میراث‌ کلان بدهی، سد راه‌ خدمت‌رسانی بهتر در پایتخت

محمد سرابی _ خبرنگار

«ما در سوئیس زندگی نمی‌کنیم. در تهران زندگی می‌کنیم و با 50هزار میلیارد تومان بدهی انباشته شهرداری روبه‌رو هستیم که باید پرداخت کنیم تا بتوانیم دوباره وام بگیریم اما تقریبا هر چیزی که به بانک می‌دهیم فقط «بهره» این تسهیلات است.» گفت‌وگوی شهردار تهران و مجری برنامه تهران20 صدا و سیما در دقایق پایانی به این جمله رسید. پیروز حناچی در انتهای این برنامه تلویزیونی تأکید کرد که مشکلات مالی و کاری شهرداری زیاد است اما بخش‌های مختلف آن از سازمان پسماند تا بهشت زهرا در این شرایط دشوار مقابله با بیماری کرونا بیش از روز‌های عادی مشغول کار هستند.

شهردار که پس از یک سال مجددا در برنامه تهران20 حضور پیدا کرده بود درباره تراکم جمعیت برای حمل‌ونقل گفت: قبل از شرایط کرونا شهرداری تهران فقط در مترو روزانه به بیش از 2میلیون سفر سرویس می‌داد اما در شرایط کرونا و هفته دوم فروردین به روزی ۸۰هزار سفر کاهش یافت، یعنی در واقع عملا قطارها خالی تردد می‌کردند و در هفته سوم این رقم به ۴۰درصد رسید. حناچی در پاسخ به سؤالی درباره اینکه آیا تلاش می‌کنید تراکم جمعیت کمتر شود، گفت: فاصله فیزیکی بعد از کرونا مهم است و باید مورد توجه قرار گیرد ولی توجه کنید که ما تقاضای سفر را به‌وجود نمی‌آوریم، ما تقاضای سفر را جواب می‌دهیم. همکاران من در مترو اقداماتی انجام داده‌اند و تلاش می‌کنند با آموزش و علامت‌گذاری، مردم را متوجه رعایت فاصله کنند و اگر توجه کنید کف متروها علامت‌گذاری شده است این بخش در دست ماست و بخشی هم دست مردم است که همکاری کنند، ما کسی را برای سوار شدن به قطار اجبار نمی‌کنیم و از سویی جلوی سوار شدن افراد به واگن‌ها را نمی‌گیریم. 

اجرای طرح ترافیک 
شهردار تهران گفت: از هفته آینده ساعات اجرای طرح ترافیک با ساعات اداری هماهنگ خواهند بود به این شکل که زمانی برای رسیدن مردم به ادارات درنظر گرفته می‌شود و زمان اتمام ساعات اداری زمانی برای خروج مردم و رسیدن به خانه‌هایشان درنظر گرفته خواهد شد. 
شهردار تهران در بخش دیگری از صحبت‌های خود درباره تامین واگن‌های جدید با توجه به هدف رسیدن به 7میلیون سفر مترو گفت: 70واگن به‌صورت «CKD» در گمرک مانده بود و باید تبدیل به واگن می‌شد که همه انجام و به ناوگان حمل‌ونقل اضافه شد. درباره خرید 2هزار واگن هم باید بگویم که کشور در شرایط تحریم قرار دارد و نقل و انتقال پول جزو مشکلات کشور است و به همین دلیل نتوانسته‌ایم این واگن‌ها را تهیه کنیم.
او درباره تسهیلات متعلق به شهرداری در بانک آینده که برای تکمیل خط ۶ و ۷ مترو اختصاص یافته است، گفت: بانک آینده باید ۹۱۰ میلیارد تومان بدهی به ما بدهد که پیگیری‌های زیادی کرده‌ایم که آن را بگیریم اما بانک وثیقه‌های ما را قبول نمی‌کند. نتیجه پیگیری‌های ما این شد که ۲۱۰میلیارد تومان از این پول را گرفته‌ایم. ارتباط سیستم بانک مرکزی با دولت قاعده‌های مشخصی دارد. شهرداری تهران به‌علت دریافت حجم بسیاری وام و بازپس ندادن وام‌ها در زمان تعیین شده، تبدیل به یکی از بزرگ‌ترین بدهکاران بانکی شده و بیشتر این بدهکاری بانکی مربوط به حمل‌ونقل عمومی بوده است. بانک مرکزی اجازه‌ پرداخت مستقیم وام از بانک شهر به شهرداری‌ها را نمی‌دهد و علت هم این است که بانک شهر بیش از ظرفیت خود به شهرداری وام پرداخت کرده است. بعد از روی کار آمدن آقای همتی در بانک مرکزی، چهارچوب‌های جدیدی وضع شده است. حساسیت‌های آقای همتی در بلندمدت به نفع کشور و در کوتاه‌مدت مشکلاتی را برای شهرداری به‌وجود آورده است.
او ادامه داد: هم‌اکنون بیش از ۶‌ماه است که این تسهیلات متعلق به مدیریت شهری وجود دارد و بانک آینده و هیأت مدیره آن وثیقه‌های ما را که هزار و ۳۰۰میلیارد تومان است نمی‌پذیرد درحالی‌که هر روز سود این مبلغ را دریافت می‌کند و چیزی هم به شهرداری نمی‌دهد. ضمن اینکه باید بدانیم این وام برای کار اقتصادی نیست و قرار است با آن کار عام‌المنفعه انجام شود و بانک آینده باید این را هم درنظر بگیرد. من در این زمینه گردش کار را به شورای شهر داده‌ام اما بانک‌های خصوصی تحت امر ما نیستند و من 3بار با مسئولان بانک صحبت کرده‌ام و از بالاترین سطوح این مسئله را بارها دنبال کرده‌ام اما نتیجه نداشته است.
او تأکید کرد: نوسازی واگن‌های قبلی در دستور کار قرار دارد اما اصل مشکل واگن‌سازی‌ نبود قطعات CKD است؛ این قطعات باید از چین به واگن‌سازی‌ برسد. حناچی درباره ۲۲میلیارد تومان بلوکه شده در چین و ۶۰۲ واگن، بیان کرد: قرارداد آماده وجود دارد و وزارت کشور مشخصات فنی را تأیید کرده و بانک مرکزی این قرارداد را پذیرفته است؛ در ادامه هم باید این نامه به شرکت بیمه ارسال شود. ارسال نامه به این شرکت مصادف با آغاز بحران کرونا در چین شد که درحال حاضر بیماری کرونا سبب توقف کار شده است.
شهردار افزود: حدود ۲۰هزار میلیارد تومان به بانک شهر برای حمل‌ونقل عمومی بدهکار هستیم. نخستین قدم تسویه بخشی از بدهی‌های گذشته است؛ به میزانی که بدهی‌های گذشته تسویه شود به همان میزان هم باب تسهیلات بانکی برای شهرداری باز می‌شود. مشکلات خود را با بسیاری از بانک‌ها ازجمله ملی، صادرات و تجارت حل کرده‌ایم. زمانی که شهرداری به اعتبار نیاز دارد یک بانک عامل داخلی باید مأموریت پرداخت وام را بپذیرد. تعقیب هزار میلیارد تومان وام نیز با همکاری بانک شهر و کشاورزی نیز برای خرید ارزی تعیین شده است.۵۰درصد وثیقه این وام را دولت ضمانت می‌کند و برای ۵۰درصد دیگر شهرداری باید تأمین وثیقه انجام دهد. این هزارمیلیارد تومان برای حمل‌ونقل عمومی و مترو هزینه خواهد شد. ۵۰۰میلیارد تومان اوراق مشارکت نیز برای تعمیرات و نوسازی اتوبوس‌های موجود تعین شده است.

بدهی انباشته ۵۰ میلیارد تومانی 
شهردار در پایان این برنامه تلویزیونی گفت: با اینکه سؤال مطرح کنید و از من چالش بخواهید مشکلی ندارم اما اگر موضوعی مطرح می‌شود باید همه جزئیات آن را تعقیب کرد. تمام تلاش ما این بود که در شرایط خاص حاضر علاوه بر نگرانی ازهمه‌گیری این بیماری، نگرانی دیگری حاکم نشود همه همکاران من از بخش‌هایی که برای حفظ سلامت مردم تلاش می‌‌کردند تا فضای سبز که همه فعالیت‌های نوروزی عادی خود را آماده کرده بود.