آب تا 2 هفته دیگر به هیرمند می‌رسد

سیده زهرا عباسی- خبرنگار

 ماجرای کم‌آبی هیرمند هم مانند خشکسالی سیستان‌وبلوچستان، دردی 20 ساله است. بسیاری از اهالی این شهرستان به دلیل این مشکل و تبعات ناشی از آن چون بیکاری، مهاجرت کرده‌اند و در بسیاری از روستاها، فقط کهنسالان باقی‌ مانده‌اند و آن‌هایی که شرایط رفتن را ندارند.

مهاجرت روستاییان
مرادی از ساکنان روستای «اسک» در شهرستان هیرمند است که مهم‌ترین دلیل مهاجرت اهالی روستایش را کم‌آبی می‌داند. او تاکید می‌کند که افت فشار آب و کم‌آبی زندگی و معیشت ساکنان منطقه را تحت تاثیر قرار داده و هیچ چیز برایشان باقی نگذاشته است.
اهالی «اسک» کشاورز هستند، اما در اغلب ماه‌های سال آبی برای کشاورزی ندارند و باران‌های بهاری و سیلابی که در این فصل از افغانستان به منطقه‌شان می‌رسد هم دردی از آن‌ها دوا نمی‌کند. آن‌ها 20 سال است در این وضعیت زندگی می‌کنند و با همه سختی‌ها از 20 روز دیگر که طوفان‌های شن شروع می‌شود، جزو اولین مناطق درگیر با گرد و غبار هستند.
مرادی از حدود 40 خانوار روستا هم یاد می‌کند که روزانه 2-3 ساعت آب آشامیدنی دارند و هر سال تا آذرماه در این شرایط زندگی می‌کنند. او توضیح می‌دهد: «علاوه بر همه این‌ها کار هم نداریم. اینجا کارخانه‌ای هم وجود ندارد و اگر هم طرحی نیاز به کارگر داشته باشد، به سراغ کارگران غیربومی می‌رود و دست ما خالی می‌ماند.»
جهان‌تیغ هم اهل «اسک» است و مانند مرادی تاکید می‌کند که سیلاب‌های بهاره و بارندگی‌ها دراین فصل هیچ کمکی به بهبود وضعیت آب آشامیدنی هیرمند نکرده است و فقط اندکی وضعیت دامداری و کشاورزی بهبود می‌یابد.

 2 ساعت آب در روز
حق‌شناس ساکن روستای «کهخا» در هیرمند است. روستایی که مانند «اسک» اغلب ساکنانش مهاجرت کرده‌اند و تعداد اندکی حدود 20 خانوار در‌ آن باقی مانده‌اند.
او توضیح می‌دهد که معمولا هر سال از اواخر اردیبهشت یا اوایل خرداد، سهم روستاییان حدود 2 ساعت آب در روز است؛ تازه اگر این آب هم قطع نباشد وافت فشار اجازه بدهد به خانه‌های بالادستی چیزی برسد.

خبرهای خوب برای هیرمندی‌ها
با وجود همه گلایه‌ها اما حالا فرماندار هیرمند خبر می‌دهد که پروژه چند ساله انتقال آب به هیرمند قرار است به زودی به بهره‌برداری برسد و گره از مشکلات اهالی باز کند.
مهدی سرحدی گلایه‌های مردم را به جا می‌داند و به همشهری می‌گوید: «دلیل مشکل آب هیرمند این است که باید آب را از چاه‌نیمه‌ها و شهرستان زهک به این منطقه منتقل کنیم که زمین‌های زهک مشکل معارض داشت که حل و اعتبار هم تامین شده است و پروژ تا 2 هفته دیگر به بهره‌برداری می‌رسد.»
وی با بیان اینکه این پروژه قرار بوده است سال 95 به بهره‌برداری برسد، می‌افزاید: «این پروژه هم جمعیت شهرستان هیرمند را تحت پوشش قرار ‌می‌دهد و با بهره‌برداری از آن دیگر مشکل آب آشامیدنی نخواهیم داشت.»
به گفته سرحدی، رئیس آب منطقه‌ای مدیریت پروژه را به عهده گرفته و تکمیل طرح را از روز گذشته (یکشنبه) آغاز کرده و قول داده است پروژه تا 2 هفته دیگر به اتمام برسد.
 
شاید با بهره‌برداری از این پروژه هیرمندی‌ها به آب برسند و مشکل‌شان رفع شود،‌ اما اغلب شهرها و روستاهای سیستان‌وبلوچستان چنین مشکلی دارند و در انتظار تکمیل پروژه‌های نیمه‌تمام مانده‌اند. بلوچی از اهالی روستای «کریم‌آباد» در قصرقند در منطقه بلوچستان از مشکلات مشابه روستایشان می‌گوید که در تابستان روزانه 3-4 ساعت آب دارند و از یک ماه دیگر کم‌آبی بیشتر دامن‌شان را می‌گیرد.

طرح‌های نیمه تمام آبرسانی در سیستان‌وبلوچستان
مدیرعامل آب وفاضلاب سیستان و بلوچستان  با بیان اینکه در زمان پیک مصرف کمبود 1100 لیتر آب در ثانیه موجب بروز مشکلاتی به ویژه در زاهدان، چابهار، کنارک و سراوان می‌شود به همشهری می‌گوید:‌ دلیل اصلی این مشکل، تکمیل نشدن طرح‌های آب‌رسانی است. علیرضا قاسمی،  با  اشاره به افزایش 20 درصدی مصرف آب بعد از شیوع کرونا می‌افزاید: بارندگی‌های اخیر در حوزه شمال و جنوب استان وضیعت منابع آبی را تا حدودی بهبود بخشیده و تقریبا از شرایط بحرانی خارج کرده است. با این وجود در برخی از شهرها مثل زاهدان که تاسیسات پاسخگو نیست، تاثیری نداشته است و باید با حمایت دولت طرح‌های آب‌رسانی استان به ویژه خط دوم انتقال آب از چاه نیمه به زاهدان را تکمیل کنیم. به گفته وی، افزایش ظرفیت انتقال آب به میزان 100 لیتر در ثانیه و راه‌اندازی فاز 4 با ظرفیت 170 لیتر در ثانیه در شهر زاهدان و دیگر نقاط استان، تجهیز 24 چاه، لایروبی و کف‌شکنی 20 چاه برخی از اقداماتی است که اخیرا برای حل مشکل قطعی و افت فشار آب در برخی شهرهای استان انجام شده.