدیدهای نوروزی امنیت خانه‌شان است. با همه بگیر و ببندهای پلیس و اجرای طرح‌های ویژه، باز هم سارقان یک قدم از پلیس‌ها جلوترند. آنها منتظر کوچک‌ترین فرصت هستند تا نقشه تبهکارانه خود را به اجرا درآورند.
سردار محمدرضا مقیمی- رئیس پلیس آگاهی ناجا- از آغاز به‌کار قرارگاه جهادی مبارزه با سرقت در همه استان‌های کشور خبر می‌دهد و می‌گوید: «برای راه‌اندازی قرارگاه مبارزه با سرقت، نقشه همه سرقت‌های خرد و کلانی را که در کشور اتفاق افتاده بود با کمک کارآگاهان زبده پلیس آگاهی ترسیم کردیم. هدفمان هم این بود که با نقشه‌خوانی فعالیت سارقان، درست سر بزنگاه آنها را دستگیر کنیم». سردار مقیمی با اعلام اینکه به‌دست آمدن این نقشه سرقت، خیلی از شگردهای قدیمی سارقان به ویژه سارقان خانه‌رو را باطل کرد ادامه داد: «خیلی جالب است که سارقان، زمان سرقت را از ساعات پایانی شب و بامداد به سرشب‌های شلوغ یعنی ساعت‌های ۱۹ تا ۲۱ تغییر داده‌اند». یکی از قدیمی‌ترین جرایم علیه اموال که در جوامع مختلف معمولا مجازات‌های سختی هم برای مرتکبین آن پیش‌بینی شده، جرم سرقت است.
به گفته مقیمی، این جرم به‌دلیل سهل‌تر بودن آن در مقایسه با جرایمی مثل کلاهبرداری و همچنین محسوس بودن منفعت حاصل از آن در مقایسه با جرایم علیه اشخاص، بخش بزرگی از جرایم ارتکابی در کشور‌های مختلف را تشکیل می‌دهد به همین جهت توجه ویژه علمای حقوق را به‌خود معطوف داشته است.
هم‌اکنون در بیشتر کشور‌های جهان، جرم سرقت به‌دلیل تنوع و گستردگی آن به انواع مختلفی که هرکدام شرایط خاص و مجازات‌های مخصوص به‌خود را دارد تفکیک شده است که از این بین می‌توان از سرقت ساده، سرقت مقرون به آزار یا تهدید، سرقت در شب و نظایر آن نام برد. علاوه بر آن برای مبارزه موثر با جرم سرقت، برخی از اعمال مرتبط با این جرم نیز در نظام‌های حقوقی مختلف واجد وصف مجرمانه شناخته شده‌اند.
تغییر ساعات دزدی
سردار مقیمی با استناد به آماری که نشان می‌داد سرقت در کشور کاهش داشته و در برابر آن کشفیات افزایش یافته است می‌گوید: «در پایش‌های تخصصی از نحوه سرقت متهمان سابقه‌دار و باندهایی که به‌صورت سریالی اقدام به سرقت می‌کنند متوجه شدیم که سارقان برای اجرای نقشه سرقت‌های خود ساعت‌های ۱۹ تا ۲۱ را انتخاب می‌کنند». لو رفتن ساعت سرقت سارقان آن هم از سوی پلیس یک ضربه اساسی به سارقان حرفه‌ای بود که خیلی خونسردانه نقشه سرقت‌هایشان را عملی می‌کردند و بدون برجا گذاشتن هیچ سرنخی از محل حادثه می‌گریختند.
رئیس پلیس آگاهی ناجا در ادامه می‌گوید: بررسی‌های کارآگاهان اداره آگاهی نشان می‌دهد با تغییر ساعت سرقت، سارقان استرس کمتری را برای سرقت خانهها متقبل می‌شوند، چون مالکان در این زمان به‌خاطر بیدار بودن دیگر همسایه‌ها و وجود تردد در کوچه و خیابان، هنگام خروج از خانه نکات ایمنی را در نظر نمی‌گیرند و به خیال اینکه زود برمی‌گردند بعضا پنجره‌ها را هم باز می‌گذارند یا فقط به بستن درخانه اکتفا می‌کنند، همین بی‌احتیاطی‌ها باعث سوءاستفاده سارق و اجرای نقشه سرقت می‌شود. سردار مقیمی می‌گوید: «این یک اصل پلیسی است که سارق‌ها و تبهکارها همیشه یک قدم از پلیس‌ها جلوتر هستند.
درست مثل همان اصلی که می‌گوید قاتل به صحنه جرم برمی‌گردد. اگر ساعت 7 عصر ماشین باربری جلوی در یک مجتمع بایستد و اقدام به بار زدن کند هیچ یک از همسایه‌ها شک نمی‌کنند که احتمال دارد طرف سارق باشد. در ساعت‌های ابتدایی شب همه در جنب و جوش هستند و حتی اگر سارق‌ها قفل در را هم ببرند کسی به آنها بدگمان نمی‌شود. در نتیجه آنها با خیال راحت می‌توانند کارشان را انجام دهند».
شگردی به نام توپی‌زنی
سردار مقیمی ضمن برشمردن شگردهای سرقت یکی از آنها را شرح می‌دهد: «یکی از نقشه‌های تکراری و نخ‌نمایی که سارقان برای سرقت از خانهها به‌کار می‌برند، روشی است به نام توپی‌زنی. سارقان با داشتن دیلم و وسایلی شبیه آن، توپی‌های قفل‌ها را می‌شکنند و وارد خانه می‌شوند. از آنجا که توپی در شکسته می‌شود بین سارقان این شگرد به توپی‌زنی معروف شده است».
رئیس پلیس آگاهی ناجا اضافه می‌کند: «این روش خیلی هم پر سروصداست و جلب توجه می‌کند اما چون سارق‌ها سرشب و در فاصله زمانی به‌اصطلاح سرچراغی اقدام به سرقت می‌کنند کسی متوجه ماجرا نمی‌شود. پس فرقی نمی‌کند چه ساعتی از خانه خارج شوید مهم این است که اولا همه نکات ایمنی را رعایت کنید بعد هم شهروندی هوشیار و مسئولیت‌پذیر باشید و کوچک‌ترین سروصدایی را جدی بگیرید. تجربه ثابت کرده دقت همسایه‌ها و سرکشی آنها به کوچه و خیابان چنان ترسی در دل سارق‌ها می‌اندازد که بی‌خیال سرقت می‌شوند و بلافاصله پا به فرار می‌گذارند».
کاغذهای سفید و خانه‌های خالی
طبق اظهارات رئیس پلیس آگاهی «کاغذ سفید» وسیله‌ای است که به سارقان منازل بسیار کمک می‌کند. این گروه از سارقان از کاغذ سفید و زنگ در خانهها برای سرقت‌هایشان استفاده می‌کنند. روش کاغذ سفید و زنگ خانه به این صورت است که سارقان در مناطق مورد سرقت پرسه می‌زنند و با دیدن خانه مورد نظر آن را انتخاب کرده و سراغ آن می‌روند. آنها زنگ خانه را به صدا درمی‌آورند و اگر کسی آیفون را جواب بدهد، آدرس اشتباهی می‌دهند و در غیراین صورت کاغذی را بین در می‌گذارند و سراغ کارهایشان می‌روند اما ساعتی بعد برمی‌گردند و اگر کاغذ نیفتاده باشد، مشخص می‌شود کسی وارد خانه نشده و آنها می‌توانند به‌راحتی سرقت‌شان را انجام دهند.
برای همین هم هست که در توصیه‌های پلیسی بارها اعلام شده علاوه بر توجه و دقت به حفظ اموال خودتان، مراقب اموال همسایه‌ها هم باشید. همین که قبض برق، گاز، تلفن و تراکت‌های تبلیغاتی را از لای در بردارید نقشه سارقان را نقش بر آب کرده‌اید.
چگونه اموال مسروقه را شناسایی کنیم؟
رئیس پلیس آگاهی ناجا، با اشاره به اینکه اجناسی که دارای شماره سریال هستند، از سوی پلیس قابل کشف و پیگیری هستند می‌گوید: «هرچند که دوره سرقت لوازم برقی از خانهها تمام‌شده است و کمتر سارقی به سراغ لوازم داخل خانه می‌رود اما اگر شماره سریال اشیای برقی را یادداشت کنید و همراه داشته باشید درصورت سرقت این اشیا پلیس آگاهی می‌تواند لوازم سرقتی را پیگیری کند و بازگرداند».
سردار مقیمی ادامه می‌دهد: «سارقان به‌دنبال پول، طلا، سکه و ارز هستند و بسیاری از آنان از محل نگهداری اموال در منازل باخبرند؛ مثلا می‌دانند که مردم این اشیا را در اتاق کودکان مخفی نمی‌کنند بنابراین در مکان‌های بخصوصی به‌دنبال اموال گران‌قیمت می‌گردند و پس از سرقت نیز در کوتاه‌ترین زمان، آنها را به پول تبدیل می‌کنند. قرار دادن طلاها و سکه‌های طلا و نقره در کیسه برنج یا داخل یخچال و در کشوی میز توالت یا حتی گاوصندوق‌های خانگی ضد‌سرقت و حریق هیچ کدام جلوی سرقت آنها را نمی‌گیرد، چون همه این محل‌ها مورد توجه سارقان است و در برخی پرونده‌ها حتی کل گاوصندوق را برای سرقت محتویات آن به سرقت برده‌اند».
ایمن‌سازی بالکن و کانال کولر
سارقان در روزهای آخر سال به شگردهای مختلفی متوسل می‌شوند؛ برای نمونه بسیاری از آنها با عنوان شرکتی که خدمات قالیشویی ارائه می‌دهد دست به سرقت فرش‌های شهروندان می‌زنند البته این شگرد تازه‌ای نیست؛ زیرا مدتی است که آنها دیگر زحمت بردن اسباب و اثاثیه را به‌خود نمی‌دهند، چون فقط به سرقت وجه نقد و جواهرات فکر می‌کنند.
برای ناکام گذاشتن سارقان منازل بهتر است، نام ساکنان کنار زنگ و آیفون نوشته نشود تا سارقان با معرفی خود به‌عنوان قوم و خویش یکی از همسایگان نتوانند وارد آپارتمان شوند.
برای پیشگیری از سرقت از واحدهایی که در طبقه‌های اول و دوم قرار دارند نیز باید بالکن‌ها را ایمن‌سازی کرد.
سردار مقیمی می‌گوید: «سارقان بیشتر از طریق کانال کولر وارد طبقات بالای آپارتمان‌ها می‌شوند به همین‌خاطر ایمن‌سازی کانال کولر نیز باید جدی گرفته شود».
دست سارقان را بخوانید
اصل دیگری که شهروندان می‌توانند با استفاده از آن سارقان را ناکام بگذارند، پیش‌بینی نحوه فعالیت آنهاست؛ زیرا آن‌طور که کارشناسان تاکید می‌کنند، سارقان منازل برای اجرای نقشه خود، غروب و حول و حوش ساعات 5 تا 6 را انتخاب می‌کنند، در واقع آنها در این ساعات در اطراف خانه‌هایی که شناسایی کرده‌اند پرسه می‌زنند و منتظر می‌مانند تا صاحبخانه از منزل خارج شود.
به همین دلیل باید به شهروندان توصیه کرد در این زمان‌ها سنجیده عمل کنند؛ به این شکل که برای گمراه کردن سارقان از چراغ‌های تایمردار استفاده کنند یا هنگام خروج تمام اعضای خانواده همزمان از خانه خارج نشوند. رئیس پلیس آگاهی به شیوه‌های نخ‌نماشده پنهان کردن اشیای قیمتی از سوی برخی شهروندان اشاره کرده و اضافه می‌کند: «شهروندان باید بدانند پنهان کردن اشیای قیمتی مانند طلا، جواهرات یا وجه نقد در اتاق خواب یا لابه‌لای لباس‌ها کاری بیهوده است، چون سارقان به‌خوبی از این ماجرا باخبرند».
گاوصندوق‌های حرفه‌ای بخرید
سردار مقیمی با اشاره به روش‌های سارقان برای سرقت خانهها می‌گوید: «یکی از انواع سرقت‌هایی که آثار بسیار زیانباری روی روح و روان خانواده‌ها می‌گذارد، سرقت خانه است. بسیاری فکر می‌کنند سرقت منازل همیشه در شب رخ می‌دهد ولی این ذهنیت باید تغییر کند و مردم باید بدانند سرقت‌ها معمولا در ساعات اولیه غروب آفتاب تا ساعت 11شب رخ می‌دهد یا در طول روز اتفاق می‌افتد».
وی ادامه می‌دهد: «برخی ساکنان آپارتمان‌ها وقتی به داخل ساختمان می‌روند و در پارکینگ آنها اتوماتیک است تا لحظه بسته شدن کامل آن صبر نمی‌کنند. در این لحظه سارقانی که کمین کرده‌اند، به دور از دید راننده وارد ساختمان می‌شوند».
به گفته رئیس پلیس آگاهی ناجا، سرقت خانه در تهران همراه با زاغ‌زنی است. سارقان با خودرو در خیابان‌ها پرسه می‌زنند و وقتی خروج خانواده‌ای را از خانه مشاهده کردند، زنگ خانه را به صدا درمی‌آورند و زمانی که از خالی بودن آن مطمئن شدند، سرقت را انجام می‌دهند.
دزدان خانه در ساعات اولیه شب وقتی چراغ خانه‌ای خاموش باشد، مطمئن می‌شوند کسی در خانه نیست و این‌گونه خانهها هدف قرار می‌گیرد. آنها ابتدا زنگ خانه را به صدا درمی‌آورند و اگر کسی جواب نداد خانه مورد نظرشان را نشان می‌کنند و منتظر می‌مانند تا سر فرصت نقشه‌شان را عملی کنند.
سردار مقیمی که حسابی از دست خانواده‌هایی که مقدار زیادی پول، سکه طلا و ارز را در خانه نگهداری می‌کنند شاکی است در این‌باره می‌گوید: «الان سرقت از خانه برای یک سارق خیلی باصرفه‌تر از سرقت مسلحانه است.
در صورت دستگیری هم مدت محکومیتش خیلی کمتر از انجام یک سرقت با استفاده از سلاح گرم است». او ادامه می‌دهد: «برای من جای تعجب است که چرا خانواده‌ها این همه پول نقد و طلا را در خانه و بدون رعایت نکات امنیتی نگهداری می‌کنند، امروزه هدف سارقان پول و طلاست. خانواده‌ها عادت دارند پول نقد و طلا را در اتاق خواب و داخل کشوی میز آرایش قرار دهند. در سال‌های اخیر مردم شروع به خرید بی‌رویه گاوصندوق‌های سبک و غیرایمن کرده‌اند. سارقان به‌راحتی گاوصندوق‌های سبک را حمل می‌کنند. در این موارد زحمتی که کشیده‌ایم این است که تمامی اسناد، جواهرات و وجوه نقد را یکجا جمع کرده و در اختیار سارق قرار داده‌ایم.
اگر کسی قصد خرید گاوصندوق را دارد، باید گاوصندوقی بخرد که به‌راحتی قابلیت حمل نداشته باشد و در محلی نصب شود. سارق‌ها درسرقت از خانهها چه در شمال و چه در جنوب شهر آن‌قدر طلا عایدشان شده است که شایعه کرده‌اند با دستگاه فلزیاب به سرقت می‌روند. درصورتی که این ادعایی‌است که محلی از اعراب ندارد».
او به خانواده‌ها توصیه می‌کند درصورتی که به بانک‌ها اعتماد ندارند گاوصندوق‌های خانگی را به در یا اسکلت ساختمان پیچ و مهره کنند تا امکان جابه‌جایی آن وجود نداشته باشد.
رئیس پلیس آگاهی ناجا با بیان اینکه سارقان خانه‌های تهران اهل چند استان خاص هستند، می‌گوید: «تهران، هدف سارقان شهرهای خاص است اما این مجرمان باید بدانند که در چنگال پلیس گرفتار خواهند شد و برای مجازات شدید در اختیار مراجع قانونی قرار می‌گیرند. این افراد باید از اقدامات مجرمانه‌شان دست بردارند. آنها فکر می‌کنند چون از شهرستان به تهران آمده‌اند و دارای پاتوق نیستند، هیچ وقت گرفتار نمی‌شوند اما باید بدانند پلیس امروزه تجهیزاتی در اختیار دارد که مجرمان را در هر نقطه‌ای شناسایی می‌کند. ممکن است برخی از سرقت‌ها هیچ‌گاه کشف نشود ولی بیشتر سرقت‌ها کشف می‌شوند و سارقان به دام می‌افتند».
یکی دیگر از توصیه‌های پلیسی استقاده از قفل‌های ضد‌سرقت حرفه‌ای است. شهروندان می‌توانند برای اطمینان از ایمنی قفل و در منازل خود، از کارشناسان کمک بگیرند؛ برای نمونه قفل‌سازهای محلی می‌توانند تا حدی در این خصوص به شهروندان مشاوره بدهند. افزون بر این، نصب دوربین مداربسته در اطراف و داخل منازل نیز اقدامی پیشگیرانه است.
اسباب کشی در عید ممنوع است
مقیمی ادامه می‌دهد: «برای کاهش میزان آمار سرقت از خانهها چند سالی است که با همکاری همه کلانتری‌ها اسباب‌کشی در ایام نوروز در شهرها و کلانشهرها ممنوع شده است؛ یعنی اگر کسی بخواهد از 15اسفند تا 15فروردین اسباب‌کشی کند حتما باید از کلانتری محل سکونت و محلی که قرار است به آنجا اسباب‌کشی کند مجوز بگیرد». پلیس باید ضریب امنیت محله‌های مختلف مناطق را مشخص کند تا شهروندان بهتر بتوانند برای ایمن کردن منازل خود اقدام کنند؛ زیرا بیشتر سرقت‌هایی که در تعطیلات نوروزی اتفاق می‌افتد، سرقت‌های سریالی است؛ یعنی از سوی باندهای تبهکار اتفاق می‌افتد.
با توجه به‌نظر کارشناسان باید یادآور شد در کنار آموزش و آگاهی دادن به شهروندان برای ناکام گذاشتن سارقان، نهادهایی مانند پلیس و قوه قضاییه نیز باید برای بهبود شرایط اقدام کنند؛ یعنی با شناسایی معابر و محله‌هایی که به دلایلی مانند ضعف در سیستم روشنایی به محل مناسبی برای سرقت تبدیل شده‌اند، از نهاد‌های مسئول بخواهند چنین مشکلاتی را برطرف کنند.
ده‌فرمان
توصیه‌های پلیس برای مراقبت از اموال
درصورت خروج از منزل تنها به قفل در خروجی اکتفا نکرده و تمام درهای داخلی ساختمان اعم از در پشت بام، هال، اتاق‌ها، آشپزخانه، حمام و حیاط خلوت را قفل کنید.
حتی برای یک‌بار هم کلید خود را روی قفل جا نگذارند.
- از قرار دادن کلید زیر جاکفشی، داخل کفش و سایر نقاط قابل دسترسی خودداری کنید.
- کلید منزل خود را در دسترس افراد غیرمطمئن قرار نداده و حتی‌الامکان از خالی گذاشتن منزل خودداری کنید.
- برای اطمینان بیشتر، روی دیوارها، تمام پنجره‌ها و نقاط قابل نفوذ مانند نورگیر و پاسیو حفاظ محکم و مقاوم نصب کنید.
- در پشت بام منزل خود را در اسرع وقت به حفاظ نرده‌ای و قفل آویز مطمئن مجهز کنید.
- برای جلوگیری از سرقت منزل خود به روش توپی‌زنی، توپی قفل را با بدنه در همسطح کرده و درصورت عدم‌امکان لوله‌ای فلزی به دور آن جوش دهید.
- حتی‌الامکان درهای ورودی و داخلی منزل خود را به سیستم هشدار‌دهنده مجهز و از نگهداری وجوه نقد و طلا و جواهر به مقدار زیاد در منزل خودداری کنید.
- نزد افراد ناشناس و افرادی که به آنها اعتماد کافی ندارید از میزان اموال و دارایی خود در منزل صحبت نکرده و در مواقعی که به مسافرت می‌روید از همسایگان یا اقوام مورد اطمینان خود بخواهید از منزلتان مراقبت کنند.
- نسبت به اتومبیل‌ها و موتورسیکلت‌های متوقف و سرنشینان آن در اطراف منزل خود بی‌تفاوت نبوده و درصورت مشاهده موارد مشکوک، شماره و سایر مشخصات آنها را یادداشت و سریعا به مراکز ۱۱۰ پلیس اطلاع دهید.
