میزان و مسیر پول‌های بورس

بهزاد رنجبر _ روزنامه‌نگار

هدف پول‌های تازه‌نفس، سهام صنایع دارای مزیت نسبی است؛ این ادعا را آمارها هم تأیید می‌کنند. آمارهایی که شرکت پردازش اطلاعات نوآوران امین، دارای مجوز از سازمان بورس، به‌طور اختصاصی در اختیار همشهری قرار داده، نشان می‌دهد؛ سرمایه‌گذاران خرد، در 40روز گذشته، 30هزار میلیارد تومان پول تازه را وارد بورس کرده‌اند، که 50درصد آن، یعنی رقمی نزدیک به 16هزار تومان، هوشمندانه وارد سهام صنایعی نظیر پتروشیمی و پالایشگاه‌ها شده که در اقتصاد ایران از مزیت نسبی برخوردارند. این آمار فرضیه حضور تقلیدی سهامداران خرد را در بازارسهام تا حد زیادی رد می‌کند و نشان می‌دهد بخش بزرگی از صاحبان نقدینگی و تازه‌واردان به بورس، هوشمندانه به عوامل بنیادی مؤثر بر سرمایه‌گذاری در بورس توجه دارند.

به گزارش همشهری، رشد بورس همچنان تحت‌تأثیر ورود سهامداران و نقدینگی جدید ادامه دارد. این روند پر شتاب در مبادلات دیروز هم ادامه یافت به‌طوری که به خلق رکوردهای تازه و بی‌نظیری منجر شد. آمارهای پردازش شده برای همشهری نشان می‌دهد این رویه پرشتاب به عاملی مهم بستگی دارد و آن ورود نقدینگی تازه به بازار سهام است. اینکه چرا صاحبان نقدینگی به سرمایه‌گذاری در بورس تمایل زیادی پیدا کرده‌اند موضوعی است که به عوامل کلان اقتصادی بازمی‌گردد؛ اما آمارها نشان می‌دهد سهامداران جدیدی که وارد بورس می‌شوند با خود نقدینگی تازه‌ای را هم وارد بازار سرمایه می‌کنند که سوخت رشد شاخص‌های بورس است. پول‌های تازه به قدری حجم تقاضا را برای خرید سهام افزایش داده که این روز‌ها ارزش روزانه معاملات به 10تا 12هزار میلیارد تومان رسیده و خرید سهام در بورس به مشکل بسیاری از متقاضیان ورود تبدیل شده است، سهام همه شرکت‌های بورس با صف خرید سهام مواجه است و در مقابل هیچ سهامداری حاضر نیست سهام خود را به دیگران بفروشد. در مبادلات دیروز با وجود اینکه ارزش کل معاملات از مرز 15هزار میلیارد تومان تجاوز کرد، 10هزار میلیارد تومان نقدینگی هم پشت صف‌های خرید قفل شد. تحلیلگران از چندی پیش در انتظار نقطه بازگشت شاخص یا اصلاح بازار بودند اما ورود نقدینگی پر قدرت اجازه نزول نداد. اکنون این پرسش مطرح است که پول‌های تازه‌وارد و پرقدرت درحال سرمایه‌گذاری بر سهام چه شرکت‌ها و صنایعی است؟

جریان ورود پول در صنایع
نتایج بررسی‌های آماری پردازش اطلاعات مالی نوآوران امین، که اختصاصی در اختیار همشهری قرار گرفته، نشان می‌دهد از جمع کل 30هزار میلیارد تومان از پول‌های تازه وارد، 15هزارو 941میلیارد تومان آن وارد سهام هلدینگ‌ها، پالایشگاه‌ها، شرکت‌های سرمایه‌گذاری و تولیدکنندگان محصولات شیمیایی و عمدتا شرکت‌های پتروشیمی شده است. این ارقام نشان می‌دهد بخش عمده‌ای از این حجم نقدینگی در حال ورود به صنایعی است که از بنیان‌های اقتصادی مستحکم تری نسبت به سایر شرکت‌ها برخوردارند. اقتصاد ایران از نظر ساختاری تحت‌تأثیر وجود منابع طبیعی از مزیت‌های نسبی در این صنایع برخودار است.
اطلاعات دقیق‌تر نشان می‌دهد از مجموع کل نقدینگی، که در 40روز گذشته وارد بازار سهام شده، 6500میلیارد تومان آن، در سهام هلدینگ‌ها و 3673میلیارد تومان دیگر، در سهام پالایشگاه‌ها، سرمایه‌گذاری شده است. به‌نظر می‌رسد دلیل اصلی توجه به سهام هلدینگ‌ها ناشی از عرضه سهام شرکت سرمایه‌گذاری تامین اجتماعی(شستا) و سرمایه‌گذاری صبا تامین بوده اما در مورد پالایشگاه‌ها شرایط کمی متفاوت است، به‌طوری که مطابق داده‌های موجود در 40روز گذشته 12هزارو 584میلیارد تومان از سهام پالایشگاه‌ها در بورس دادوستد شده که از این مقدار 29درصد مربوط به خالص ورود نقدینگی اشخاص حقیقی بوده، به‌معنای اینکه سرمایه‌گذاران حقیقی، پول‌های تازه خود را به این صنعت تزریق کرده‌اند.
 سهامداران همچنین در 40روز گذشته 15هزارو 200میلیارد تومان از سهام شرکت‌های سرمایه‌گذاری را دادوستد کرده‌اند که از این میزان 21درصد یعنی معادل 3212میلیارد تومان، سهم پول‌های جدید سهامداران حقیقی بوده است. از دیگر صنایعی که از ابتدای سال تاکنون توانسته‌اند نقدینگی زیادی را جذب کنند می‌توان به گروه محصولات غذایی، فلزات اساسی، خودروسازی، بانکداری، انبوه‌سازی‌ و رایانه اشاره کرد که جمعا توانسته‌اند 10هزارمیلیاردتومان نقدینگی را جذب کنند.

جریان ورود پول در سهام
آمارها نشان می‌دهد شرکت سرمایه‌گذاری تامین اجتماعی(شستا) که سهامش به‌تازگی در بورس عرضه شده موفق شده بخش زیادی از نقدینگی تازه واردان را جذب کند. این اطلاعات نشان می‌دهد خالص ورود نقدینگی افراد حقیقی در سهام شستا 5هزارو 750میلیارد تومان بوده یعنی 98درصد معاملات سهام این شرکت، از زمان عرضه در بورس، تاکنون، به نقدینگی اشخاص حقیقی مربوط بوده است. بعد از شستا رتبه دوم جذب نقدینگی به شرکت سرمایه‌گذاری صبا تامین، از زیر مجموعه‌های تامین اجتماعی، اختصاص می‌یابد که سهام این شرکت نیز به تازگی در بورس عرضه شده و بخشی از نقدینگی سرمایه‌گذاران حقیقی را به‌خود جذب کرده است. از ابتدای امسال تاکنون 2660میلیارد تومان از سهام این شرکت در بورس دادوستد شده و سهامداران حقیقی 1932میلیارد تومان پول جدید وارد سهام این شرکت کرده‌اند. داده‌های موجود نشان می‌دهد بعد از این دو شرکت، توجه اصلی سهامداران حقیقی به سمت نیروگاه دماوند معطوف بوده زیرا خالص ورود نقدینگی سهامداران حقیقی در این شرکت 1220میلیارد تومان در 40روز گذشته بوده است. پالایش نفت بندرعباس، اصفهان و تهران نیز از دیگر شرکت‌هایی هستند که در 40روز گذشته توجه سرمایه‌گذاران را به‌خود جلب کرده‌اند در این مدت خالص ورود نقدینگی سهامداران حقیقی به پالایشگاه بندرعباس 1176میلیارد تومان، پالایش نفت اصفهان1100میلیارد تومان و پالایش نفت تهران 780میلیارد تومان بوده است. اگر به جمع این 3شرکت، پالایش نفت تبریز را هم اضافه کنیم متوجه می‌شویم خالص ورود نقدینگی سرمایه‌گذاران حقیقی در 40روز گذشته به این 4پالایشگاه 2500میلیارد تومان بوده است.

      بالاترین رشد در نیم قرن گذشته

در یک اتفاق نادر شاخص کل بورس تهران دیروز با 5.11درصد رشد، 46هزار واحد افزایش یافت و ارزش کل بازار سهام 200هزار میلیارد تومان، معادل 12میلیارد دلار افزایش یافت. در شرایطی که جریان ورود سهامداران تازه و ورود نقدینگی به بورس همچنان ادامه دارد دیروز شاخص کل بورس تهران در یک اتفاق بی‌سابقه با 46هزارو 902واحد افزایش به 964هزارو 308واحد رسید. به این ترتیب شاخص کل بورس تهران فقط چند گام دیگر تا عبور از مرز یک میلیون واحد فاصله دارد. رقمی که کمتر کارشناسی دستیابی به آن را حتی تصور می‌کرد. شاخص کل بورس تهران از اول امسال تاکنون 85درصد افزایش یافته و از محدوده 508هزار واحد به ارقام کنونی رسیده است. با این حال تحلیلگران بر این باورند که احتمالا شاخص کل بورس تهران در منطقه یک میلیون و  50تا 65هزار واحد با مقاومت روبه‌رو خواهد شد و احتمال یک اصلاح موقت در شاخص‌های بورس وجود دارد. با رشد روز گذشته بورس 202هزار میلیارد تومان معادل 12میلیارد دلار به ارزش سهام شرکت‌های بورس اضافه شد و ارزش کل بازار سهام شامل بورس تهران و فرابورس، برای نخستین بار به 4318هزار میلیارد تومان معادل 269میلیارد دلار رسید. اکنون ارزش کل بورس تهران به 3620هزار میلیارد تومان معادل 226میلیارد دلار و ارزش کل فرابورس به 698هزار میلیارد تومان معادل 43میلیارد دلار رسیده است.