3تصویر از آینده بازار خوراک در ایران

مرکز آمار ایران با انتشار 3گزارش جداگانه تصویری از شاخص پیش‌نگر نرخ تورم، در حوزه تولید محصولات در مرغداری‌های صنعتی، گاوداری‌های صنعتی و زراعت و باغداری و دامداری‌های سنتی در فصل زمستان سال گذشته را ترسیم کرد. این گزارش آماری نشان می‌دهد؛ بهای تولید در زمستان نسبت به پاییز پارسال در بخش مرغداری‌های صنعتی و گاوداری صنعتی رو به کاهش نهاده اما هزینه تولید محصولات در بخش زراعت و باغداری روندی افزایشی را تجربه کرده است.
به‌گزارش همشهری، انتظار می‌رود با شیوع ویروس کرونا نرخ تورم تولید و مصرف در بخش کشاورزی در فصل بهار امسال دچار تغییر شود که باید برای رونمایی از آثار کرونا بر اقتصاد بخش کشاورزی دست‌کم تا انتشار گزارش جدید مرکز آمار ایران منتظر ماند.
روایت رسمی مرکز آمار ایران از نبض هزینه تولید در بخش مرغداری و گاوداری صنعتی ایران نشان می‌دهد نرخ تورم سالانه هزینه تولید مرغداری‌های صنعتی از تابستان تا پایان فصل زمستان سال گذشته یعنی در 3فصل متوالی روندی کاهشی یافته و از 60.54درصد در بهار98 به 19.36درصد رسیده و همچنین نرخ تورم سالانه تولید محصولات گاوداری صنعتی هم در نیمه دوم سال گذشته رو به کاهش بوده و از 72.47درصد در تابستان پارسال به 36.16درصد در زمستان سال گذشته رسیده است.
گزارش جدید مرکز آمار از شاخص قیمت تولیدکننده محصولات مرغداری‌های صنعتی در زمستان١٣٩٨ نشان می‌دهد نرخ تورم نقطه‌به‌نقطه در تولید جوجه‌های یک‌روزه کاهشی 23.8درصدی را تجربه کرده اما در مقابل نرخ تورم کود ناشی از فعالیت مرغداری‌های صنعتی رشدی 71درصدی داشته است. همچنین نرخ تورم پیش‌نگر، در کل بخش مرغداری‌های صنعتی، در زمستان پارسال نسبت به پاییز، با 17.6واحد درصد کاهش مواجه شده است.
از سوی دیگر، هزینه تولید بخش مرغداری‌های صنعتی در زمستان پارسال نسبت به زمستان سال قبل از آن 21.2درصد پایین‌تر آمده به‌نحوی‌که میانگین قیمت دریافتی تولیدکنندگان محصولات مرغداری‌های صنعتی به ازای تولید اقلام خود در داخل کشور در زمستان98 نسبت به زمستان سال97 معادل 7درصد کاهش نشان می‌دهد. مرکز آمار ایران می‌گوید؛ نرخ تورم سالانه تولید در بخش محصولات مرغداری‌های صنعتی از 42.2درصد در فصل زمستان سال97 با کاهشی 22.8واحد درصدی به 19.4درصد رسیده که کمترین میزان تورم سالانه مربوط به نرخ تورم منفی 2.2درصدی تخم‌مرغ خوراکی و بیشترین آن مربوط به کود مرغی به میزان 69.5درصد بوده است. طبق این گزارش درحالی‌که هزینه تولیدات محصولات مرغداری‌های صنعتی در زمستان پارسال در اکثر استان‌های ایران رو به کاهش بوده، استان چهارمحال و بختیاری با نرخ تورم 58درصدی بیشترین میزان افزایش و استان گیلان با کاهش 48درصدی کمترین میزان تورم پیش‌نگر در بخش محصولات مرغداری‌های صنعتی ایران را تجربه کرده و نرخ تورم سالانه شاخص یادشده در استان چهارمحال و بختیاری 96درصد و در استان گیلان به میزان 43درصد برآورد شده است.

نبض تورم در گاوداری صنعتی
گزارش مرکز آمار ایران درباره هزینه تولید در گاوداری صنعتی ایران در فصل زمستان هم نشان می‌دهد کمترین نرخ تورم در بخش پرورش گاو نر به میزان منفی 7.9درصد و بیشترین آن مربوط به کود به میزان 1.6درصد بوده است. همچنین شاخص پیش‌نگر تولید بخش گاوداری صنعتی در فصل زمستان با کاهش 2درصدی مواجه شده است. این گزارش نشان می‌دهد هزینه تولید در گاوداری به روش صنعتی در زمستان پارسال نسبت به زمستان سال97 تا 20.7درصد کاهش‌یافته و نرخ تورم سالانه تولید این صنعت در 4فصل منتهی به زمستان پارسال در مقایسه با مدت مشابه سال قبل از آن با کاهشی 22.7درصدی مواجه شده به‌نحوی‌که کمترین تورم سالانه مربوط به پرورش گاو نر به میزان ١٨.٢درصد و بیشترین آن مربوط به گوساله نر زیر 4‌ماه به میزان ٤٣.٨درصد برآورد شده است. به‌گفته مرکز آمار ایران شاخص قیمت تولیدکننده محصولات گاوداری صنعتی ایران در فصل سرد سال گذشته در اکثر استان‌های ایران رو به کاهش بوده و بیشترین افزایش شاخص کل تورم تولید این صنعت به استان کهگیلویه و بویراحمد به میزان 21.47درصد و کمترین آن به استان آذربایجان به میزان 7.9درصد مربوط بوده است.

   افزایش هزینه تولید زراعت و باغداری

گزارش سوم مرکز آمار ایران به شاخص بهای زراعت و باغداری در زمستان پارسال مربوط است که نشان می‌دهد میزان تغییرات 4فصل منتهی به زمستان سال گذشته به‌عنوان نرخ تورم سالانه با جهشی 26.7درصدی مواجه شده است. این نهاد آماری می‌گوید: نرخ تورم سالانه تولیدکنندگان بخش زراعت، باغداری و دامداری سنتی ایران در زمستان پارسال افزایشی 32.9درصدی را تجربه کرده است. براساس گزارش مرکز آمار ایران،  هزینه تولید گروه غلات در زمستان پارسال نسبت به زمستان سال قبل از آن 6.4درصد کمتر شده اما نرخ تورم سالانه تولید این گروه از کالاهای کشاورزی افزایشی 20.5درصدی را تجربه کرده است. همچنین هزینه تولید گروه میوه‌ها و میوه‌های آجیلی در زمستان پارسال نسبت به زمستان سال قبل از آن 6درصد و نرخ تورم سالانه این اقلام 19.2درصد بیشتر شده درحالی‌که هزینه تولید سبزیجات در زمستان سال98 نسبت به‌مدت مشابه سال97 رشدی 13درصدی و در یک سال منتهی به زمستان پارسال جهشی 53درصدی داشته است. ارزیابی شاخص بهای تولید در بخش دامداری سنتی ایران اما نشان از رشد 1.5درصدی هزینه‌ها در زمستان پارسال نسبت به زمستان سال97 و افزایش 45.5درصدی در یک سال منتهی به زمستان98 نسبت به‌مدت مشابه سال قبل از آن دارد. یافته‌های مرکز آمار ایران همچنین بر افزایش 51درصدی هزینه تولید پرورش‌دهندگان بز و بزغاله در یک بازه زمانی یکساله منتهی به فصل آخر سال گذشته و رشد 49درصدی هزینه پرورش‌دهندگان گاو و گوساله به روش سنتی عمدتاً در روستاهای ایران ‌مهر تأیید می‌زند. در همین مدت هزینه تولید و پرورش گوسفند و بره در دامداری صنعتی ایران که معیشت بسیاری از روستاییان به آن بستگی دارد در یک سال گذشته 48درصد جهش داشته است.