«همشهری» از وضعیت متناقض افزایش شهریههای مدارس در سال تحصیلی جدید گزارش میدهد
بازگشت به مدارس دولتی
با وجود حذف کلاسهای فوق برنامه و احتمال غیرحضوری بودن کلاسها در پاییز امسال، تعدادی از مدارس غیردولتی شهریههای سال بعد را افزایش دادهاند
تعدادی از والدین میگویند با وضعیت فعلی کرونا و شرایط نامشخص پیش رو تصمیم گرفتهاند فرزندانشان را به مدارس دولتی برگردانند
فهیمه طباطبایی ـ خبرنگار
ثبتنام مدارس چند روزی است که آغاز شده اما مؤسسان و مدیران مدارس غیردولتی نه تنها با توجه به شرایط احتمالی شیوع بیماری کرونا در پاییز و زمستان، تغییری در میزان شهریه و نحوه پرداخت آن ندادهاند، بلکه یک قدم جلوتر گذاشته و شهریهها را همچون سالهای گذشته 15درصد و حتی بیشتر افزایش دادهاند. تصمیمی که در آن تعطیلی احتمالی دوباره مدارس و تعلیق فوق برنامهها دیده نشده است. در این میان این پدرها و مادرها هستند که حیران ماندهاند، آن هم در شرایطی که وزارت آموزش و پرورش در این شرایط بلاتکلیفی والدین سکوت کرده است.
شهریه مدارس غیردولتی درحالی افزایش پیدا کرده که بسیاری از والدین دانشآموزان هنوز بر سر بقیه شهریه سال تحصیلی 99-98 با مدیران این مدارس اختلاف دارند و درخواستشان برای برگشت شهریه مربوط به کلاسهای فوق برنامه، سرویس مدرسه، اردوها، ناهار ظهر و... که مدرسه بابت آن از اسفند تا پایان خرداد هیچ هزینهای نداده به نتیجه نرسیده است.
ثبتنام کنیم یا نه؟
تعداد والدینی که از منابع مرتبط با آموزش و پرورش میپرسند که فرزندشان را برای سال تحصیلی بعد در مدرسه غیردولتی ثبتنام کنند یا نه؟ هر روز بیشتر میشود. «کرونا» باعث این تردید و سردرگمی شده. ماندهاند بین شهریه سنگین مدرسه فرزندشان و بیماری که ممکن است باز هم دانشآموزان را چندین هفته یا حتی چندین ماه در پاییز و زمستان خانهنشین کند. دو راهی ناتمامی که در آن وزارت آموزش و پرورش هم راهنمایی و کمکی برای والدین ندارد.
سهیلا زمانی، مادر دانشآموز سهیل فرهمندی که کلاس نهم است، یکی از هزاران والدین ایرانی است که بر سر این دوراهی مانده. مدرسه فرزندش امسال از او 17میلیون شهریه خواسته، در 3چک. یکی چک روز و 2تای دیگر برای اول مهر و آخر آذر99. «واقعا ماندهایم که چه کار کنیم؟ از یک طرف از خدمات آموزش آنلاین مدرسه راضی بودیم، ولی از طرف دیگر هزینههای جانبی مثل اردو و ناهار یا کلاسهای فوق برنامه که به احتمال زیاد برگزار نمیشود را گفتهاند که باید پرداخت کنیم. حالا بماند که شهریه این برنامهها از اسفند سال گذشته مانده و هنوز به ما برنگرداندهاند.»
شهریههای گران برای کلاسهای آب رفته
وضعیت بسیاری از والدین دیگر هم مشابه خانم زمانی است. شهریه مدرسه فرزندشان افزایش یافته ولی مدیر مدرسه حاضر نیست توضیح دهد که چرا تعطیلیهای احتمالی را برای سال تحصیلی آینده درنظر نمیگیرد. حسین معمار هر 2فرزندش به مدرسه غیردولتی میروند و از این نحوه برخورد مدیر مدرسه شکایت دارد: «ابتدای این هفته جلسه گذاشتند و شهریه کلاس سوم ابتدایی را 13میلیون علی الحساب اعلام کردند. یعنی من باید برای دختران دوقلویم 26میلیون بهطور موقت پرداخت کنم. این در حالی است که مدیر مدرسه در جلسه گفت که به احتمال زیاد، سال تحصیلی آینده، کلاسها مجازی برگزار شود یا با رعایت فاصلهگذاری اجتماعی، دانشآموزان فقط هفتهای 2بار به مدرسه بروند. چرا با وجود این احتمالها، باز هم شهریه نهتنها کم نشده، بلکه آن را افزایش میدهند؟ چرا پول کلاسهای فوق برنامه که امکان برگزاری ندارند را میگیرند؟»
مدیران مدارس غیردولتی در حالی شهریهها را 15درصد و حتی بیشتر افزایش دادهاند که هنوز شورای سیاستگذاری، برنامهریزی و نظارت مرکزی وزارت آموزش و پرورش نرخ شهریه مدارس برای سال تحصیلی 1400-1399 را اعلام نکرده و بخشنامه جدیدی روی سایت وزارتخانه و ادارات استانها قرار ندادهاند.
خیال راحت مدیران مدارس
خدیجه مردانی، کارشناس مسائل آموزشی در اینباره به همشهری میگوید: «نظارت بر عملکرد مدارس غیردولتی آنقدر ضعیف بوده که آنها بدون توجه به ضوابط و قوانین عمل میکنند و نسبت به آشکار شدن تخلفاتشان ترس یا نگرانی ندارند. شهریهها را قبل از مصوبه شورای سیاستگذاری افزایش میدهند و بابت هزینههای جانبی رقمهای غیرمنطقی از والدین طلب میکنند.»
او معتقد است که وزارت آموزش و پرورش قادر به برخورد با مدیران متخلف مدارس غیردولتی نیست و والدین هم دستشان در برابر قدرت بلامنازع این مدارس خالی است: «ریشه برخی از این مدارس در سالهای گذشته آنچنان قوی و محکم شده و در بین مدارس دیگر چنان نام و شهرتی برای خود دست و پا کردهاند که حتی نگران از دست رفتن دانشآموزان خود نیستند؛ چون میدانند که متقاضی ثبتنام برای مدرسهشان زیاد است و والدین بسیاری ناچارند فرزندانشان را به این مدارس بفرستند. این اتفاق در مناطقی که مدرسه دولتی با کیفیت نیست، بیشتر رخ میدهد و از این جهت چرا مدیر مدرسه غیردولتی نگران ریزش تعداد دانشآموز باشد؟»
مدارس دولتی شلوغ میشود؟
مدیران آموزش و پرورش استانها هنوز اطلاعات دقیقی از تعداد دانشآموزان ثبتنام شده در مدارس دولتی ندارند؛ چون ثبتنامها تازه آغاز شده و هنوز آمار و اطلاعات دقیقی در اینباره وجود ندارد. اما مدیران برخی مدارس دولتی میگویند که تعداد مراجعان برای ثبتنام میان پایه نسبت به سالهای گذشته افزایش یافته که اغلب هم دانشآموز مدرسه غیردولتی هستند. مصطفی زکاوت پور، مدیر یکی از مدارس ابتدایی دولتی تبریز در اینباره میگوید: «از ابتدای ثبتنامها تاکنون 19دانشآموز از مدارس غیردولتی برای ثبتنام در پایههای دوم تا ششم داشتیم که پیشبینی من این است که در روزهای آینده بیشتر هم شود، اما ما امکان ثبتنام همه این افراد را نداریم.» او میگوید: «این مورد را ما مدیران در آموزش و پرورش منطقه بهعنوان یک مسئله مطرح کردیم؛ چون اگر تعداد این افراد افزایش پیدا کند، قطعا بسیاری از مدارس با مشکل تراکم دانشآموزی در هر کلاس مواجه خواهند شد. همین حالا هم میانگین تعداد دانشآموزان در کلاس درس مدارس دولتی بالاتر از استاندارد است.»
حمدالله سماواتی، مدیر یک مدرسه راهنمایی دولتی در تهران هم میگوید که از مدارس غیردولتی مراجعه برای ثبتنام دارند که بیشتر هم دانشآموز میان پایه هستند: «بسیاری از والدین چون سال تحصیلی آینده را روشن نمیبینند و از طرفی شهریه مدارس غیردولتی به جای اینکه کاهش پیدا کند یا حداقل ثابت بماند، گرانتر هم شده، تصمیم گرفتهاند که فرزندانشان را به مدارس دولتی بیاورند. مدیران آموزش و پرورش هر چه زودتر باید این بحران را ببینند و با تصمیم به موقع جلوی انفجار جمعیت در مدارس دولتی را بگیرند.»
فصل ثبتنام مدارس آغاز شده، مدیران مدارس غیردولتی شهریههای سال تحصیلی بعد را بدون درنظر گرفتن کرونا و در واقع طبق همان فرمولهای گذشته افزایش دادهاند. بسیاری از والدین بر سر دوراهی مدارس دولتی و غیردولتی برای ادامه تحصیل فرزندشان ماندهاند و بسیاری تصمیمشان را برای ترک موقت از مدارس غیردولتی گرفتهاند. آیا مهاجرت به مدارس دولتی آغاز شده یا مدارس غیردولتی از این بحران عبور میکنند؟
مکث
شکایت به کجا بیریم؟
سجاد کلاس چهارم است و به پدرش اعلام کردهاند که برای کلاس پنجم باید 11میلیون شهریه بدهد.3 میلیون پیش پرداخت ثبتنام و 2چک 4.5میلیونی برای ابتدای مهر و ابتدای آذر در غیر این صورت میتواند پرونده فرزندش را بگیرد و به مدرسه دیگری ببرد. او میگوید: «بهنظر من، امسال مدیران مدارس غیردولتی سختگیرتر هم شدهاند. پیشبینی من این بود که چون بسیاری از والدین تصمیم گرفتهاند که بچههایشان را بهخاطر شرایط کرونا برای سال بعد به مدرسه دولتی ببرند، مدیران این مدارس بترسند و برای نگهداشتن دانشآموز، شهریهها را کمتر یا از بعضی از هزینهها کم کنند؛ ولی با آغاز ثبتنام مدارس معلوم شد نهتنها این پیشبینی اشتباه است، بلکه مدیران مدارس پیشاپیش شهریهها را افزایش دادهاند؛ این در حالی است که در برابر سؤال والدین که اگر باز هم مدارس تعطیل شد تکلیف شهریه چه میشود کلیگویی میکنند.» او میگوید: از کلاس 27نفره فرزندش فقط 5نفر از والدین تصمیم به ثبتنام دارند و 11نفر قطعی تصمیم گرفتهاند که فرزندشان را به مدرسه دولتی بفرستند و بقیه مردد هستند: «من خودم میخواهم پسرم را در مدرسه دولتی ثبتنام کنم.»