پس از خروج یکجانبه آمریکا از برجام در سال۲۰۱۸ و بازگشت تحریم‌های فلج‌کننده، ایران سیاست خارجی خود را با تمرکز بر توسعه روابط با قدرت‌های شرقی، یعنی چین و روسیه، تنظیم کرده است. این چرخش که به «نگاه به شرق» معروف است، تلاشی برای کاهش اثرات تحریم‌های غربی و حفظ ثبات اقتصادی و سیاسی است.
دلایل اصلی چرخش به‌سوی شرق
نقض برجام و تحریم‌های آمریکا، خروج آمریکا و ناتوانی اروپا در حفظ منافع اقتصادی ایران تحت تحریم‌ها
منافع مشترک ضد‌تحریم: هر سه کشور (ایران، روسیه و چین) تحت تحریم‌های آمریکا و غرب قرار دارند که این امر زمینه‌ساز همکاری برای مقابله با فشارها‌ست.
اهداف ژئوپلیتیکی: تلاش برای تضعیف سلطه‌طلبی غرب و تقویت نظام چندقطبی در جهان و ایفای نقش فعال‌تر در سازمان‌هایی مانند شانگهای و بریکس
نیازهای اقتصادی ایران: نیاز به سرمایه‌گذاری خارجی (به‌ویژه در بخش انرژی و زیرساخت) و تضمین بازارهای صادرات نفت و گاز
همکاری‌های کلیدی با روسیه
سیاسی و دیپلماتیک
مخالفت با مکانیسم ماشه: وتوی تلاش‌های آمریکا برای بازگرداندن تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران
حمایت در مجامع بین‌المللی: همسویی در مواضع ضدغربی در شورای امنیت و سازمان‌های بین‌المللی
نظامی و امنیتی(مهم‌ترین حوزه)
لغو محدودیت‌های تسلیحاتی: پس از پایان محدودیت‌های قطعنامه۲۲۳۱، گمانه‌زنی‌ها درباره خرید جنگنده‌های سوخو-۳۵ از روسیه مطرح شد.
همکاری در صنایع دفاعی: توسعه موشک‌ها و پهپادها
هماهنگی اطلاعاتی و امنیتی: همکاری در سوریه و مقابله با داعش
اعطای کمک‌های فنی به برنامه فضایی ایران
انرژی و هسته‌ای
سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها: مشارکت در ساخت نیروگاه‌های هسته‌ای (احداث واحدهای جدید در بوشهر) و راه‌آهن
مبادلات نفتی و گازی: ایجاد کریدور حمل‌ونقل شمال-جنوب برای دور‌زدن تحریم‌ها
تجارت کشاورزی: ایران یکی از بزرگ‌ترین خریداران غلات روسیه شد.
همکاری‌های کلیدی با چین
قرارداد ۲۵ ساله:
بزرگ‌ترین قرارداد خارجی تاریخ ایران
برنامه ۲۵ساله همکاری‌های جامع ایران و چین (امضا شده در ۲۰۲۱)
هدف اصلی: مقابله با تحریم‌ها و تضمین توسعه اقتصادی بلندمدت
۲۸۰ تا ۴۵۰ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری احتمالی
انرژی و سرمایه‌گذاری:
هدف‌گذاری: حدود ۲۸۰ میلیارد دلار برای توسعه میادین نفت و گاز و پتروشیمی
تضمین صادرات نفت خام ایران به‌صورت بلندمدت
تخفیف در فروش نفت و پرداخت با ارزهای محلی یا تهاتر جهت اجتناب از سیستم مالی مبتنی بر دلار آمریکا
زیرساخت و حمل‌ونقل:
هدف‌گذاری: حدود ۱۲۰ میلیارد دلار برای توسعه زیرساخت‌ها، شبکه ریلی، بنادر (مانند جاسک) و پروژه‌های مرتبط با طرح جاده ابریشم جدید(طرح یک کمربند-یک جاده)
فناوری و صنعت:
همکاری در زمینه فناوری‌های پیشرفته (مثل5G)
سرمایه‌گذاری در صنایع کلیدی و صنعت خودرو
همکاری امنیتی:
تمرینات نظامی مشترک در خلیج‌فارس و دریای عمان
جمعه 9 آبان 1404
کد مطلب :
266148
لینک کوتاه :
newspaper.hamshahrionline.ir/mQqnr
+
-
کلیه حقوق مادی و معنوی این سایت متعلق به روزنامه همشهری می باشد . ذکر مطالب با درج منبع مجاز است .
Copyright 2021 . All Rights Reserved