مرگ زودرس طرح پمپئو

اسماعیل سلطنت‌پور _ خبرنگار

 طرح مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا برای دور زدن قوانین بین المللی درباره ایران صدای هم پیمانان اروپایی آمریکا را هم در آورده است.170روز مانده به موعد لغو تحریم‌های تسلیحاتی ایران، دولت ترامپ به هر ترفندی دست می‌زند تا شورای امنیت تحریم‌های ایران را تمدید کند. براساس قطعنامه2231 شورای امنیت سازمان ملل که در تأیید برجام صادر شد، سازمان ملل مقرر کرد که بعد از 5سال از اجرای برجام تحریم‌های تسلیحاتی ایران لغو شود و آبان‌ماه امسال یعنی 2 هفته قبل از انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا سررسید آن قرار فرا می‌رسد و مایک پمپئو همه تلاش خود را به‌کار گرفته تا جلوی لغو تحریم‌های ایران را بگیرد. به همین دلیل روزنامه نیویورک‌تایمز 2روز قبل از طرحی خبر داد که براساس آن آمریکا قصد دارد استدلال‌های حقوقی به‌کار بگیرد تا بگوید به‌عنوان یک عضو مشارکت‌کننده در برجام می‌تواند مکانیسم ماشه را علیه ایران به‌کار بگیرد. در واکنش به طرح دولت ترامپ ریچارد هاس، رئیس اندیشکده «شورای روابط خارجی» و مدیر پیشین دفتر برنامه‌ریزی‌های سیاسی در وزارت خارجه آمریکا در توییتی با اشاره به اینکه طرح فعلی آمریکا برای تحریم تسلیحاتی علیه ایران جواب نخواهد داد، نوشت: دولت ترامپ با خروج یکجانبه از برجام عجولانه عمل کرد. حال با پیشبرد این طرح خودمان را بیشتر از ایران منزوی می‌کنیم، آن هم درست در زمانی که باید تمرکزمان را روی فعالیت‌های هسته‌ای ایران بگذاریم.

طرح پمپئو زود می‌میرد
یک مقام اروپایی به شرط ناشناس بودن به رویترز گفته است که طرح آمریکا از منظر شورای امنیت باعث بروز هرج و مرج و نابسامانی خواهد شد؛ زیرا صرف‌نظر از آنچه انگلیس، آلمان و فرانسه فکر می‌کنند، روسیه و چین قرار نیست در این توافقنامه (تمدید تحریم‌های تسلیحاتی) مشارکت کنند. یکی از دیپلمات‌های شورای امنیت که او نیز خواسته نامش فاش نشود درخصوص قطعنامه تمدید تحریم‌های تسلیحاتی ایران پیش‌بینی کرد: در همان ابتدای ورود به شورای امنیت متوقف خواهد شد. یکی دیگر از دیپلمات‌های اروپایی به رویترز گفته است: خیلی سخت است که خود را به‌عنوان ناظر موافق قطعنامه ­ای نشان دهید که تصمیم دارید از آن خارج شوید؛ خواه در آن باشید یا نباشید.» یک دیپلمات غربی هم به خبرگزاری فرانسه یادآور شده است: شما نمی‌توانید یک قطعنامه را انتخاب کنید و بگویید بخش هایی از آن را اجرا می‌کنید اما از مابقی آن پیروی نخواهید کرد. دیروز محمدجواد ظریف و سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه درباره طرحی که وزارت خارجه ایران آن را متوهمانه نامیده تبادل نظر و آن ‌را مردود و غیرعملی ارزیابی کردند.  ظریف روز جمعه در نخستین واکنش به طرح آمریکا، در توییتر نوشت: 2 سال پیش، وزیر امور خارجه آمریکا و رئیس او «توقف مشارکت آمریکا» در برجام را اعلام کردند و رؤیای این را در سر می‌پروراندند که «فشار حداکثری» آنها ایران را به زانو در خواهد آورد. با توجه به شکست حقیرانه آن سیاست، او اکنون می‌خواهد عضوی از برجام باشد. رویاپردازی را متوقف کنید. ملت ایران همیشه درباره سرنوشتش تصمیم می‌گیرد. مایک پمپئو از یک سال قبل تلاش برای به چالش کشاندن لغو تحریم‌های ایران را آغاز کرده بود با این استدلال که با لغو تحریم‌های تسلیحاتی ایران در منطقه خاورمیانه رقابت تسلیحاتی به‌راه می‌افتد.

برجام و طلاق

استفن والت، استاد امور بین‌الملل دانشگاه هاروارد: تلاش مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا برای فعال کردن مقررات اعمال دوباره مکانیسم ماشه در برجام پس از آنکه ایالات متحده آمریکا از آن خارج شد و آن را دور انداخت، مانند این است که مردی با طلاق همسرش را ترک کند و آن وقت بگوید باید درباره اینکه زن سابقش با چه‌کسی قرار می‌گذارد خودش تصمیم بگیرد.

ترامپ دغل می‌کند

کالین کال، محقق دانشگاه استنفورد و مشاور امنیت ملی جو بایدن: اینکه دولت ترامپ از توافقی در زمان دولت اوباما خارج شد که به‌طور قابل تصدیقی کارآمد بود و سپس زمانی که این سیاست شکست می‌خورد، از مکانیسمی در آن توافق برای تهدید جهان، بیگانه کردن متحدانمان و کارشکنی در همبستگی بین‌المللی استفاده شود، نشان‌دهنده سیاست خارجی دغلکارانه ترامپ است.

موقعیتی شبیه یک رمان

هیأت نمایندگی دائم روسیه در سازمان‌های بین‌المللی در وین: آمریکا در هشتم ماه مه2018 گفت که به عضویت خود در برنامه جامع اقدام مشترک پایان می‌دهد و آن را از بین می‌برد. اکنون ادعاهایی وجود دارد که آمریکا هنوز خود را یکی از طرف‌ها (در برجام) می‌داند. آیا این یک موقعیت شبیه به 22Catch (یک رمان آمریکایی درباره جنگ است که از نام آن برای استعاره از یک شرایط دشوار یا یک معضل استفاده می‌شود) برای ایران، شورای امنیت سازمان ملل و تمام جهان است؟