180روز تا پایان تحریم تسلیحاتی ایران

 با خروج آمریکا از برجام و بعد از یک سال بازگشت اقدامات کاهشی ایران، عملا چیزی از برجام باقی نمانده جز وعده‌های لغو تحریم‌های سازمان مللی؛ وعده‌ای که فقط 180روز تا سر‌رسید آن و مشخص‌شدن سرنوشت فاز نخست آن باقی مانده است.
ایران و‌1+5 در سال‌94 به توافقی دست یافتند که براساس آن تحریم‌های ایران لغو شد و در ازای آن ایران تن به یک‌سری تعهداتی برای نظارت بیشتر و کاهش ذخایر هسته‌ای خود داد. در قطعنامه2231 شورای امنیت سازمان ملل که در تأیید برجام صادر شد، ضمن لغو همه تحریم‌های قبلی شورای امنیت در موضوع هسته‌ای، زمان‌بندی‌هایی برای لغو سایر تحریم‌های ایران در حوزه‌های نظامی و موشکی هم اعلام شد و 180روز دیگر مشخص می‌شود اساسا قرار است آن وعده‌های شورای امنیت عملی شود یا خیر.
طبق یکی از بند‌های قطعنامه‌۲۲۳۱ ایران تا 5سال از خرید‌ تسلیحات تهاجمی ‌منع شد‌ه است. این بند‌ از قطعنامه د‌ر اکتبر سال‌۲۰۲۰ (مهرماه ۱۳۹۹) منقضی می‌شود‌ و پس از آن ایران این امکان را خواهد‌ د‌اشت که از کشورهای خارجی تجهیزات نظامی سبک بخرد یا به آنان محموله‌های نظامی بفروشد‌.

در بند 5 از بخش بیانیه قطعنامه، در توضیح این مسئله آمده است: «تمامی کشورها، مشروط به اینکه شورای امنیت پیشاپیش بر مبنایی مورد به مورد، تصمیم به تصویب بگیرد، می‌توانند در این فعالیت‌ها مشارکت داشته و یا اجازه آن را صادر کنند: تأمین، فروش و یا انتقال مستقیم یا غیرمستقیم، هرگونه تانک جنگی، خودروهای رزمی زرهی، سامانه‌های توپخانه‌ای سنگین، هواپیماهای رزمی، بالگردهای تهاجمی، ناوهای جنگی، موشک‌ها و یا سامانه‌های موشکی، مطابق با اهداف «فهرست تسلیحات متعارف سازمان ملل»، یا مواد مرتبط، شامل قطعات یدکی، از داخل و یا از طریق قلمروهای تحت حاکمیتی‌شان‌ و یا توسط اتباع آنها و یا افراد تحت حاکمیت آنها، یا با استفاده از هواپیماها و یا کشتی‌های حامل پرچم‌های آنها، اعم از اینکه از قلمروشان نشأت گرفته یا خیر، به ایران، یا برای استفاده در داخل ایران و یا در جهت تأمین منافع ایران، و ارائه آموزش فنی، منابع یا خدمات مالی، پیشنهادات، دیگر خدمات و کمک‌های مرتبط با تأمین، فروش، انتقال، تولید، حفظ و نگهداری و یا استفاده از تسلیحات و مواد مرتبط توصیف‌شده در این بند فرعی، به ایران توسط اتباع این کشورها و یا از داخل یا از طریق قلمروهای تحت حاکمیتشان ممنوع است اما این بند باید تا مدت 5سال پس از «روز پذیرش برجام» و یا تا زمانی که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گزارش تأیید «جمع‌بندی مبسوط» را ارائه دهد، اجرا شود، بسته به اینکه کدام زودتر اتفاق افتد.»
همچنین براساس قطعنامه شورای امنیت این شورا باید تا سال‌۲۰۲۳ تحریم موشک‌های بالستیک را برای ایران لغو کند.
مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا 2روز قبل در آستانه 180روز به موعد لغو تحریم‌ها یک‌بار دیگر در توییتر از شورای امنیت خواست تحریم‌های تسلیحاتی ایران را لغو نکند.
‌مجید تخت‌روانچی، سفیر و نماینده دائم ایران در سازمان ملل یکشنبه در توییتی به اظهارات اخیر مایک پمپئو واکنش نشان داد و نوشت: تلاشی دیگر از سوی آمریکا برای منحرف‌کردن تداوم تروریسم اقتصادی علیه مردم ایران: این‌بار ایالات متحده آمریکا از شورای امنیت سازمان ملل می‌خواهد تا قطعنامه‌۲۲۳۱ را نقض کرده و محدودیت‌های تسلیحاتی علیه ایران را ادامه دهد.
تخت‌روانچی تصریح کرد: آمریکا موفق نخواهد شد که حمایت دیگران را در نقض قوانین بین‌المللی جلب کند.
میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین هم در واکنش به درخواست وزیر خارجه آمریکا در صفحه شخصی خود در توییتر نوشت: رقابت تسلیحاتی یکجانبه نیست. این امر ناشی از رقابت قدرت‌های بزرگ یا منطقه‌ای است. خطر رقابت تسلیحاتی را نمی‌توان با اعمال تحریم علیه یک کشور از بین برد. این امر نیازمند تلاش جمعی از طریق مذاکره است.
پمپئو تا‌کنون چندبار خواستار تمدید تحریم‌های تسلیحاتی ایران شده که آخرین آن اسفند سال گذشته بود.
پمپئو 25بهمن پارسال هم با انتشار عکسی در توییتر با ادعای کشف محموله موشکی ایران برای نیروهای یمنی، آن را نقض قطعنامه شورای امنیت خواند و خواستار تمدید تحریم‌های ایران شد.
وزیر خارجه آمریکا مرداد سال گذشته روزشماری را منتشر کرد که این روزشمار هنوز در سایت وزارت خارجه آمریکا وجود دارد، در توضیحات آن نوشته شده بود اکتبر‌2020 قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس قادر خواهد بود به هرکشوری سفر کند؛ حالا وزارت خارجه آمریکا 100روز بعد از ترور سردار سلیمانی در عراق توسط پنتاگون، آن اطلاعیه را به‌روز کرده و نام سردار حسین سلامی، فرمانده سپاه را جایگزین کرده و نسبت به پایان ممنوعیت سفر او و دیگر فرماندهان نظامی ایران هشدار داده است!
چند روز قبل از اعلامیه وزارت خارجه آمریکا، حسن روحانی، رئیس‌جمهور ایران در یک سخنرانی در شهر تبریز در دفاع از برجام گفته بود اگر در برجام بمانیم، ایران قادر به خرید و فروش سلاح خواهد بود.
پس از تکرار درخواست‌های آمریکا برای تمدید تحریم‌های موشکی ایران، مقامات روسیه موضع‌گیری علنی کرده و درخواست آمریکا برای تمدید تحریم‌های ایران را بی‌ارزش خوانده‌اند.
گزارش‌هایی وجود دارد که چین و روسیه مذاکراتی را با طرفین ایرانی انجام داده‌اند تا به محض پایان تحریم‌های شورای امنیت به ایران محموله‌های نظامی شامل تانک، بالگرد و جنگنده بفروشند.
آمریکا به‌دلیل خروج از برجام امکان استفاده از سازوکار موجود در این توافق موسوم به اسنپ‌بک برای بازگرداندن خودکار تحریم‌های ایران را ندارد و تنها ابزارش برای مقابله با لغو تحریم‌های تسلیحاتی ایران، پیشنهاد قطعنامه‌ای برای تمدید تحریم‌های تسلیحاتی ایران در شورای امنیت است آن هم مشروط به اینکه چین و روسیه این قطعنامه را وتو نکنند.