مسکن
این بازار راه خود را می‌رود
بیت‌الله ستاریان ـ کارشناس بازار مسکن
انتخاب بایدن تفاوتی برای سرمایه‌گذاران بازار مسکن ایجاد نمی‌کند. مسکن اصولا در ایران یک کالای سرمایه‌ای است و همین حقیقت این بازار و این کالا را به نوعی در تمامی این سال‌ها جاذب سرمایه کرده است. مطالعات نشان می‌دهد که پایین آمدن ارز ناشی از فشار روانی حاکم بر بازار است. اگر این فشار برداشته شود ممکن است دوباره نرخ دلار بالا برود اما بازار مسکن معمولا راه خود را می‌رود. انتخابات آمریکا ممکن است در کوتاه‌مدت اثر روانی بر بازارهای ایران بگذارد اما اگر از دید وسیع‌تری به فضای بین‌المللی نگاه کنیم این انتخابات دیگر مانند سابق تعیین‌کننده سرنوشت کشورهای جهان نخواهد بود. من بر این باورم که ایالات متحده از جنبه‌های سیاسی، اقتصادی و اجتماعی دچار بحران شده و بایدن به‌عنوان رئیس‌جمهور منتخب آمریکا هنگامی که وارد کاخ سفید شود به قدری درگیر چالش‌های داخلی آمریکا خواهد بود که مجالی برای موضوعات فرعی مثل تحریم دیگر کشورها پیدا نخواهد کرد. اگر آمریکا بخواهد بیشتر از این با ما وارد چالش شود، خودش لطمه بیشتری خواهد دید. در این فضا بازار مسکن رونق پیدا خواهد کرد. از سوی دیگر اقتصاد بین‌المللی سمت و سوی تازه‌ای پیدا کرده است. اقتصاد چین در حال دست پیدا کردن به جایگاه اقتصاد اروپا و آمریکاست تا جایی که توانسته یوآن خود را تبدیل به ارز بین‌المللی کند. من بر این باورم که در بازه زمانی یک ساله، سرمایه‌ها از غرب به سوی شرق سرازیر خواهد شد و اگر این فرض محقق شود، سرمایه‌گذاران چین، ایران، روسیه یا ترکیه را برای سرمایه‌گذاری انتخاب خواهند کرد و این یعنی رونق. مسکن در دوره رونق عموما دچار افزایش قیمت خواهد شد و نقدینگی به سمت آن هدایت می‌شود. در شش‌ماه آینده، ماهی هفت الی 10درصد افزایش را تجربه خواهد کرد و بعد از 1400می‌توان منتظر یک جهش دوباره در بازار مسکن بود.
مکث
چه باید کرد؟
مرور تجربه روسیه پوتین برای رسیدن به راه‌حل ایرانی ثبات اقتصادی و تقویت ارز به‌نظر راهگشاست. روسیه در سال 2013به‌دلیل تحریم از سوی دول غربی، سقوط قیمت نفت، بانک‌های شلخته، اقتصاد زیرزمینی قدرتمند و فاسد و شرایط دیگر مواجه با سقوط ارزش پول و تورم افسارگسیخته شده بود. در این مقطع پوتین، خانم نابیولینا را به سمت رئیس بانک مرکزی روسیه برگزید و او با سیاست‌های سلسله‌وار خود نظیر ایجاد حکمرانی اقتصادی، استفاده از ابزارهای نوین پولی، ساماندهی بانک‌های مخرب روس و اقدامات همگرای دیگر ضمن تقویت روبل، سایه تورم افسارگسیخته را از سر روسیه کم کرد. ایران ما نیز اگرچه مواجه با انبوه دشواری‌های اقتصادی است لیکن بر فرض انتخاب بایدن نیز حباب موجود در نرخ ارز تخلیه خواهد شد و ریال به قیمت ذاتی خود برخواهد گشت. لیکن مهم‌تر از تخلیه حباب ارز به‌دلیل هراس‌زدایی از بازار؛ باید به‌دنبال اصلاح سیاست‌های پولی و مالی به‌منظور پیش‌پذیری مولفه‌های اقتصادی باشیم.
