بزرگ‌ترین خصوصی‌سازی‌؛ امروز در بورس

امروز بسیاری از رکوردها در بازارسرمایه ایران جابه‌جا خواهد شد. تخمین‌های اولیه همشهری حاکی است‌ در جریان عرضه 7هزار میلیارد تومانی سهام شرکت سرمایه‌گذاری تامین اجتماعی(شستا) 2 تا 3میلیون ایرانی مشارکت خواهند کرد؛ رقمی که نه‌تنها در ایران، بلکه در میان همه بورس‌های جهان رکوردی شگفت‌انگیز به‌شمار می‌آید. به گزارش همشهری، یک دهه بعد از عرضه سهام شرکت مخابرات در بورس‌ با عنوان بزرگ‌ترین خصوصی‌سازی‌ ایران، امروز قرار است 6هزار و 800میلیارد تومان از سهام شرکت سرمایه‌گذاری تامین اجتماعی(شستا) در بورس عرضه شود. رقم این عرضه چندین برابر بزرگ‌تر از مبلغ فروش سهام مخابرات در سال87 است. شستا به‌عنوان بزرگ‌ترین شرکت شبه‌دولتی ایران، شناخته می‌شود و عرضه آن گامی بلند به سمت شفافیت در عرصه اقتصاد به شمار می‌آید.

نگاهی به رکوردها‌
19مرداد سال1387 سهام شرکت مخابرات برای نخستین‌بار در بورس عرضه شد و بلافاصله عنوان بزرگ‌ترین خصوصی‌سازی‌ تاریخ اقتصاد ایران را به‌دست آورد. در آن روز 5درصد از سهام مخابرات به ارزش 340میلیارد تومان فروخته شد و کل سهام شرکت مخابرات ۶هزار و ۸۸۱میلیارد تومان قیمت‌گذاری شد. از آن تاریخ تاکنون سهام شرکت‌های زیادی در بورس عرضه شده اما عنوان بزرگ‌ترین خصوصی‌سازی‌ تاریخ اقتصاد ایران همچنان در اختیار مخابرات است. قرار است امروز سهام شستا برای نخستین‌بار در بورس عرضه شود. با توجه به ارزشگذاری انجام‌شده، عنوان بزرگ‌ترین خصوصی‌سازی‌ تاریخ اقتصاد ایران از این پس به شستا اختصاص خواهد یافت.

ورود شستا به بورس
امروز 10درصد از سهام شستا درمجموع به ارزش 6هزارو880 میلیارد تومان فروخته می‌شود. پیش‌بینی شده دست‌کم 2میلیون و 100هزار نفر سهام شستا را در جریان عرضه اولیه خریداری کنند. بورس تهران اعلام کرده به هر متقاضی خرید 10هزار سهم اختصاص می‌یابد، با این حال چنانچه در حداقل تقاضا 2میلیون نفر برای سهام شستا درخواست خرید ارائه کنند، در نهایت به هر متقاضی 3200سهم معادل 2میلیون‌و700هزار تومان اختصاص خواهد یافت. قرار است هرسهم شستا 860تومان فروخته شود. 
همچنین در روز شنبه بخشی از سهام شستا به صندوق‌های سرمایه‌گذاری اختصاص خواهد یافت. به این ترتیب درمجموع 6هزارو880میلیارد تومان نقدینگی از بازار سرمایه جمع‌آوری می‌شود؛ موضوعی که به‌نظر می‌رسد برای مقام‌های بازار سرمایه بسیار مطلوب است. ظرف چند ‌ماه گذشته مقامات بازار سرمایه نگرانی‌های خود را به روش‌های مختلف در مورد رشد شتاب‌گونه شاخص‌های بورس تحت‌تأثیر فشار شدید نقدینگی اعلام کرده بودند و اکنون با عرضه سهام شستا بخش بزرگی از نقدینگی بازار، جذب سهام این شرکت تازه‌وارد می‌شود و شاخص بورس هم اندکی متعادل خواهد شد.

شستا چقدر می‌ارزد؟
به‌گزارش همشهری، شستا پس از عرضه اولیه، رتبه چهارمین شرکت بزرگ بورس را در اختیار خواهد گرفت. با درنظر گرفتن قیمت 860تومانی هرسهم شستا، ارزش پایه کل سهام این شرکت 68هزارو800میلیارد تومان، یعنی معادل 4.3میلیارد دلار، تعیین خواهد شد. هم‌اکنون پتروشیمی خلیج‌فارس با ارزشی معادل 144هزار میلیارد تومان (9میلیارد دلار) بزرگ‌ترین شرکت بورس است. فولاد مبارکه اصفهان با ارزشی معادل 113هزارو800میلیارد تومان (7میلیارد دلار) دومین شرکت بزرگ بورس است. شرکت ملی صنایع مس هم با ارزشی معادل 85هزارو200 میلیارد تومان (5.3میلیارد دلار) رتبه سوم جدول بزرگ‌ترین شرکت‌های بورس را در اختیار دارد. با این حال، برآورد می‌شود قیمت سهام شستا یک‌ماه پس از عرضه در بورس تا مرز 100هزار میلیارد تومان ‌افزایش یابد، در نتیجه حتی این احتمال وجود دارد که شستا به‌زودی به بزرگ‌ترین شرکت بورس تبدیل شود.

موج بعدی خصوصی‌سازی‌
خبر‌ها نشان می‌دهد عرضه سهام شستا سنگ بنای یک سلسله عرضه‌های دیگر تا پایان سال به‌ویژه عرضه سهام شرکت‌های دولتی است. سازمان خصوصی‌سازی‌ هم اعلام کرده‌ در تلاش برای عرضه سهام شرکت‌های دولتی در قالب صندوق‌های سرمایه‌گذاری است. آنطور که وزارت اقتصاد اعلام کرده قرار است تمام سهام باقی‌مانده دولت در بانک‌ها، بیمه‌ها، پالایشگاه‌ها، فولاد‌سازان، شرکت‌های پتروشیمی و خودروسازان، که در بورس حضور دارند در قالب 3صندوق سرمایه‌گذاری بزرگ دولتی در بورس عرضه شود. این عرضه‌ها به گفته مقام‌های وزارت اقتصاد از هفته آینده آغاز خواهد شد.

پذیرش نخستین صندوق دولتی در هفته بعد
آنطور که رئیس سازمان خصوصی‌سازی‌ اعلام کرده، هفته آینده نخستین صندوق سرمایه‌گذاری دولتی در بورس پذیرفته خواهد شد که نشان می‌دهد دولت دست به‌کار شده و درنظر دارد هرچه سریع‌تر از مسیر بورس کسری‌های بودجه خود را پوشش دهد. به این ترتیب، عرضه سهام جدید دولتی بعد از فروش سهام شستا همچنان تداوم خواهد یافت تا هم دولت منابع مالی مورد نیازش را از بورس جمع‌آوری کند و هم شاخص‌های بورس به تعادل برسند. به گفته علیرضا صالح، رئیس هیأت عامل سازمان خصوصی‌سازی‌، هفته آینده صندوق سرمایه‌گذاری واسطه‌گری‌های مالی در بورس پذیرفته می‌شود. او اما اشاره‌ای به تاریخ دقیق عرضه واحدهای صندوق دولتی سرمایه‌گذاری واسطه‌گری‌های مالی نکرد ولی تأکید کرد سهام 18شرکت دولتی در قالب 3صندوق دولتی فروخته خواهند شد. هیأت دولت تصویب کرده بخشی از سهام شرکت‌های دولتی در قالب 3صندوق سرمایه‌گذاری قابل معامله، با نام‌های‌ واسطه‌گری مالی، خودروسازی و صنایع فلزی و همچنین صندوق پالایش نفت و پتروشیمی، با تخفیف‌های 20تا 25درصدی فروخته شود. قرار است در نخستین صندوق، که نام آن صندوق واسطه‌گری‌های مالی است، سهام شرکت‌های بیمه البرز، بیمه اتکایی امین و بانک‌های صادرات، ملت و تجارت به‌صورت تجمیعی و در قالب یک صندوق واگذار شود. دولت همچنین تصمیم گرفته سهام شرکت‌های ایران خودرو، سایپا، فولاد مبارکه اصفهان و ملی صنایع مس را هم در کنار یکدیگر، به‌صورت تجمیعی و در قالب واحدهای یک صندوق سرمایه‌گذاری، با نام صندوق سرمایه‌گذاری خودروسازی و صنایع فلزی واگذار کند. در سومین صندوق هم که نامش صندوق سرمایه‌گذاری نفت و پتروشیمی است، سهام دولت در شرکت‌های صنایع پتروشیمی خلیج‌فارس، پالایش نفت تبریز، پالایش نفت بندرعباس، پالایش نفت اصفهان و پالایش نفت تهران واگذار خواهد شد.

    آثار اقتصادی عرضه سهام شستا

همزمان با عرضه 10درصد از سهام شستا، کارشناسان معتقدند عرضه سهام این شرکت آثار مطلوبی برای اقتصاد و بازار سرمایه ایران خواهد داشت. محمد رضوانی‌فر، مدیرعامل شستا با اشاره به دارایی‌های این شرکت، گفت: شستا 188شرکت مدیریتی در زیرمجموعه‌اش دارد که 82شرکت آن وارد بورس شده‌اند و 80درصد سبد دارایی‌های شستا کاملا بورسی است. او با بیان اینکه پارسال 35درصد عرضه اولیه‌ها را در بورس شستا انجام داد، گفت: امسال هم برای هلدینگ سیمان، زغال طبس و رایتل برنامه عرضه اولیه داریم. او درباره سوددهی شستا، گفت: سود شرکت اصلی در سال مالی منتهی به 31خرداد98 معادل 5هزار میلیارد تومان بود، برآورد می‌کنیم سود خالص سال مالی جاری 12هزار میلیارد تومان باشد. شاهین چراغی، عضو شورای‌ بورس هم درباره ‌عرضه سهام شستا، گفت: شستا به‌دلیل سبد دارایی‌های عظیم متنوع‌اش، رکن اقتصاد ایران است و عرضه این سهام اتفاق بزرگی را رقم خواهد زد. چراغی تأکیدکرد: با عرضه شستا و شفافیتی که با ارائه اطلاعات و رصد سهامداران ایجاد خواهد شد، شاهد تغییر در ماهیت این هلدینگ خواهیم بود. از سوی دیگر، بازار سرمایه هم در انتظار عرضه اولیه بنگاه‌های پربازده است، شستا می‌تواند هدایتگر نقدینگی به بازار سرمایه باشد.