بازار خودرو آمپر چسباند

بعد از چند اقدام مقطعی در روند اصلاح و ساماندهی ساختار بازار خودرو، به‌نظر می‌رسد تعلل سیاستگذاران در اعلام قیمت جدید خودروهای وطنی و همچنین مسکوت ماندن فروش فوق‌العاده خودروسازان، حال بازار را دوباره خراب کرده؛ به‌گونه‌ای که نه‌تنها قیمت‌های اصلاح شده در حال برگشت به قله‌های قبلی است، بلکه با بلاتکلیف و مرددشدن فروشندگان، اندک خریداران موجود در بازار نیز دچار سرگردانی شده و زمینه را برای رشد هیجانی قیمت‌ها فراهم آورده‌اند. پیگیری همشهری از برخی دلالان خودروی تهران حاکی از این است که فعلاً بسیاری از فروشندگان خودرو منصرف شده‌اند و جدا از اینکه بازار کلاهبرداری داغ شده، معدود فروشندگان باقیمانده نیز در حال بالابردن مظنه فروش هستند. در بازار بلاتکلیف خودرو، حتی دلالان نیز توصیه می‌کنند هرگونه خرید و فروشی سریعاً به انتقال پلاک منجر شود؛ زیرا سوءاستفاده‌کنندگان با وعده انتقال پلاک و سند در آینده نزدیک به‌دنبال فروش مال غیر یا خودروهای مشکل‌دار به خریداران عجول و ناآشنا هستند.

قیمت‌های مصوب گم شد
هفته پیش بود که شورای رقابت و سازمان حمایت در یک نشست خبری مشترک از تعیین قیمت جدید محصولات ایران‌خودرو و سایپا خبر دادند و قرار شد قیمت‌های جدید فردای آن روز یعنی 23اردیبهشت اعلام شود؛ اما در ادامه، گویی موافقان تعیین قیمت خودرو چنان دچار اختلاف شده‌اند که حتی حاضر نیستند خود را متولی اعلام قیمت بدانند. در این شرایط بیش از یک هفته از آغاز کشمکش بر سر اعلام قیمت‌های جدید میان وزارت صنعت و شورای رقابت می‌گذرد و متولیان هر دو مرجع طرف مقابل را مسئول اعلام نرخ می‌داند. 
صادق نیارکی، معاون وزیر صنعت با اشاره به اعلام قیمت‌های جدید خودرو‌ها می‌گوید: «در آخرین جلسه ستاد تنظیم بازار، مسئولیت تعیین دستورالعمل و اعلام قیمت‌ها به شورای رقابت واگذار شده و این شورا باید قیمت خودروها را اعلام کند». اما رضا شیوا، رئیس شورای رقابت، معتقد است: وظیفه ما فقط تعیین دستورالعمل قیمت‌گذاری است و به همین واسطه دستورالعمل قیمت‌گذاری خودرو را تعیین و برای تأیید به رئیس ستاد تنظیم بازار ارسال کرده‌ایم. شیوا می‌گوید: طبق ابلاغیه‌های قبلی ستاد تنظیم بازار باید براساس فرمول شورای رقابت نسبت به تعیین و اعلام نرخ‌ها اقدام کند.

پایان تأثیر مُسکن در بازار خودرو
اهمال‌کاری در ابلاغ قیمت‌های جدید خودروهای تولید داخلی و شفاف‌سازی میزان و نحوه فروش فوق‌العاده خودروسازان باعث شده تمام اثرات مثبتی که این دو سیاست در بازار خودرو به‌جای گذاشته بود یکباره ناپدید شود و بازار با سردرگمی بی‌سابقه‌ای مواجه شود. البته واسطه‌های بازار خودرو که فقط معاملات را جوش می‌دهند می‌گویند هنوز هم اگر به‌صورت منسجم و شفاف، مجموعه تمهیدات اندیشیده برای بازار خودرو اعلام و اجرا شود، احتمال بهبود وضعیت بازار و تعدیل قیمت‌ها وجود دارد و می‌تواند تب فعلی قیمت خودرو را بکشد اما آنها بر این نکته نیز تأکید دارند که این بهبود وضع متناسب با نحوه اجرای سیاست‌ها قابل‌تغییر است و می‌تواند کوتاه یا بلندمدت باشد.

   تحویل خودرو بدون پلاک ممنوع 

در آن‌سوی ماجرای بازار خودرو، اگرچه سیاست‌های کلان این بازار در هاله‌ای از ابهام مانده و بازار را در انتظار قرار داده است، اما سازمان حمایت به فکر نقش ایوان افتاده و طی بخشنامه‌ای، ممنوعیت تحویل خودرو به خریداران بدون الصاق پلاک را گوشزد کرده است. نکته قابل‌تأمل این است که چرا مدعیان تنظیم بازار خودرو بدون نقشه راه و به‌صورت جزیره‌ای وارد عمل شده‌اند و درحالی‌که تابلوی قیمت این بازار مبهم و نامشخص است، درصدد زمینه‌سازی با محتکر و گرانفروش و دلال برآمده‌اند. دیروز ابلاغیه‌ای با امضای عباس تابش، رئیس سازمان حمایت منتشر شد که در آن آمده است: «تحویل هرگونه خودرو به خریداران منوط به الصاق پلاک بوده و از تحویل خودروی بدون پلاک یا تحویل دستی پلاک به خریداران خودداری شود.» این ابلاغیه مسئولیت اقدام نکردن به‌موقع در این زمینه را متوجه شرکت‌های خودروساز دانسته و تأکید دارد درصورت وجود و رؤیت خودروهای فاقد پلاک در محل نمایندگی یا در پارکینگ‌های عمومی به‌عنوان دپو و با ظن احتکار تلقی خواهد شد و شرکت خودروساز به همراه سایر ذینفعان به‌عنوان معاونت در تخلف به مراجع تعزیری معرفی خواهند شد. به گزارش همشهری، این اقدام اگرچه در جای خود می‌تواند اثرات مثبتی بر بازار داشته باشد، اما در شرایطی که متولی دولتی بازار خودرو هنوز در انجام وظایف قانونی خود و اعلام قیمت مصوب خودرو کوتاهی می‌کند، بازار اجرای این سیاست‌های تعزیراتی را ناشی از بحران واقعی در بازار قلمداد می‌کند که معنای آن چیزی جز افزایش کسری خودرو در بازار و جهش بلندتر قیمت‌ها نخواهد بود.