مفهوم دلاری ترس

مائده امینی ـ روزنامه‌نگار


تحریم‌های آمریکا علیه ایران، تنها مشکل اقتصادی ما نیست اما شاید مهم‌ترین چالشی باشد که امروز در کشور با آن دست و پنجه نرم می‌کنیم. تحریم‌هایی که بخش اعظمی از منابع درآمد ارزی ایران را به نوعی مسدود کرده و با همکاری معضلی به نام تصویب نشدن FATF صادرات کشور را دچار مشکلات جدی کرده است. از بین رفتن برجام، توافقی تاریخی که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا آن را به‌هم زده، نتایج خود را در 2 سال اخیر روی اقتصاد ایران گذاشت و حالا به‌نظر می‌رسد با روی کار آمدن جو بایدن، نامزد حزب دمکرات دوباره قابل دسترس شده است. بعضی از تحلیلگران اقتصادی بر این باورند که حضور بایدن فرصت تنفسی به اقتصاد ایران است که ترامپ آن را دریغ کرده بود. فرصتی که می‌توان امید داشت در آن امکان اصلاح ساختارهای غلط اقتصادی دوباره فراهم شود چرا که با متوقف شدن روند تشدید تحریم‌ها بحران‌های اجتماعی، سیاسی و اقتصادی در کشور اندکی فروکش می‌کند؛ البته اگر دغدغه‌ای برای بهبود و ترمیم این آسیب‌ها در میان مسئولان وجود داشته باشد. بعضی دیگر از تحلیلگران اما بر این باورند که آنقدر خشت‌های اول کج نهاده شده که دیگر به حال این اقتصاد فرقی نمی‌کند ترامپ یا بایدن، قهر یا مذاکره، جنگ یا مصالحه... کمتر از 3سال پیش بود که دکتر مسعود نیلی در این‌باره هشدار داده بود. این اقتصاددان با نام بردن از 5 ابرچالش بزرگ اقتصادی در ایران گفته بود که اقتصاد ایران اسیر یک توهم در سطح سیاستگذار و جامعه شده است. توهمی که دولت خود را متصدی تمام امور اقتصادی می‌داند و جامعه ارائه منابع ارزان از سمت دولت را یک وظیفه بدیهی می‌داند؛ غافل از اینکه همین رویکرد سبب مخارج افراطی دولت و مصرف بی‌رویه جامعه شده است. مسعود نیلی رفع این تمرین اجتماعی غلط ۷۰ ساله را از ضروریات اقتصاد کشور دانسته بود و «بودجه»، 
«صندوق­‌های بازنشستگی»، «نظام بانکی»، «محیط‌زیست» و «منابع آبی» را به‌عنوان ابرچالش‌های اقتصاد ایران فهرست کرده بود. امروز همه آن‌ چالش‌ها به قوت خود باقی‌اند اما سیاست آمریکا در برابر ایران ممکن است تغییر کند. به‌خصوص که بایدن پیش از انتخاب توسط مردم آمریکا، وعده بازگشت به برجام داده بود؛ وعده‌ای که اگرچه هنوز عملی نشده اما همان فردای اعلام پیروزی این کاندیدا تأثیر خود را بر بازارهای اقتصادی گذاشت، سکه به کانال 11میلیون تومان و دلار به کانال 23هزار تومان برگشتند. البته شاخص کل بورس ایران هم بعد از انتشار این خبر، منفی شد و تا پایان هفته منفی ماند. سؤالی که در این میان به‌نظر می‌رسد گوشه ذهن همه در این روزهای پرتلاطم بازارهاست این است که در نهایت تکلیف سرمایه‌گذاران مختلف چه می‌شود؟ آیا قرار است همه آنها که پس‌اندازهای ریالی خود را وارد بازارهای مختلف کرده‌اند متضرر شوند؟ بیشتر اقتصاددان‌ها اما بر این باورند که این معادله پیچیده جواب روشن و ساده‌ای نداشته و برای هراس کنونی سرمایه‌گذاران- حداقل فعلا- تحلیل آرامش‌بخشی وجود ندارد.




بازار خودرو در رکود می‌ماند 


کاهش قیمت طلا می‌تواند ادامه داشته باشد 


سهامداران  آگاه متضرر نخواهند شد 


این بازار راه خود را می‌رود 


پیش‌بینی‌پذیری رؤیایی دست نیافتنی